Πρωτολογία της υπ. Πολιτισμού κ. Λ. Μενδώνη:
«Κύριε Βουλευτά,
Ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση, γιατί έχουμε την ευκαιρία να
διευκρινίσουμε τα θέματα τα οποία σχετίζονται με τις διαδικασίες της ένταξης
μνημείων στον Κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO
και, ιδιαίτερα, τα οφέλη και τις διαδικασίες μίας σειριακής εγγραφής.
Οπως είπατε και εσείς, η υποψηφιότητα είναι σειριακή και περιλαμβάνει
τα έξι συγκεκριμένα ανάκτορα (Κνωσό, Φαιστό, Μάλια, Ζάκρο, Κυδωνία και
Ζώμινθο), τα οποία περιλαμβάνονται στην αναθεώρηση του Ενδεικτικού Καταλόγου το
2014, εκτός της Ζωμίνθου, η οποία προστέθηκε στην πορεία. Ο στόχος μας ήταν να
αναδείξουμε πλήρως τη διασπορά των μινωικών ανακτόρων σε ολόκληρη την Κρήτη.
Διευκρινίζω ότι οι σειριακές υποψηφιότητες, όπως η συγκεκριμένη, δεν
περιλαμβάνουν το σύνολο των πολιτιστικών αγαθών, στα οποία αναφέρονται, αλλά
περιλαμβάνουν αντιπροσωπευτικά παραδείγματά τους. Ποια είναι αυτά; Είναι εκείνα
τα οποία πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις ως προς τη διαχείριση, την
ακεραιότητα και την αυθεντικότητά τους. Επομένως, δεν θα ήταν δυνατή ούτε
συμβατή με το πνεύμα της Σύμβασης για την Παγκόσμια Κληρονομιά η συμπερίληψη
όλων των Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων στον Κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής
Κληρονομιάς της UNESCO.
Επίσης, επειδή γνωρίζετε πολύ καλά τα θέματα της Κρήτης, ξέρετε ότι
δεν είναι μόνο το ανάκτορο του Γαλατά(*) το οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται, αλλά και
άλλα ανάκτορα. Για ποιο λόγο; Διότι δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις έτσι όπως
αυτές διατυπώνονται στις Επιχειρησιακές Οδηγίες της UNESCO.
Ειδικά τώρα για το τι συμβαίνει στον Γαλατά. Στον Γαλατά πράγματι έχει
αποκαλυφθεί ένα σημαντικό κτιριακό συγκρότημα, το οποίο διαθέτει τα κύρια
χαρακτηριστικά των Μινωικών Ανακτόρων όπως είναι η κεντρική αυλή, τα πολύθυρα,
η ανακτορική τέχνη, κ.α.
Όμως, το ανάκτορο ανασκάφθηκε τη δεκαετία του 1990, η έρευνα του έχει
σταματήσει εδώ και 20 χρόνια και κυρίως δεν είναι ολοκληρωμένη. Είναι ένα πολύ
μεγάλο μέρος του, το οποίο δεν είναι ανασκαμμένο.
Επίσης, το ανακτορικό κέντρο το οποίο εσείς ξέρετε κάλλιον εμού, βρίσκεται
σε μια ημιορεινή περιοχή η οποία δεν είναι προσβάσιμη. Υπάρχει μόνον ένας
αγροτικός δρόμος ο οποίος εξυπηρετεί βασικές ανάγκες. Άλλο είναι η
προσβασιμότητα στην περιοχή, άλλο είναι η προσβασιμότητα σε έναν αρχαιολογικό
χώρο. Και εδώ θέλω να επισημάνω ότι η πρόσβαση σε ένα μνημείο αποτελεί βασική
προϋπόθεση για την ένταξή του στον Κατάλογο.
Επίσης, ο αρχαιολογικός χώρος σήμερα δεν είναι επισκέψιμος, δεν είναι
οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος καθώς δεν υπάρχουν οι αναγκαίες υποδομές, οι
οποίες είναι απαραίτητες για τον επισκέπτη.
Ακόμα, δεν έχουν δρομολογηθεί - σε συνεργασία ή από την Τοπική
Αυτοδιοίκηση - αυτές οι ενέργειες ώστε ο χώρος να μπορεί να γίνει επισκέψιμος.
Και τι εννοώ: χάραξη δρόμων, δημιουργία χώρων στάθμευσης, δίκτυα ΟΚΩ.
Αυτά όλα είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να ενταχθεί ένας χώρος στον Κατάλογο και να συμπεριληφθεί σε μία σειριακή εγγραφή. Οι σειριακές όμως εγγραφές έχουν δυναμική. Σήμερα μπορεί να μην συμπεριλαμβάνονται, αλλά αν δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις, μπορούμε από τη στιγμή που υπάρχει εγγεγραμμένη συγκεκριμένη σειριακή εγγραφή στον Κατάλογο να προσθέσουμε χώρο. Και εδώ προσβλέπουμε και στην συνεργασία των τοπικών παραγόντων».
 |
| Το μινωικό ανάκτορο του Γαλατά Κρήτης. |
Δευτερολογία:
«κ. Βουλευτά,
Η Κνωσός, η Φαιστός, τα Μάλια, η Ζάκρος, η Κυδωνία είναι ανάκτορα τα
οποία είτε ανασκάπτονται δεκαετίες συστηματικά -θα έλεγα πολύ περισσότερο από
δεκαετίες- και επίσης είναι επισκέψιμοι αρχαιολογικοί χώροι εδώ και δεκαετίες.
Η Ζώμινθος προσετέθη αργότερα και δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις, διότι ο
στόχος μας ήταν να υπάρχει αντιπροσωπευτικότητα του συνόλου της Μεγαλονήσου.
Για την σημερινή Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου η εκπροσώπηση θα έλεγα ότι
είναι στο πενήντα τοις εκατό - Κνωσός, Φαιστός, Μάλια. Επομένως, αυτός ήταν ο
λόγος που επισπεύσαμε τις διαδικασίες για τη Ζώμινθο.
Όπως είπα και προηγουμένως, η σειριακή εγγραφή έχει αυτό το
πλεονέκτημα. Μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2024 θα υποβληθεί η τελική μορφή του
σχεδίου και της υποψηφιότητας στην UNESCO. Από εκεί και πέρα, θα
εξεταστεί από την UNESCO στην Παγκόσμια Διάσκεψη που γίνεται συνήθως το
καλοκαίρι, Ιούνιο με Ιούλιο του 2024. Από την στιγμή που εγγραφεί η πρώτη μορφή
των έξι ανακτόρων, στη συνέχεια θα εγγράψουμε κι άλλα γιατί επιτρέπεται αυτή η
διαδικασία, ακριβώς γιατί η εγγραφή είναι σειριακή.
Το 2014 συμπεριελήφθησαν αυτά στον Ενδεικτικό Εθνικό Κατάλογο. Δεν
έχει να κάνει με το πότε κατατίθεται η υποψηφιότητα, είναι δύο διαφορετικά
πράγματα. Αυτό το οποίο έχω να πω, είναι ότι μπορούμε και για την περίπτωση του
Γαλατά, σε συνεργασία και με την Περιφερειακή και με την Τοπική Αυτοδιοίκηση,
να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις αυτές οι οποίες θα επιτρέψουν την ένταξη
στην UNESCO συμπληρώνοντας ένα σχέδιο αντίστοιχο με αυτό το οποίο έχει ήδη
εκπονηθεί από τις αρμόδιες αρχές Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού για τα έξι
ανακτορικά σύνολα.
Έχετε απόλυτο δίκιο ότι το νέο διεθνές αεροδρόμιο θα δώσει μία εντελώς
διαφορετική προοπτική στην περιοχή. Είχα συμφωνήσει μαζί σας και εξακολουθώ να
συμφωνώ ότι θα πρέπει συγχρόνως και μπορούν να αναδειχθούν οι γύρω από αυτόν
αρχαιολογικοί χώροι. Ξέρετε πολύ καλά ότι μεσολάβησαν οι σεισμοί. Με τον Δήμο
Μινώα - Πεδιάδας και την Περιφέρεια προχωρήσαμε άλλες Προγραμματικές Συμβάσεις
για την αποκατάσταση των σεισμοπλήκτων. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού
αυτή τη στιγμή ασχολούνται και επεξεργάζονται ένα σχέδιο ευρύτερης ανάπτυξης. Επαναλαμβάνω
ότι θα ήταν μια πολύ θετική εξέλιξη αν σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τον
Δήμο Μινώα Πεδιάδας από κοινού μπορούσαμε να επεξεργαστούμε ένα τέτοιο σχέδιο
ανάδειξης όχι μόνο του Γαλατά, αλλά και των ευρύτερων αρχαιολογικών χώρων».
ΠΗΓΗ: Απάντηση της ΥΠΠΟΑ, στην ερώτηση: «Απαράδεκτος ο αποκλεισμός του ανακτόρου του Γαλατά Μινώα
Πεδιάδας από την υποψηφιότητα σειριακής εγγραφής στον Κατάλογο Παγκόσμιας
Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO». Επίκαιρη ερώτηση αρ. 622/27.03.2023 του
Βουλευτή ΚΙΝΑΛ, Βασίλη Κεγκέρογλου, Τετάρτη, 29.3.2023, ώρα 09:15. ΑΡΧΕΙΟΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.3.2023.
(*) Στον 35ο παράλληλο - 35.17455754648915, 25.246435056980705
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook