Του Γιώργου Λεκάκη
Στις Βαλλεαρίδες Νήσοι(*) ναυαγοί από την Βοιωτία - ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Γ. Λεκάκης "Οι 88 αρχαίες πόλεις της Βοιωτίας" - διασώθηκαν γυμνοί, και έτσι ονομάσθηκαν Γυμνησίαι / Γυμνασίαι νήσοι. Οι κάτοικοί τους ήταν συχνά γυμνοί, πιθανότατα λόγω του γλυκού κλίματος που υπήρχε όλο το χρόνο ή επειδή τα στρατεύματά τους ήταν σχεδόν γυμνά (είχαν ελαφρύ εξοπλισμό) και ελέγοντο γυμνῆται. Ελέγονται και βαλλεαρεῖς(*)από το ρήμα βάλλω(*) (= εκτοξεύω) επειδή ήταν ικανοί ως σφενδονιστές μολύβδινων σφαιρών (διακρίθηκαν στους Καρχηδονιακούς πολέμους). Τα νησιά αποικήθηκαν και από Ροδίους, μετά τον πόλεμο της Τροίας[1]. Κατοικούσαν σε φυσικές ή τεχνητές σπηλιές, και οι Βαλλαρείς(*)ήταν γνωστοί για την ιδιαιτέρα αγάπη τους για τις γυναίκες. Όταν τις γυναίκες τις απήγαγαν πειρατές, το τίμημα των λύτρων που πλήρωναν ήταν ισοδύναμο με αυτό 3 ή 4 ανδρών! Επίσης ήταν διαβόητοι μισθοφόροι και πληρώνονταν με γυναίκες ή κρασί.[2] Δεν είχαν χρυσά ή ασημένια νομίσματα. Ενθυμούμενοι τι έπαθε ο πλούσιος Γηρυώνης (του Χρυσάωρου) στην εκστρατεία που είχε κάνει ο Ηρακλής εναντίον του. Απαγόρευαν την εισαγωγή πολύτιμων μετάλλων κι έτσι, ασκούσαν ανταλλακτικό εμπόριο. Στα νησιά υπάρχουν και πυραμιδοειδή κτίσματα (λ.χ. το Naveta des Tudons).
Η αρχαιότερη, λοιπόν, κατοίκηση
στα νησιά αυτά, με βάσει τα έως τώρα ευρήματα, τοποθετείται πριν 7.000 χρόνια…
Οι ερευνητές Ass. Malgosa, C.
Tonero, P. Sureda, X. Jordana και Φ. Σωτηριάδου ανέλυσαν τα επίπεδα σταθερών
ισοτόπων άνθρακα και αζώτου σε δείγματα κολλαγόνου, που ελήφθησαν από 49 ανθρώπινα
λείψανα από τον πολιτισμό των Ταλαίων[3] που χρονολογούνται
μεταξύ 2.800 και 3.600 χρόνων.
Διαπίστωσαν ότι τα άτομα, τα
οποία ήταν όλα θαμμένα στην "νεκρόπολη" του Σπηλαίου του Περάσματος[4], στο
νησί Μινόρκα των αρχαίων Γυμνησίων Νήσων (νυν Βαλλεαρίδων), είχαν ίση πρόσβαση
σε τρόφιμα!
Η διατροφή που μοιράζονταν
όλοι, ανεξαρτήτως φύλου ή ηλικίας, αποτελείτο από τοπικά φυτά,
συμπεριλαμβανομένων δημητριακών (όπως το σιτάρι), και κρέας από κατσίκια και
πρόβατα, όπως δηλ. των Κρητών.
«Σε αντίθεση με ό,τι έχει
παρατηρηθεί σε άλλους οικισμούς της ίδιας περιόδου στην Φορμεντέρα (μια από τις
Πιτυούσες νήσους) ή την Μαγιόρκα, η κατανάλωση θαλασσίων τροφών θα ήταν
περιστασιακή σε αυτά τα άτομα», είπε ο κ. Tornero.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι τα
παιδιά θήλαζαν μέχρι την ηλικία των τεσσάρων περίπου ετών, όταν και γινόταν ο απογαλακτισμός
τους!
Η ίση πρόσβαση στο φαγητό
υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι που ζούσαν στην Μινόρκα ήταν κοινωνικά ισότιμοι. Ίσως η πρώτη εφαρμοσμένη ισότης.
Άλλες μελέτες των λειψάνων από την Cova des Pas δεν βρήκαν διαφορές στο προσδόκιμο ζωής ή στη συνήθεια των ταφών, πρόσθεσε ο κ. Malgosa.
ΠΗΓΗ: T. Sotiriadou, C. Tornero,
A. Malgosa, P. Sureda & X. Jordana «Dietary reconstruction of the Bronze
Age necropolis of Cova des Pas (Minorca Island): evidence from δ13C and δ15N
analyses», Archaeological and Anthropological Sciences, volume 15, αρ: 11 (2023), 29.12.2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.12.2022. Και «Did Bronze Age Balearic Islanders Eat Fish? - Talayotic
culture 2,800 and 3,600 years Balearic Island Menorca, Formentera Mallorca» Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης,
(*) Γι' αυτό η ορθή γραφή είναι Βαλλεαρίδες και όχι Βαλεαρίδες...
[1] Βλ. Λυκόφρων, Στράβων (xiv. p. 654), Πλίνιος l. c.
[2] Βλ. Διόδωρος Σικ. (18.6.5). Στην εποχή του τα νησιά
είναι περισσότερους από 30.000 κατοίκους!
[3] ορέων της Κρήτης.
[4] Το σπήλαιο Cova des Pas της νήσου Μινόρκα, Ισπανίας, είναι
ένα σπήλαιο που χρησιμοποιήθηκε ως συλλογικός τάφος και το πιο εξαιρετικό και
σημαντικό ανθρώπινο σύνολο, που βρέθηκε στις Βαλλεαρίδες Νήσους κατά τη διάρκεια
αυτής της περιόδου. Εξετάσθηκαν επίσης υπολείμματα πανίδας από την τοποθεσία
Son Mercer de Baix, το πλησιέστερο σύγχρονο χωριό στον αρχαίο συλλογικό τάφο. Σε αυτό το χωριό υπάρχει η
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook