Του Γιώργου Λεκάκη
Έχω ξαναπει και ξαναγράψει,
πως η ελληνική μυθολογία, είναι ιστορία της παλαιολιθικής εποχής, η οποία δεν
εκτυλίχθηκε στα σημερινά γεωγραφικά όρια της Ελλάδος, τα οποία, ούτως ή άλλως,
είναι στενά, για τον ελληνισμό.
Πολλές οι αποικίες του Τιτάνα βασιλιά Κρόνου προς δυσμάς και δη στην ιταλική χερσόνησο. Η ιδία η Ρώμη καθώς και όλη η Ιταλία αναφέρονταν με το όνομά του (Κρονία > Σατουρνία). Ο γενειοφόρος ιερός, ενδεδυμένος με μανδύα και κρατώντας ένα δρεπάνι, εκδιωγμένος από τον Όλυμπο. Μαζί με τις συζύγους του:
- Όψη / Ops / Ρέα[1], την θεά των ευλογιών, της συγκομιδής και της γονιμότητας,
και
- Λούη[2]
τους φιλοξένησε εκεί ο Ιανός. Εις ανταπόδοση εβασίλεψε (και) στο Λάτιο / Saturnia regna, όπου έφερε μια «χρυσή εποχή» / aurea aetas, ειρήνης και προόδου, στην οποία κυριαρχούσε η ευημερία και η αφθονία, χωρίς αυτές να είναι καρπός μόχθου ή βασάνων! Εδίδαξε στους κατοίκους του Λάτιου την τέχνη της γεωργίας[3] και του πολιτισμού. Γι’ αυτό τον τιμούσαν ως Ήλιο / ηλιακή θεότητα αναβοντας κεριά, στο σπίτι ή τους ναούς του[4]. Εορταζόταν επίσης στα εγκαίνια των σιταποθηκών και των φώτων / φάρων. Ήταν και ιδρυτής ενός οικισμού, ο οποίος βρισκόταν στο Κρόνιο όρος, πριν αυτό γίνει γνωστό ως… Καπιτώλιο![5]
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΚΡΟΝΟ στην ΙΤΑΛΙΑ, ΕΔΩ.
Αυτά από μόνα τους μιλούν
για έναν πολύ πρώιμο εξελληνισμό της ιταλικής χερσονήσου, πολύ αρχαιότερο από
αυτόν που αναφέρεται ως «ιστορικός αποικισμός των Ελλήνων στην Ιταλία»…
Η αποικία Πελασγών[6] Κρονία
(> Σατουρνία) - επήρε το όνομά του από τον θεό Κρόνο των Ελλήνων (Saturnus
/ Saturn[7]) ο
οποίος επειδή κουράστηκε από τους συνεχείς πολέμους των ανθρώπων, έστειλε τον
υιό του (Δία) στην Γη, οπλισμένο με έναν κεραυνό, και ο οποίος εδημιούργησε μια
«μαγική πηγή ζεστού νερού» που θα ηρεμούσε τους ανθρώπους και κατ’ επέκταση την
ανθρωπότητα…[8] Έτσι δημιουργήθηκαν
οι Θέρμες του Κρόνου!...
 |
| Οι Θέρμες του Κρόνου, στην Τοσκάνη. |
Υπάρχει και άλλη εκδοχή:
- Όταν ο Ζευς κυνηγούσε τον πατέρα
του Κρόνο / Χρόνο, εκτοξεύοντας κεραυνούς κατά αυτού, κάποιοι εξ αυτών έπεσαν
και στην νυν έκταση της βόρειας Ιταλίας και εδημιουργήθησαν οι Θέρμες του
Κρόνου (και οι λοιπές ιαματικές πηγές στον κόσμο)…
Έτσι λένε οι θρύλοι των
ελληνικής καταγωγής Ετρούσκων, αλλά και των Ρωμαίων…
Η Κρονία μετέπειτα ήταν γνωστή, προς τιμήν των Πλειάδων[9], και ως Ωριωνία[10] (έως το 30 π.Χ.). Διότι φαίνεται πως ο κυνηγός Ωρίων - ΔΕΙΤΕ ομιλία του Γ. Λεκάκη για τον ΩΡΙΩΝΑ, ΕΔΩ - τις κυνήγησε έως εδώ, όπου τις μεταμόρφωσαν οι θεοί σε πελειάδες / περιστέρια(*) – σύνηθες αρχαιολογικό εύρημα της περιοχής - και τις καταστέρισαν.
 |
| Αρχαίο πήλινο περιστέρι, από το Αρχαιολογικό Μουσείο Κρονίας / Σατουρνίας. |
Μετά τους Κρονίδες, την πόλη
κατέλαβαν οι Ετρούσκοι… Οι Ρωμαίοι φτάνουν εδώ μόλις το 183 π.Χ…
Αλλά λίγα είναι γνωστά για
αυτήν την πόλη, όπως για όλες τις πόλεις που ίδρυσε ο πρωτοβασιλιάς των
Ελλήνων, Κρόνος…
Σήμερα σώζονται υπολείμματα
των τειχών της πόλεως, σε πολυγωνικό ρυθμό, κάποιοι τα λένε «μεγαλιθικά»[11] με
νεώτερες ρωμαϊκών χρόνων πύλες, κ.ά. λείψανα όπως τάφοι… Αυτοί οι τάφοι ήταν
αρχικώς καλυμμένοι από τύμβους (όπως οι «μακεδονικοί»), οι οποίοι τώρα έχουν
εξαφανιστεί…[12]
Τέλος, οι Θέρμες του Κρόνου είναι μια ομάδα πηγών, στον Δήμο Manciano Τοσκάνης Ιταλίας, λίγα χιλιόμετρα από το χωριό του Κρόνο, Κρόνιο / Saturnia. Οι πηγές που τροφοδοτούν τα λουτρά, που βρίσκονται στη νοτιοανατολική κοιλάδα, καλύπτουν μια τεράστια έκταση, η οποία εκτείνεται από το ηφαιστειακό όρος Amiata(**) και τους λόφους των ποταμών Fiora και Albegna μέχρι την Maremma grossetana στο:
- Roselle (Terme di Roselle)
και το
- αρχαίο ελληνικό Θηλαμώνιο / Θαλαμώνιο (Terme dell'Osa).
Τα ιαματικά νερά είναι θειούχα, της πηγής, σε θερμοκρασία περίπου 37,5°C. Οι κυριότεροι ιαματικοί καταρράκτες είναι οι «Mill / Μύλοι», που βρίσκονται σε έναν παλαιό μύλο καθώς και οι Καταρράκτες του Gorello.
Η απόδοση της πηγής είναι περίπου 800 λίτρα /
δευτερόλεπτο! Γεγονός που εγγυάται την βέλτιστη αντικατάσταση του νερού. Η
χημική σύνθεση είναι θείο, άνθρακας, θειικό, διττανθρακικό-αλκαλικό, με αέριο
υδρόθειου και διοξειδίου του άνθρακα. Τα μέταλλα που διαλύονται στο νερό
ανέρχονται σε 2,79 γραμμάρια / λίτρο. - ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Γ. Λεκάκης "Οι 755 γνωστές ιαματικές πηγές της Ελλάδος".
Ο θερμικός - αρχαιολογικός τουρισμός είναι οι πόροι της σύγχρονης πόλεως.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Τάματα και Αναθήματα". Γ. Λεκάκης "Ελληνική Μυθολογία". Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.12.2021.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Harris W. V. «Aurinia / Saturnia: a Pleiades(*) place resource», DARMC, R. Talbert, Brady Kiesling, Sean Gillies, Jeffrey Becker, Tom Elliott, 2020.
[1] Rhea < ροή, αήρ = πλούτος, αφθονία, πόροι…
[2] Κατ’ άλλους, η Lua, Λούα, θεά που ελάμβανε τα λάφυρα,
γεμάτα αίμα όπλα των εχθρών, που καταστράφηκαν στον πόλεμο, λογιζόταν θυγατέρα
του…
[3] Αργότερα, την εποχή του Δωδεκάθεου, η γεωργία
αποδόθηκε ως προσφορά της κόρης του, Δήμητρος(***) στην Ελευσίνα(4*).
[4] Επιβίωση αυτής της αρχαίας τιμής είναι το κερί που
ανάβουμε σήμερα στις εκκλησίες.
[5] Ο ναός του Κρόνου στους πρόποδες του Καπιτωλίου στην Ρώμη, με 8 κολόνες από γρανίτη, επί τραβερτίνη, εισήγαγε στο δυτικό τμήμα
της Ρωμαϊκής Αγοράς. Είχε αντικαταστήσει αρχαιότερο βωμό του Ηρακλή! Αυτός ο
ναός αντικαταστάθηκε με τον ναό του Διός στον λόφο του Καπιτωλίου. Οι θυσίες σε
αυτόν γίνονταν με τον «ελληνικό» τρόπο (graeco ritu), με γυμνό κεφάλι (ασκεπείς / capite aperto) και με στέφανα.
Το κρατικό θησαυροφυλάκιο
της Ρώμης (aerarium Saturni) φυλασσόταν στον ναό του Κρόνου, διότι κανείς δεν
επρόκειτο να διανοηθεί να διαπράξει ιεροσυλία σε αυτόν!
Τα Κρόνια ήταν εορτές για
τον ιερό Χρόνο, δηλαδή την αιωνιότητα, την επιθυμία να καταργήσουμε τον χρόνο (που
τρώει τα παιδιά του) και να καθιερώσουμε μια «νέα εποχή»,να κλείσουμε έναν κύκλο και να ανοιξουμε έναν νέο,
μια αναγέννηση του χρόνου, ανατροπή της κανονικής τάξης (αυτά που λέμε όργια), σύγχυση
των μορφών, αναταραχή των κοινωνικών συνθηκών (ο σκλάβος προάγεται σε κύριο, ο
κύριος υπηρετεί τους σκλάβους, κλπ.) – βλ. Mauss, M. Eliade «Πραγματεία για την
ιστορία των θρησκειών», Γ. Λεκάκης "Τάματα και Αναθήματα".
Βλ. Διονύσιος Αλικαρνασσεύς
(I,38eVI,1), Οβ. «Fasti», VI,31, Βιργ. «Γεωργικά» II,173.
[6] Βλ. Διονύσιος Αλικαρνασσεύς.
[7] Το όνομα του Σατούρν προήλθε από το satus = σπορά –
βλ. Varro < αρχ. ελλ. σίτος.
Παντως το όνομά του
εμφανίζεται στον αρχαίο ύμνο των Σαλίων / Σαλιανών ιερέων του Άρεως, της Σαμοθράκης - βλ. Γ. Λεκάκης "Σαμοθράκη, ιερά νήσος" - και ο ναός του ήταν ο αρχαιότερος γνωστός ναός στα αρχεία των ποντίφικων.
Saturn < ετρ. Saeturnus < ετρ. θεός Satre > τοπωνύμια Satria, Saturae palus, Λατίου > λατινικό φυτώνυμο satureia, > Sterculius, Stercutus και Sterces, γεωργικές λειτουργίες > Serres, Cerres (θεά Δήμητρα(***) της γεωργίας), λατινική satis (βλ. Balbus), κλπ.
[8] Παραλλαγή του αρχαίου ελληνικού μύθου ως επιβίωση στον χριστιανισμό, με τον λόγο έλευσης(4*) του Υιού του Κυρίου στην Γη, και τον Ιησού να φτιάχνει πήλινα περιστέρια(*)…
[9] Οι Πλειάδες νύμφες ήσαν 7 (Μαία, Ταϋγέτη, Ηλέκτρα, Στερόπη,
Κελαινώ, Αλκυόνη, Μερόπη), κόρες του Τιτάνα (Τιτανίδες) Άτλαντα (Ατλαντίδες) και
της Ωκεανίδας (Ωκεανίδες) Πλειόνης. Συντρόφισσες της θεάς Αρτέμιδος, που
γεννήθηκαν στο όρος Κυλλήνη (στα σύνορα Αρκαδίας – Κορινθίας), θεότητες του
βουνού, τροφοί και διδασκάλισσες του μικρού θεού Διονύσου. Αδελφές των
Εσπερίδων, των Υάδων, του Ύαντα και της Καλυψούς. Αποκαλούνταν και Δωδωνίδες
και Νυσιάδες (εκ του Διονύσου).
Οι Πλειάδες ετυμολογούνται
από την μητέρα τους Πλειόνη και όλες μαζί από το αρχαίο ελληνικό ρήμα πλέω. Χρονολογικά
οριοθετούνται στην περίοδο πλεύσης / ναυσιπλοΐας / ιστιοπλοΐας στην Μεσόγειο Θάλασσα «η οποία
εξεκίνησε με την ελικοειδή άνοδό τους»! Σήμερα γνωρίζουμε ότι η ναυσιπλοΐα στο
Αιγαίο, είναι τουλάχιστον 500.000 χρόνων – βλ. Pleiad, OED, Oxford University
Press, 2014.
Ο μύθος των Πλειάδων δεν
είναι μόνον αστρόμυθος, αλλά και μετεωρόμυθος και ναυτόμυθος.
[10] Urina (Ουρανίδες), Aurina, Aurinia / Ωρινία: Η
λατρεία της πέρασε και στην γερμανική μυθολογία / θεολογία.
[11] Βλ. George Dennis «Cities and Cemeteries of Etruria».
[12] Η πελασγική πόλις έως το 1300 μ.Χ., ήταν κρησφύγετο παρανόμων. Ισοπεδώθηκε από τους Σιενέζους. Το 1593, οι ελληνικής καταγωγής Μέδικοι την έδωσαν στον μαρκήσιο Ξημένη (της Αραγονίας). Δεσπόζει και η εκκλησία της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής (από το 1188, με τοιχογραφίες του Benvenuto di Giovanni - 15ου αιώνα).
(**) Όρος της Τιτανίας / Τηνίας / Τινίας
/ Tinia, της μεγαλύτερη ετρουσκικής θεότητας > mons Tuniatus-Montuniata.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook