Αρχαία υδρία αθλητού, βρέθηκε στην Θεσσαλονίκη, έπαθλο Αγώνων, που θέσπισαν οι Αθηναίοι, μετά την Μάχη των Πλαταιών!

Αρχαία υδρία αθλητού,

βρέθηκε στην Θεσσαλονίκη,

έπαθλο Αγώνων,

που θέσπισαν οι Αθηναίοι,

μετά την Μάχη των Πλαταιών!

Ως ΕΚΘΕΜA ΤΟΥ ΜΗΝA ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 το ΑΜΘ επέλεξε ένα ΕΠΑΘΛΟ ΕΠΙΤΑΦΙΩΝ ΑΓΩΝΩΝ AΠO ΤΟ ΚΑΡΑΜΠΟΥΡΝΑΚΙ.

Η χάλκινη ενεπίγραφη υδρία (κάλπις) με αρ. ευρ. ΜΘ 5243α βρέθηκε το 1954 στο Καραμπουρνάκι της Θεσσαλονίκης, κατά την διάνοιξη της παραλιακής οδού, που συνδέει την ομώνυμη περιοχή με την Αρετσού. Πιστεύεται ότι προέρχεται από τάφο όπου θα είχε χρησιμοποιηθεί για την φύλαξη της τέφρας του νεκρού.

Το αγγείο κατασκευάστηκε στην Αττική, ανήκει στον απλό τύπο των χάλκινων υδριών, χωρίς επίθετη διακόσμηση, και χρονολογείται με βάση το σχήμα του στα 450 - 425 π.Χ. Δευτερεύοντα διακοσμητικά μοτίβα κοσμούν το χείλος (αστράγαλος και ιωνικό κυμάτιο), την βάση (γλωσσωτό κόσμημα) και την γένεση των οριζόντιων λαβών (πολύφυλλος ρόδακας). Παρά την απλότητά του ως έργου τέχνης, πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό αντικείμενο της αρχαιότητας, κι αυτό εξ αιτίας των επιγραφών που φέρει. Πιο συγκεκριμένα, στην οριζόντια στεφάνη του χείλους υπάρχει στικτή επιγραφή σε ιωνικό αλφάβητο, όπου διαβάζεται:

Ἀθεναῖοι ἆθλ<ο>α (ἐ)πί τοῖς ἐμ τοι πολέμοι,

ενώ στην κάτω επιφάνεια του ποδιού υπάρχει χαραγμένο ένα πιθανό συμπίλημα

ΔΕ (=δημόσιον).

Από τις παραπάνω επιγραφές συνάγεται πως η συγκεκριμένη χάλκινη υδρία δόθηκε ως έπαθλο στα αρχαία Επιτάφια, τα οποία ήταν αθλητικοί και μουσικοί αγώνες που θέσπισαν οι Αθηναίοι, πιθανώς - σύμφωνα με τον Διόδωρο τον Σικελιώτη (ΙΧ.33.3) - το 479 π.Χ., μετά την Μάχη των Πλαταιών, προκειμένου να τιμήσουν σαν ήρωες, κατά τα Ομηρικά πρότυπα, τους νεκρούς των Περσικών πολέμων. Οι αγώνες αυτοί τελούνταν σε όλη τη διάρκεια της κλασσικής αρχαιότητας και λάμβαναν χώρα στην Ακαδημία - ΔΕΙΤΕ ρεπορτάζ του Γ. Λεκάκη για την ΑΚΑΔΗΜΕΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως, εκτός από την υδρία στη Θεσσαλονίκη, έχουν σωθεί δύο ακόμη έπαθλα των ίδιων αγώνων, με πανομοιότυπη επιγραφή: πρόκειται για δύο χάλκινους λέβητες από την Αττική.

Μπορείτε να δείτε το αντικείμενο στην μόνιμη έκθεση «Η Μακεδονία από τον 7ο αι. π.Χ. ως την ύστερη αρχαιότητα», προθήκη 5.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΜΘ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.12.2022.

Αρχαια υδρια αθλητης Θεσσαλονικη, αρχαιο επαθλο Αγωνων, αρχαιοι Αθηναιοι, Μαχη των Πλαταιων ΕΚΘΕΜA ΕΠΙΤΑΦΙΟΙ ΑΓΩΝΕΣ χαλκινη ενεπιγραφη καλπις 1954 Καραμπουρνακι της Θεσσαλονικης, παραλιακη οδος Αρετσου ταφος φυλαξη τεφρα νεκρος αγγειο Αττικη χαλκος επιθετη διακοσμηση, σχημα 5ος αιωνας 450 - 425 πΧ διακοσμηση χειλος αστραγαλος ιωνικο κυματιο βαση γλωσσωτο κοσμημα γενεση οριζοντια λαβη πολυφυλλος ροδακας απλοτητα εργο τεχνης, σημαντικο αντικειμενο αρχαιοτητα επιγραφη οριζοντια στεφανη ιωνικο αλφαβητο, Αθεναιοι αθλοα επι τοις εμ τοι πολεμοι ποδι χαραγμενο συμπιλημα ΔΕ δημοσιον δημοσιο επιγραφες Επιταφια, αθλητικοι και μουσικοι αγωνες Αθηνα Διοδωρος Σικελιωτης 479 Πλαταιαι πλαταιες ηρωας, ομηρος Ομηρικα προτυπα, νεκροι Περσικοι πολεμοι αγων κλασσικη Ακαδημια επαθλα χαλκινος λεβητας λεβης Αττικη Μακεδονια 7ος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ