Ο Μακεδόνας αστρονόμος Ανδρόνικος εποίησε το Ωρολόγιο του Κυρρήστου - των Δ. Πανταζή, Γ. Λεκάκη

Ο Μακεδών αστρονόμος Ανδρόνικος 
εποίησε
το Ωρολόγιον του Κυρρήστου

Των Δ. Πανταζή, Γ. Λεκάκη

Ἐκ παλαιᾶς συνηθείας ἐξ ἐπιπολαίου ἐξετάσεως γεννηθείσης καὶ γενικῶς διαδοθείσης, τὸ ἐν μέσῳ τῆς πλατείας Αἰόλου ἀρχαῖον ὀκτάπλευρον οἰκοδόμημα ὀνομάζεται πολλάκις καταχρηστικῶς καὶ ψευδωνύμως «ναὸς τοῦ Αἰόλου» ὁσάκις περὶ αὐτοῦ πρόκειται. Ὅτι τοῦτο δὲν ἦτό ποτε ναὸς οὔτε τοῦ Αἰόλου, οὔτε κανενὸς ἄλλου τῶν πολλῶν καὶ ποικίλων θεῶν καὶ δαιμόνων τῶν ἀρχαίων πάντες καὶ οἱ ἄκρῳ δακτύλῳ ἀρχαιολογίας γευσάμενοι γνωρίζουσι· ἐπειδὴ δὲ καλὸν εἶναι καὶ οἱ ἀγνοοῦντες ἔτι νὰ μάθωσι τὰ περὶ αὐτοῦ, δημοσιεύσατε, ἂν θέλητε, τὰ ἑξῆς, ἵνα παύσωσι πλέον ἐμμένοντες οἱ πολλοὶ εἰς τὴν προκειμένην ἀπάτην, ἥτις δὲν εἶναι συστατικὴ τῆς διαθρυλλήτου (sic) ἡμῶν εὐλαβείας πρὸς τὰς ἀρχαιότητας, αἵτινες καὶ τὴν πατρίδα ἡμῶν κοσμοῦσι καὶ ὑπὲρ πάντα ἄλλον αὐτὴν ὠφέλησαν. Οὐδεὶς τῶν φιλελλήνων ὑπηρέτησε τὴν Ἑλλάδα περισσότερον τοῦ Παρθενῶνος. Τὸ Ἐρεχθεῖον καὶ τὰ προπύλαια, καὶ ὁ τῆς Σουνιάδος ναὸς καὶ τὸ Θησεῖον, καὶ πᾶσα ἡ περίδοξος χορεία τῶν παλαιῶν καὶ ἀμιμήτων ἀριστουργημάτων, καὶ τὰ ἐν τοῖς μουσείοις τῆς Εὐρώπης μένοντα αἰχμάλωτα καὶ φυγαδευθέντα ἀγάλματα, ἀνδριάντες, ἀνάγλυφα καὶ ἄλλα τῆς ἀρχαιότητος ἀγλαόμορφα ἔργα εἶναι οἱ πρῶτοι καὶ κυριώτατοι τῶν ὑπὲρ τῆς Ἑλλάδος ἀγωνιστῶν, χωρὶς μάλιστα νὰ ἀπαιτῶσι καὶ ἀποζημιώσεις καὶ ἀμοιβάς, καὶ ὅλα νὰ λαμβάνωσι καὶ πάλιν ἀνικανοποίητοι καὶ ἀνεξόφλητοι νὰ παρουσιάζωνται.

Σκίτσο του Ωρολογίου, που υπάρχει στο έργο του Richard POCOCKE
«A description of the East, and some other countries»,
εκδ. W. Bowyer, Λονδίνο, 1743-1745.
Η α΄ έκδοσή του ήταν folio (410 x 250 χλστ.),
vi + 310, xi + 268 καί vii + 308 σελ. με 178 χαλκόγραφους πίνακες
(75 στον α΄ τόμο αριθμημένοι I-XXXII & XXXIV-LXXVI
και 103 στον β΄ αριθμημένοι I-CIII, 12 πίνακες αναδιπλούμενοι).
ΠΗΓΗ: Blackmer 1323, Atabey 965, Ioannou, σ. 418-9, Chatzipanagioti 829, Weber, II, 513, Contominas 561, Cobham & Jeffery, σελ. 51, Zacharakis 1743-5 & 1747-9. Γ. Λεκάκης "Ελληνικη Βιβλιογραφια".

 Τώρα ἂς ἔλθωμεν εἰς τὸ προκείμενον.

Τὰς παλαιὰς Ἀθήνας, ὅτε μάλιστα αὗται εἴτε ἐξ ἰδίων ἀμπλακημάτων, εἴτε ἐκ φιλοσοφικῶν τῆς βιοτικῆς τῶν ἐθνῶν λόγων, ἤρχισαν νὰ ἐξολισθαίνουσιν εἰς παρακμὴν καὶ ὁ τῶν κατοίκων ζῆλος νὰ ἐκπίπτῃ καὶ πᾶσα φιλοτιμία νὰ ἐκφαυλίζηται, ἐθεώρουν τιμὴν ἑαυτῶν νὰ περιποιῶνται ξένων τόπων ἡγεμόνες καὶ ἄλλοι πλούσιοι φιλαθήναιοι. Οὕτω οἱ μὲν ἔστελλον δῶρα, οἱ δὲ ἐκόσμουν τὴν πόλιν οἰκοδομοῦντες μνημεῖα μεγαλοπρεπῆ κτλ. ὡς ὁ Φιλόπαππος, ὁ Ἀδριανὸς καὶ ἄλλοι. Δὲν ἐποίουν δὲ ταῦτα ἵνα λαμβάνωσιν ἱπποτείας καὶ ἀριστεῖα, ἀλλ’ ἑτέρῳ γε τύφῳ – ἤθελον ν’ ἀκούωνται τὰ ὀνόματα αὐτῶν ὡς εὐεργετῶν, νὰ ὁρῶνται ἐν ταῖς κλειναῖς Ἀθήναις τὰ ἱδρύματα αὐτῶν καὶ νὰ διαδίδεται οὕτω δι’ αὐτῶν ἡ μνήμη των ἔντιμος εἰς τὰς ἐπιούσας γενεάς.

Ἂν μὴ ἦτο μικρὰ ἡ Παλιγγενεσία, ἡ περὶ τούτου διατριβή μου θὰ ἦτο ἐκτενεστέρα.

Ἐπειδὴ δὲ τίθεμαι εἰς τὴν ποδοκάκην τῆς στενότητος τοῦ φύλλου ὑμῶν, περιορίζω τὸν λόγον εἰς τὴν ἀρχικὴν πρόθεσίν μου.

Τὸ προκείμενον οἰκοδόμημα - σ.σ.: Από πεντελικό μάρμαρο - ἦτο χρονόμετρον, ἢ ὡρολόγιον καὶ συγχρόνως ἀνεμοδείκτης. ᾨκοδομήσατο δὲ αὐτὸ Ἀνδρόνικός τις Κυρρήστης(*) - σ.σ.: Από την Κύρρο της Μακεδονίας - περὶ οὗ οὐδὲν θετικῶς γνωρίζομεν, εἰ καὶ φέρονται ἀνυπόστατοι εἰκασίαι παρά τινων.

Ἐπειδὴ δὲ ἀγνοεῖται ἐπίσης καὶ ὁ χρόνος, καθ’ ὃν ἤκμασεν ὁ φιλαθήναιος αὐτὸς ἀνήρ, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ προσδιορισθῇ εἰς τὸ ἀκριβὲς πότε τὸ ὡρολόγιον αὐτὸ ᾠκοδομήθη. Ὡς ἐκ τοῦ ἀρχιτεκτονικοῦ του τύπου καὶ τῆς ἀπεργασίας, φαίνεται μεταγενέστερον τῆς τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου ἐποχῆς· ὁ πολὺς Muller ὑποτίθησιν ὅτι ἀνηγέρθη περὶ τὸ 100 ἔτος π.Χ. ἐπειδὴ δὲ καὶ ὁ πρὸ τοῦ 50 μ.Χ. ἀκμάσας Ῥωμαῖος Οὐάρρων, ἐν τοῖς γεωργικοῖς του ποιεῖται μνείαν αὐτοῦ, ἕπεται ὡς βέβαιον πλέον ὅτι πρὸ τῆς ἐποχῆς ταύτης ἐγένετο· ἄπορον δὲ φαίνεται διὰ τί ὁ Παυσανίας δὲν ἀναφέρει αὐτό, καί τοι μνημονεύων πολλῶν ἄλλων μικροτέρων αὐτοῦ μνημείων. Ἴσως διότι ἦτο ἄσχετον πρὸς τὴν τότε εὐσέβειαν, ἢ διότι δὲν ἐθεώρησεν αὐτὸ μεγάλον πρᾶγμα καὶ ἀξιομνημόνευτον. Ὁ Ῥωμαῖος Βιτρούβιος περιγράφει αὐτὸ (4.6.4) λεπτομερῶς, ἐχρησίμευε δέ, ὡς εἴπομεν, εἰς προσδιορισμὸν τῶν ὡρῶν τοῦ ἡμερονυκτίου. Εἰς ἑκάστην τῶν ὀκτὼ αὐτοῦ πλευρῶν, ὑποκάτω τῶν ἀναγλύφων τῶν ἀνέμων πρὸς οὓς ἕκαστον αὐτῶν νεύει, φαίνονται ἔτι γραμμαί, αἵτινες μετὰ τοῦ ὕπερθεν αὐτῶν ἰδίου γνώμονος ἀπετέλουν ἐν ἀλληλουχίᾳ σειρὰν ἡλιακῶν ὡρολογίων. Ἐν τῷ μέσῳ δὲ ἔσωθεν τοῦ οἰκοδομήματος ὑπῆρχε κλεψύδρα (ὑδρωρολόγιον) ἧς ἴχνη διακρίνονται ἔτι, καὶ ἥτις δι’ ὕδατος, ἔξωθεν εἰς αὐτὴν μηχανικῶς μετοχετευομένου, ἐδήλου τὰς ὥρας τὴν νύκτα καὶ τὴν ἡμέραν ἔτι ὅτε ὁ καιρὸς ἦτο νεφελώδης καὶ δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ ὁρίζωνται διὰ τῶν κατὰ τὰς πλευρὰς ἔξωθεν γνωμόνων.

Περὶ τοῦ πόθεν μετωχετεύετο τὸ ὕδωρ εἰς τὴν κλεψύδραν δὲν εἶναι δυνατὸν ἀσφαλῶς νὰ ὁρισθῇ – τὸ λεγόμενον ὅτι κατέρρεε τοῦτο ἐκ τῆς πηγῆς, ἥτις ἦτο παρὰ τῷ ἄντρῳ τοῦ Πανὸς τῷ ὑπὸ τὸν βορειοδυτικὸν γουνὸν τῆς ἀκροπόλεως κειμένῳ, καὶ ἥτις ὠνομάζετο Ἐμπεδῶ μὲν παλαίτατα, ὀψιαίτερον δὲ Κλεψύδρα, ἐπὶ τῇ ὑποθέσει ὅτι ὑποχθονίως ἐκοινώνει τῷ φαληροῖ λιμένι, δὲν εἶναι πολὺ πιθανόν, καὶ πάνυ εὐλόγως σπουδαῖοι ἀρχαιολόγοι ἀμφιβάλλουσι περὶ τούτου. Καὶ τὴν περὶ τοῦ προκειμένου δὲ μακροτέραν συζήτησιν ἀποκρούουσιν ὡσαύτως τὰ ὅρια τῆς πυγμαίας καὶ Προκρούστου χρῃζούσης Παλιγγενεσίας. Ὁ λόγος δὲ ὅτι καὶ ἡ ἐν τῷ ὡρολογίῳ τοῦ Κυρρήστου καὶ ἡ τοῦ Πανὸς πηγὴ ἦσαν ὁμώνυμοι καὶ διὰ τοῦτο συνεσχετισμέναι καὶ κοινωνοὶ ἀλλήλαις εἶναι ἀνίσχυρος εἰς τὸ παντελές· πάντα τὰ δι’ ὕδατος ὡρολόγια κλεψύδραι ἐλέγοντο, ἡ δὲ τοῦ Πανὸς πηγὴ τυχαίως ἴσως ὠνομάσθη οὕτω, ἢ μᾶλλον διὰ τὸν ἀνωτέρω ἐκτεθέντα λόγον. Αἱ κλεψύδραι ἐν τούτοις ὑπέκλεψαν ἡμᾶς ἱκανὸν χῶρον καὶ χρόνον, ὅθεν ἐπανερχόμεθα εἰς τὸ προκείμενον.

Ἐπὶ τῆς κορυφῆς τῆς πυραμιδοειδοῦς στέγης τοῦ Κυρρηστείου ὡρολογίου ἦτο χαλκοῦ πεποιημένος Τρίτων, κρατῶν χειρὶ τῇ δεξιᾷ ῥαπίδα (δείκτην)· στρεφόμενος δὲ οὗτος ταῖς πνοαῖς τοῦ ἑκάστοτε ἐπικρατοῦντος ἀνέμου ἐπὶ στρόφιγγος ἐν τόρμῳ, ἐδείκνυε διὰ τῆς ῥαπίδος τὸν εἰκονισμένον ἐν τῇ οἰκείᾳ πλευρᾷ ἄνεμον.(**) Αἱ πλευραὶ τοῦ ὡρολογίου ὡς εἴπομεν καὶ ὡς ὁρῶνται εἰσὶν ὀκτώ, ἴσαι πρὸς ἀλλήλας· ἀποβλέπει δ’ ἑκάστη πρὸς ἓν τῶν ὀκτὼ κυρίων σημείων τοῦ ὁρίζοντος, ὅπως ἡ τῶν Ἀθηναίων πυξὶς ἦτο διῃρημένη. Ἐπὶ ἑκάστης δὲ αὐτῶν ἐπὶ τοῦ διαζώματος τοῦ θριγκοῦ εἶναι ἐπεξειργασμένη πτερωτὴ κατ’ ἰδέαν εἰκὼν τοῦ ἀνέμου πρὸς ὃν βλέπει, φέρουσα ἐν χερσὶ τὸ σύμβολον αὐτοῦ καὶ ἄνωθεν τὸ ὄνομα, οἷον Βορέας, Σκείρων, Ζέφυρος, Λίψ, Νότος, Εὖρος, Ἀπηλιώτης, Καικίας. Ἔχει δὲ τὸ ὡρολόγιον καὶ δύο διστύλους προστάσεις κορινθιακοῦ κόσμου.

Ἡ τοποθεσία δὲ τοῦ οἰκοδομήματος τούτου δίδει ἀφορμὰς εἴς τινας τοπογράφους τῶν Ἀθηνῶν νὰ ἰσχυρίζωνται ἐπιμόνως, ὅτι ἐνταῦθά που ἦτο ἡ νέα ἀγορὰ τῶν Ἀθηνῶν, ἧς πύλην θέλουσι νὰ λέγωσι τὴν δυσμικῶς τοῦ ὡρολογίου κειμένην στοὰν τῆς Ἀρχηγέτιδος Ἀθηνᾶς, ἧς σώζονται τέσσαρες δωρίου κόσμου κίονες.

Καὶ ταῦτα μὲν περὶ τούτων, χάριν τῶν πολλῶν ἐπὶ τὸ δημωδέστερον· κατόπιν δὲ καὶ ἄλλα περὶ ἄλλων, ἂν ἡ Παλιγγενεσία δύναται νὰ φιλοξενῇ εἰς τὰς στήλας της παρόμοια πράγματα, ὀλιγώτερον περὶ τῶν πολιτικῶν μεριμνῶσα.

ΠΗΓΗ: εφημ. «Παλιγγενεσία», αρ. φ. 693, 15.7.1865.

Από το έργο του Α. Μ. CHENAVARD "Voyage en Grèce et dans le Levant, fait en MDCCCXLIII et MDCCCXLIV, εκδ. Lovis Perrin, Λυών, 1858.

Η α΄ ΕΚΔΟΣΗ ήταν folio (475 x 310 χλστ.) με 2 χαλκόγραφους χάρτες (αριθμημένους 0 και 00) και 78 πίνακες σε σχέδια των Chenavard και E. Rey (αριθμημένοι I-XXVIII, XXVIIIbis, XXIX-LVI, LVIbis, LVII, LVIIbis, LVIII-LXXV, ο πίνακας LIV αναδιπλούμενος, κομμένος στα δύο), χωρίς τον πίνακα 48bis που προστέθηκε αργότερα, 81 φύλλα με επεξηγηματικά κείμενα.

ΠΗΓΗ: Blackmer 334, Atabey 230, Weber, I, 379, Contominas 145.

φιλόπονος Κ. Δημ. Πανταζῆς ἐδημοσίευσε διὰ τῆς «Παλλιγγενεσίας» τὰς ἑξῆς πληροφορίας περὶ τοῦ ἐν τῷ μέσῳ τῆς πλατείας Αἰόλου ὀκταπλεύρου οἰκοδομήματος, τὸ ὁποῖον καταχρηστικῶς καὶ ψευδωνύμως καλεῖται «ναὸς τοῦ Αἰόλου». Προσθέτομεν καὶ ἡμεῖς τὰς ἑξῆς πληροφορίας καθ’ ὅσον ἀφορᾷ τὸ μὴ λυθὲν ἔτι ζήτημα: πόθεν μετωχετεύετο τὸ ὕδωρ εἰς τὴν κλεψύδραν τοῦ οἰκοδομήματος τούτου.

Ἀπέναντι τοῦ οἰκοδομήματος πρὸς δυσμὰς ὑπάρχει οἰκόπεδον, ἀνῆκον ἄλλοτε εἰς τὸν Κύριον Γ. Ἀντωνόπουλον, καὶ τὸ ὁποῖον κατὰ πλεῖστον μέρος ἐπεχώθη χάριν τῆς ἐξομαλύνσεως τοῦ οἰκοπέδου ἵνα μεταφερθῶσιν ἀλλαχοῦ οἱ ἐν αὐτῷ σωρευμένοι λίθοι, παρετηρήσαμεν ἐκεῖθεν διαβαίνοντες, ὑδραγωγεῖον ἐκ πρασινωποῦ μαρμάρου, κείμενον ὀλίγον τι ὑψηλότερον τοῦ ἐδάφους τοῦ ὀκταπλεύρου τοῦ Κυῤῥήστου, καὶ διευθυνόμενον πρὸς αὐτό. Ἐκ τούτου εἰκάζομεν ὅτι τὸ ὕδωρ διὰ τὴν κλεψύδραν ἤρχετο ἐκ δυσμῶν· ἡ παρατήρησις αὕτη δύναται ἴσως νὰ διευκολύνῃ τοὺς ἀρχαιολόγους εἰς τὴν ἐπιτυχῆ λύσιν τοῦ ἐκκρεμοῦς ζητήματος.

Ἄλλοτε ἐσκόπει ἡ κυβέρνησις νὰ ἀνασκάψῃ ὅλον τὸν περὶ τὸ ὀκτάπλευρον οἰκοδόμημα τόπον μέχρι τοῦ ἀρχαίου αὐτοῦ ἐδάφους καὶ ἑπομένως νὰ καταβῇ μέχρι αὐτοῦ ἡ σήμερον ὑψωμένη πλατεῖα, νὰ κτισθῇ δὲ γύρωθεν τοῖχος κρατῶν τὸν δρόμον τῶν ἐπὶ τῆς πλατείας γύρωθεν οἴκων. Ἂν τὸ σχέδιον τοῦτο ἐν τῷ συμφέροντι τῆς ἀρχαιολογίας καὶ αὐτῆς τῆς πόλεως πραγματοποιηθῇ, πολλὰ ἀνακαλυφθήσονται κεκαλυμμένα σήμερον ὑπὸ τοὺς ἐπιχωθέντας σωροὺς χωμάτων. Πρὶν κενωθῶσιν αἱ Ἀθῆναι ὑπὸ τῶν Τούρκων κατὰ τὸ 1833 ἐξεῖχον τοῦ χαμηλοτέρου κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην ἐδάφους ἓξ ἢ ὀκτώ, δὲν ἐνθυμούμεθα καλῶς, κίονες μαρμάρινοι οὐ μικρᾶς διαμέτρου[οἳ] ἐπεχώθησαν, ὥστε σήμερον οὐδὲ ἴχνος αὐτῶν φαίνεται· ἵσταντο δὲ πρὸς τὸ δυτικοβόρειον μέρος τῆς σήμερον πλατείας.

Εὐχῆς ἔργον ἤθελεν εἶσθαι (sic) ν’ ἀσχοληθῇ ἡ Ἀρχαιολογικὴ Ἑταιρία εἰς τὴν ἀνασκαφὴν τῆς πλατείας ταύτης κατὰ προτίμησιν πάσης ἄλλης ἐργασίας, ὅταν συγκεντρωθέντων τῶν ἐκ τοῦ λαχείου χρημάτων, ὑπάρξωσι διαθέσιμα διὰ σπουδαίας ἀνασκαφὰς κεφάλαια. - ΠΗΓΗ: εφημ. Ελπίς, αρ. φ. 1314, 3.8.1865.

ρξατο ἡ ἐπισκευὴ καὶ ἐν πολλοῖς μεταρρύθμισις τοῦ ἱστορικοῦ Μενδρεσέ, παρὰ τὸν ναὸν τοῦ Αἰόλου, ὅστις χρησιμεύει ὡς φυλακὴ τοῦ φρουραρχείου. ΠΗΓΗ: εφημ. Νέα Εφημερίς, αρ. φ. 92, 2.4.1887.

ν ταῖς ἀνασκαφαῖς, ἃς ἐνεργεῖ ἡ ἀρχαιολογικὴ ἑταιρία ὑπεράνω τῆς Παλαιᾶς καλουμένης Ἀγορᾶς παρὰ τὸ ὡρολόγιον τοῦ Κυρρήστου ἀνεκαλύφθη στήλη ἐνεπίγραφος(***). ΠΗΓΗ: εφημ. Αιών, αρ. φ. 4942, 4.4.1887.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.7.2015.

(**) Από την επιγραφή αυτή δεν γίνεται σαφές εάν ο Ανδρόνικος ήταν υπεύθυνος για τον συνολικό σχεδιασμό του πύργου ή απλώς σχεδίασε τον τεχνικό του εξοπλισμό. Πάντως ένα κτήριο, που ανεγέρθηκε ή ξανακτίσθηκε με έξοδα της πόλεως των Αθηνών, είναι επίσης γνωστό στην Αθήνα, και το οποίο αναφέρεται ως «Οικία Κυρρήστου». Ιδού η επιγραφή πλήρης, η οποία μας διαφωτίζει για διάφορα ιερά τεμένη των Αθηνών, και όχι μόνον:

frg. a.1 — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — ους αὐτῶν ․․․․․12․․․․․τ̣ον [․․․․․․․16․․․․․․․ ἀποδ]όσθαι τοῖς ἀποδ-

— — — — — — — — — — — — — — — — — — ἀποδόσεως τοῦ ἐπὶ τοὺ[ς ὁπλ]ε[ί]τας [στρατηγοῦ — — —] τούτων πραττομε-

2a          [—                                  ]      vacat 0.028

3            [— — — — — — — — — — — — μὴ τετρυπημέ]ναι vvv ΧΧΧΗΗΗΗ𐅄ΔΙ v αἱ δὲ τετρυπημέναι, αἷς οὐκ ἐδόκει vvv Η𐅄𐅃  vacat

[— — — — — — — — — — — — — περὶ τῶν ἱερῶν καὶ] τεμενῶν ὅπως ἀποκατασταθῆι το[ῖ]ς θεοῖς καὶ τοῖς ἥρωσιν, ὧν ἐξ ἀρχῆς ὑπῆρχε καὶ τοῦ δή-

5            [μου — — — — — — — — — — — — — —] ἐπὶ τέλος ἀχθῆναι κ[αὶ τ]ὰ λοιπὰ τὰ δι[ατείν]οντα πρός τε εὐσέβειαν καὶ τὴν τῶν ἱερῶν καὶ τεμε-

[νῶν — — — — — — — — — — — — — —] δεδόχθαι τῶι δήμωι τὸν ․․5․․ ἐπὶ τοὺς [ὁπλεί]τας στρατηγὸν Μητρόδωρον Ξένωνος Φυλάσιον

— — — — — — — — — — — — — — — — — — ς καὶ τειμὰς ἀνεῖται τοῖ[ς ὑπ’] αὐτοῦ π[ροεωηφισ]μένοις ἀκολούθως καὶ ὅσα ἀ[π]οκαθίστησι πρὸς

[— — — μὴ ἐξεῖναι εἰς τὸν μετὰ τα]ῦτα χ[ρόνον ἀπ]οδόσθαι τι τῶν ἱερῶν τεμενῶν κα[τὰ μ]ηδένα τρόπον, μηδὲ ὠνήσασθαι μη-

[δὲν — — — — — — — — — — — — — — — κα]τ[ὰ τῶν] ἀποδομένων γραφὰς ἀσεβείας [καὶ ὀ]φ[ίλ]ειν τῆι Ἀθηνᾶι τὸ χρῆμα ὅσον ἀπέδοντο·

10          — — — — — — — — — — — — — — — — — κιμ[ένοι]ς νόμοις· ἐπεὶ δὲ πάτριόν ἐστιν ἐν μηδενὶ τῶν τεμενῶν μήτ’ ἐντίκτειν μὴτ’ ἐναπο-

[θνήσκειν — — — — — — — — — — — — —]ους [ἰδ?]ιωτικῶν γεγονυῶν κτήσεων ἀπαρατήρητον αὐτῶν τὴν χρῆσιν γεγε[νῆσ]θαι, τὸν μὲν ἐξη-

[γητὴν — — — — — — — — — τ]ὸν δ’ ἐπὶ τοὺς ὁπλείτας στρατηγὸν Μητρόδωρον Ξένωνος μετὰ τοῦ βασιλέως Μαντίου

[— — — — — — — — — — — — θυσίαν? ἀρεσ]τήριον [ἑ]κά[στ]ω[ι] τῶν θεῶν κ[αὶ τ]ῶν ἡρώων παριστάνοντος θύματα τοῦ ταμίου κατὰ τὰ

— — — — — — — — — — — — — — — — — — περὶ τῶ[ν ἱερῶν κ]αὶ τεμενῶν [καὶ τ]ὰ ἀποκατασταθέντα ἱερὰ καὶ τεμένη καὶ εἴ τινα δημοτε-

15          [λῆ — — — — — — — — — — — — — ἀναθε]ῖναι <τ>ὴν μὲ[ν ἐν ἀκροπ]όλει παρὰ [τῆι Π]ολιάδι Ἀθηνᾶι, <τ>ὴν δ’ ἐν Πιραιεῖ παρὰ τῶι Διὶ τῶι Σωτῆρι καὶ τῆ[ι]

[Ἀθηνᾶι τῆι Σωτείραι μετὰ τοῦ βασιλ]έως καὶ τοὺ ταμίο[υ τῆς ἱ]ερᾶς δια[τάξε]ως εἰς τετραετίαν καὶ ἀναγράψαι ἐν στήληι τά τε τῶν με[μ]ι-

[σθωμένων ὀνόματα καὶ — — τὸ δὲ ἀ]νά[λωμα] εἴς τε τὰ θύμα[τα καὶ τὰς στήλας μερί]σαι τῶι τα[μί]αι τῆς ἱερᾶς διατάξεως τοὺς καθεσταμέ-

[νους — — — — — — — — — — — — — —] ἱερὰ κ[αὶ πρ]ονοησόμενον [ὅπως αἱ τῶ]ν ἀν[α]κτηθ[έν]των ἱερῶν καὶ τεμενῶν μισθώσεις καὶ αἱ τῶν

— — — — — — — — — — — — — — — — — — — ου․․․․ εἰ δέ τινα διὰ τὴν ἀ[πόδοσιν?] παραλ[έλειπται] τῶν [π]επραμένων ὑπὸ στρατηγοῦ ἢ ταμίου τῆς

20          [ἱερᾶς διατάξεως — — — — — — — — —]ωι[․․․ τ]ὴν μίσ[θ]ω[σιν] γίνεσθ[αι τῶ]ν ἀ[νακτη]θησομέ[νων] κατὰ ταῦτα· τὰ δὲ ὄρη τὰ δημόσια καὶ τὰς δημοτελεῖ[ς]

[— — — — — — — — — — — — — — — — Δήμ]ητρο[ς κα]ὶ Κόρης ․․5․․ωσ․․6․․․εισ․․5․․ι̣ασιν· εἰ [δέ τιν]ε[ς ὑπ]ερβάντες τοὺς ἱεροὺς ὅρους ἐπειργάσαν-

[το — — — — — — — — — — — — — — — —]ν ․․τον ․․․αιτη․․․σ․․ον [εἰς τ]ὴν ἐπισκευὴ[ν τ]οῦ [ἐν Ἐλε]υσῖνι ἱεροῦ, ὁμοίως δὲ καὶ τὸν ἀνει-

[μένον — — — — — — — — — — — — —] τῶν [καθ]ιερ[ωμ]έν[ων] αὐτῆι ἀπ̣ολογοῦσα ἀπαρχ[ὴν ․․6․․․]νεν ἀπὸ τῶν κα[ρ]πῶν τῆι θεῶι καὶ

— — — — — — — — — — — — — — — — νηι ὄντα τ[ῆς π]όλεως δύο μ[ὲ]ν παραχρῆμα [ἀπ]ὸ τῶν νῦν ․․․7․․․ντων ἰδιωτῶν ἐχόντων τὴν ἐξ αὐτ-

25          — — — — — — — — — — — — — — — — ασ․․․․9․․․․ματα κα[․․․․]ματα τὰ ἀνατεθέντα ὑπ’ Ἀτ[τάλου βασ]ιλέως εἰς τὴν ἀσφάλειαν τῆς

[πόλεως — — — — — — — — — — — —]τε[․․6․․․ τὰ π]επολιτευ[μένα πρ]ὸς ἀείμνηστον δό[ξα]ν τοῦ δ[ήμου ἀμετα]κίνητα διαμένηι, ὀμνύειν τὸ[ν] ἀεὶ

[— — — — — — — — — — — — — διατη]ρῆ[σαι τὰ ἀπ]οκατασταθέ[ντα ἱ]ε[ρ]ὰ [κ]αὶ τε[μέν]η καὶ ἐ[π]ι[τε]λ[έσειν τὰς τῶ]ν ἡρώων θυσίας καὶ τιμ[ὰ]ς [τὰ]ς πα-

[τρίους — — — — — — — — — — — —] Μ[ητρόδω]ρος Ξένωνος Φυλά[σιος ․․․․]εν — — — — — — — — — — — —

[— — — — — — — — — — — — — ἀπο]κατ[έστη]σεν.  vacat

30          [— — — — — — — — ἐν τῶι ἐπὶ Λυ]κ̣ομήδους ἄρχοντο[ς] ἐνιαυ[τῶι Μ]ητρόδωρος [Ξένωνος Φυλ]άσιος τάδε ἀποκατέστησε

— — — — — — — — — — — — — — — ων ἀνῆκε τῆι πό[λε]ι καθ[ιερωθ]ὲν π[ρ]ότερ[ον μὲν ὑπὸ τοῦ] κτίσαντος τὴν νῆσον

[Κυχρέως? — — — — — — ὅπου κεῖτα]ι ἡ ἀρχαία πόλις πόλις [ἡ προ]σον[ομ]ασθεῖσ[α] Κυ[χρεία, τέμεν]ος Αἴαντος ὃ καθιέρωσε

[— — — — — — — — — — — — ἀκρωτήριο]ν ἐφ’ οὗ κεῖται τὸ [Θεμισ]τ[οκ]λέους τ[ρόπαιον κατὰ Π]ε[ρ]σῶν καὶ πολυάνδρειον τῶν

[ἐν τῆι μάχηι τελευτησάντων — — — — —]ένοις καὶ προθυ[σ]άμενο[ι ἐ]ν τῶ[ι] πρὸς Μ[εγαρέας] πρὸ τῆς νήσου πολέ[μ]ωι· v κῆπον ἐν Κρ

35          — — — — — — — — — — — — — — — — — — — σεις καὶ χορε[ῖ]αι εδρω․․․․ενπλευ̣․․․․9․․․․πόλει τὸ λεγόμενον ὑπὸ Σόλωνο[ς]

— — — — — — — — — — — — — — — — — — — ν τὸ ἐν Ἐλαφυδρίοις ․․․7․․․οντο․․․․․12․․․․․ν τὸ παρὰ τὸν παράπλουν τῶν ἱερῶν

[νεῶν — — — — — — — — —] πρὸς τῆι καλουμένηι π̣․․․․․․․․․20․․․․․․․․․ν v Ἐητι̣ό̣νειαν ἐξ ἧς αἱ ἱεραὶ ναῦς

[— — — — — — — — — — — — — — — — — κατ’] ἔθος κλάζοντο — — — — — — — — — — — — — — — ἅπασιν νέμειν καὶ ὑλάζεσθαι

— — — — — — — — — — — — — — — — ν․․5․․ πρὸ[ς τ]ῆι — — — — — — — — — — ται ἀπὸ τοῦ στεφανώματος τῆς θεο[ῦ]

40          — — — — — — — — — — — — — — — — — θι̣ — — — — — — — — — — ν καὶ τὰ [π]ροσόντα τῶι Ἀσκληπιείωι τὰ ἀνεθέ[ν]-

[τα — — — — — — — — — — — —]ηςολ․․ν [— — — — — — — — — — — — — — Πελοπον]νησιακῶι πολέμωι καὶ τὸ προσὸν

[— — — — — — — — — — — Πιρ]αιέως παρ’ ἱππασίας τὰ[ς πρὸς τὴν] ἀκτήν· v ψιλὰ [τὰ προσ]όντα τῶι Διονυσιείωι καὶ τὰ προσόντα

— — — — — — — — — — — τὸ ἀρχαῖον βουλευτήριον· v ψύκτρας τὰς πρὸς τ[οῖ]ς νεωρίοις τοῦ λιμένος τοῦ ἐν Ζέαι πρὸς τοῖς κλεί-

[θροις — — — — — — — — σ]τρατήγιον τὸ ἀρχαῖον· v τέμενος Ἀγαθῆς Τύχης· v ψιλὸν τὸ ἀνειμένον τῶι ἀρχαίωι θεάτρωι· v ψιλὰ τὰ

45          [προσόντα — — — θεᾶς {²⁷Ἀρτέμιδος?}²⁷ Ὑ]ρ̣κ̣άνης(?) ὃ ἱδρύσατο Θεμιστοκλῆς πρὸ τῆς περὶ Σαλαμῖνα ναυμαχίας· v ψύκτρας τὰς ἐν τῶι μεγάλωι

[λιμένι — — — — ἀπὸ τοῦ μέρους] τοῦ περικλειομένου τοῖς νεωρίοις καὶ τῶι Ἀφροδισίωι καὶ ταῖς στοαῖς μέχρι τῶν κλείθρων· vacat

[— — — — — — — — — — — — — — ἀ]πὸ τοῦ δείγματος τοῦ ἀνατεθέντος ὑπὸ Μάγνου καὶ τὸ προσὸν ὕπαιθρον, ὅπου τύποι καὶ

[— — — — — — — — — — — — — — π]αρὰ τὰ μακρὰ τίχη Ἀθηνᾶς [Π]ολιάδος· v τέμενος Ἀγαθῆς Τύχης· v τεμένη Θησέως· v τέμενο[ς]

— — — — — — — — — — — — — — — πρὸς Ὑμηττὸ[ν] καὶ τὰ προσόντα μέταλλα καὶ τὸ διόδιον τῆς λιθοτομίας· vacat

50          — — — — — — — — — — — — — — — — ἀφέσεις τὰς ἀπὸ τῶν ὑσπλήγων τοῦ Παναθηναϊκοῦ σταδίου καὶ τὰ ὑπὸ vacat

[— — — — — — — — — — — — — — — τ]έμενος Ἀθηνᾶς [Λ]αμπτρᾶσι τὸ λεγόμενον Δορύκλειον· vacat

— — — — — — — — — — — — — — — — εν κατὰ χρησμὸν καὶ τὸν οἰκοδο[μ]ηθέν[τ]α τόπον πρὸς τῶι βωμῶι· v Ὑακίνθιον

— — — — — — — — — — — — — — — πρὸ τῶν προβο[λ]ῶν θύουσιν ἥ[ρ]ω[ι] Στρατηγῶι· v ἱερὸν Εὐκλείας καὶ Εὐνομίας

— — — — — — — — — — — — — — — — παλαίστραν· v οἰκίαν τὴν λεγομ[έ]νην Κυρρήστου, ἣν ὁ δῆμος προσκατεσκε-

55          [ύασε — — — — — — — — — — — — —]έντα ἀνεθῆναι Διὶ [Ὑμητ?]τίωι καθότι καὶ πρότερον ἦν· v οἴκησιν τὴν πρὸς

— — — — — — — — — — — — — — — πάσας καὶ παραδ[ρο]μίδας· v τάφρους πάσας τὰς κύκλωι τίχ[ο]υ?ς· v Σαραπ[ι]-

— — — — — — — — — — — — — — — ς ἀφώρισεν ἐν ἄστει· vvvvv ἀκρόδρυα· v ζευγῶν λ̣ι̣ — — — — — — — — — — — — —

[— — — — — — — — — — — — — — Ἥ]βης ὄρος τὸ πρὸς Ὑμηττῶι· v ἐσχατιὰν Λαμπτρᾶσι τὴν πρὸς — — — — — — —

[— — — — — — — — — — — — — — — — — πᾶ]σιν νέμειν κ[αὶ ὑ]λάζεσθαι. vacat

60                           vacat 0.035

frg. b    fr. b pertinet ad decretum prius, cuius vs. 1-3 exstant.

1            [— — τέμενο]ς ὃ καθιέρωσεν Δια — —

— — — — ι τῶν ταμιευσάντων — —

— — δὲ καὶ τῆς ἀποκαταστά[σεως]

— — θεῶν τινος ἢ ἡρώων π — —

5            — — — μ̣ενη καὶ εἴ τ<ι>να κατὰ το — —

— — — — — τῶν θεῶν καὶ τῶ[ν ἡρώων]

— — — — — — — — προνοη̣[θ — — — —]

— — — — — — — — — οε — — — — —

frg. c.58a        fr. c ad partem sinistram vs. 58 et 59 pertinere videtur.

59               ρι̣ε̣τ̣εμ

60          [δη]μόσια ακαι

IG II², 1035, 54.

(*) Ο Μακεδών αστρονόμος Ανδρόνικος είχε κατασκευάσει, από λευκό μάρμαρο, ηλιακό ρολόι, για τον ναό του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης, το οποίο ευρέθη στην Τήνο και ουράνιες σφαίρες κ.ά. διάφορα αστρονομικά όργανα. Ήταν εφευρέτης παραλλαγών, αλλά και βελτιώσεων, άλλων προηγουμένων σχετικών εφευρέσεων.

Από την ευρεθείσα επιγραφή (IG XII,5 891) στο ηλιακό ρολόι Τήνου, έγινε γνωστό πως ο Ανδρόνικος καταγόταν από την Μακεδονία, ενώ πριν εικάζετο ότι καταγόταν από τον Κύρρο της Συρίας.

I.1 [πάτ]ρα σε Κύρρος Ἀνδρόνικε δεύτερον

[Ἄρα]τον ἐν ζωοῖσιν ἄλλον ἔτρεφεν·

[σὺ μὲ]ν γὰρ ἔγνως οὐρανοῖο παμφαῆ

[κύκλο]ν ταμέσ̣θ̣α̣ι̣ [σ]φ̣αιρικάν τε πασσόφο[υ]

5 [τέχναν] Ἀράτου, [σὺ]ν δὲ καὶ λιπαυγέα

[ἔκλε]ι̣ψιν ἄστρω[ν] ἀτρεκῆ προθεσπίσα[ι].

[καὶ πᾶ]ν ἔπα[θλ]ο̣ν εἷλ̣[ες] αἰθεροδρόμων

[γραφ]ᾶι κελε̣[ύ]θ̣ους ὡρέων διαπλάσας.

[παν]τὸς δ’ ἔπ’ ἔργο[υ ζ]ᾶλος, ἔνθα πολλάκις

10 [νίκασα]ς. ἁ φέρ[ει δ]ὲ̣ [τί]μιον γέρας

[πάτρ]α μάκαιρα [Κ]ύ̣ρρος, Ἑρμίου τέκος,

[Μ]α̣κηδόνων ἕδεθ[λο]ν, ἅ σ’ ἐγείνατο.

II.12a [τρ]οπ[ὴ χει]μ[ε]ριν[ή].

13 Πλειάδων δύσις·

χειμῶνος ἀρχή.

15

ἰσημερία.

Πλειὰς ἐκφανής·

[θέ]ρους ἀρχή.

20 Κύ̣ων ἐ[κ]φανή̣[ς].

III.19 τροπὴ χειμερινή.

20 ἰσημερία.

IV.21 τροπὴ χειμερ[ι]ν[ή].

   ἰση[μερ]ί[α].

V.23 τροπὴ θερινή.

ἰσημερία.

25

VI.25 [Ἀνδρόνικος] Κυρρήστ[ης]

[ἐποίησεν {²⁷ἐποίει?}²⁷]

IG XII,5 891 

ΑΙ ΑΝΑΣΚΑΦΑΙ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ

περατώθησαν αἱ ὑπὸ τῆς Βελγικῆς Ἑταιρίας διεξαχθεῖσαι ἀρχαιολογικαὶ ἀνασκαφαὶ εἰς τὴν Τῆνον. Ἐκ τούτων ἦλθον εἰς φῶς πλουσιώτατα εὑρήματα, ὧν τὸ σπουδαιότερον ὡρολόγιον ἡλιακὸν σχεδὸν πλῆρες, ἀνάλογον δὲ πρὸς τὸ τοῦ Κυρρήστου, ὑπὸ τοῦ ὁποίου κατὰ τοὺς ἀρχαιολόγους φαίνεται ὅτι κατεσκευάσθη καὶ ἐδωρήθη ἐκεῖ.

ΠΗΓΗ: εφημ. Νέον Άστυ, αρ. φ. 1308, 26.7.1905.

(**) Από την χάλκινη μορφή του Τρίτωνα στην κορυφή, με μια ράβδο στο χέρι, την οποία εγύριζε ο άνεμος, προέρχεται το έθιμο της τοποθέτησης μετεωρολογικών δεικτών σε καμπαναριά. - βλ. Chisholm Hugh (επιμ.) "Andronicus of Cyrrhus", εγκυκλ. Britannica, vol. 1 (11η έκδ.), Cambridge University Press, 1911.

αθηνησιν αθηνα ωρολογιο Κυρρηστου Πανταζης ωρολογιον Κυρηστου ρολογιο ρολοι Βορεας, Σκειρων, Ζεφυρος, Λιψ, Νοτος, Ευρος, απηλιωτης, Καικιας Βοριας, Σκιρων, Λιβας Νοτιος ανεμος, διστυλος προσταση κορινθιακος κοσμος κορινθος διακοσμος Ανδρονικος Κυρρηστης Κυρηστης Κυρρηστη Κυρηστη Κυρρος μακεδονιας μακεδονια ΑΝΑΣΚΑΦΑΙ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ Βελγικη αρχαιοολογικη εταιρια αρχαιολογικες ανασκαφες Τηνος ευρηματα, ωρολογιον ηλιακον πληρες, αρχαιολογος δωρο εφημεριδα Νεον αστυ, 1905 πλατειa Αιολου αρχαιον οκταπλευρο 8πλευρο 8 οκτω οχτω οικοδομημα ναος του Αιολος θεος δαιμονες αρχαιοι αρχαιολογια αρχαιοτητα ελλαδα Παρθενωνας ερεχθειον προπυλαια, Σουνιαδος Θησειον, αριστουργημα μουσειο ευρωπη αιχμαλωτος φυγαδευθεντα αγαλματα, ανδριαντας, αναγλυφο αρχαιοτητες αγλαομορφα εργα ελλαδος αγωνιστες αποζημιωση αμοιβη Παρθενων ερεχθειο Σουνιαδας Θησειο σουνιο Ωρολογιου, εργο ποκοκ Λονδινο, 1743 1745 εκδοση φολιο folio χαλκογραφος πινακας Ελληνικη Βιβλιογραφια παλαια αθηνα παρακμη εκφαυλισμος ηγεμονας φιλαθηναιοι μνημειο Φιλοπαππος, αδριανος ιπποτεια αριστειο ευεργετης κλεινο αστυ αθηναι ιδρυμα μνημη εντιμος εφημεριδα Παλιγγενεσια, οικοδομημα πεντελικο μαρμαρο πεντελη χρονομετρο ωρολογιον ανεμοδεικτης ανδρονικος Κυρρηστης Κυρρος Μακεδονιας φιλαθηναιος ανηρ, ωρολογιο αρχιτεκτονικος τυπος απεργασια εποχη μυλλερ Muller 100 πΧ 1ος αιωνας μΧ ρωμαιος Ουαρρων, ουαρων γεωργικα Παυσανιας μνημεια ευσεβεια αξιομνημονευτο Βιτρουβιος προσδιορισμος ωρα ωρας ωρες ημερονυκτιο πλευρα αναγλυφα ανεμοι σειρα ηλιακο κλεψυδρα υδρωρολογιον υδρωρολογιο υδωρ νερο μηχανικη καιρος νεφελωδης γνωμονας πηγη αντρο Πανος θεος παν βορειοδυτικα ακροπολις εμπεδον εμπεδο υποχθονια φαληρο λιμενα αρχαιολογος Πανας πυραμιδοειδης στεγη Κυρρηστειο ρολογι ρολοι χαλκος Τριτων, χερι δεξι ραπίδα δεικτης πνοη ανεμοι στροφιγγα τορμος ραπις πλευρες οριζοντας, αθηναιων πυξις διαζωμα θριγκος πτερωτος εικων συμβολο κορινθια νεα αγορα αθηνων, πυλη στοα Αρχηγετιδος αθηνας, δωριος δωρικος κιονας 1865 Αρχηγετις θεα αθηνα Αρχηγετιδα Αρχηγετης Πανταζης οικοπεδο, Αντωνοπουλος λιθος, υδραγωγειο πρασινωπο μαρμαρο αρχαιολογια ανασκαφη Τουρκοι 1833 κιονες μαρμαρινο αρχαιολογικη εταιρια ανασκαφες λαχειο Ελπις, 1865 επισκευη μεταρρυθμιση ιστορικος Μενδρεσες, Μεντρεσες, φυλακη φρουραρχειο Νεα Εφημερις, 1887 στηλη ενεπιγραφος Αιων, 1887 Μακεδων αστρονομος κατασκευη λευκο ναος του Ποσειδωνα Ποσειδωνος Ποσειδων Ποσειδωνας Αμφιτριτης, Αμφιτριτη Τηνος ουρανια σφαιρα αρχαια αστρονομικα οργανα εφευρετης παραλλαγη βελτιωση εφευρεση επιγραφη Τηνου, Μακεδονια, Κυρος Συριας συρια δευτερος αρατος ουρανοιο παμφαης κυκλος σφ̣αιρικη πασσοφος τεχνη αρατου, λιπαυγεα εκλει̣ψις αστρων ατρεκη προθεσπιση αυγη εκλει̣ψη αστρο επαθλο αιθεροδρομος γραφη κελε̣υθ̣ος ωρεων διαπλαση ζαλος, γερας πατρα μακαιρα ερμιας τεκος, Μακηδονες εδεθλο τροπη χειμερινη Πλειαδων δυσις χειμωνος αρχη ισημερια Πλειας εκφανης θερους αστερισμος κυων εκφανης θερος ουρανος σφ̣αιρες πανσοφος εκλει̣ψη αστρα επαθλον ερμιου Μακεδονες Πλειαδες δυση χειμωνα χειμων αστερισμοι κυωνας ΑΝΑΣΚΑΦΑΙ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ Βελγικη εταιρια βελγιο αρχαιολογικες ευρημα πληρες, 1905 χαλκινη Τριτωνας ραβδος εθιμο μετεωρολογικος δεικτης καμπαναριο μετεωρολογια πυργος τεχνικος εξοπλισμος κτηριο, οικος του Κυρρου στρατηγος ιερο τεμενος θεοι ηρωας δημος ιερα τεμενη οπλειτης οπλιτης Μητροδωρος Ξενων Φυλασιος γραφη ασεβειας χρημα νομος πατριον ιδιωτικη κτηση εξηγητης βασιλευς Μαντιος θυσια αρεστηριος ηρωες θυματα ταμιας δημοτελη ακροπολη Πολιαδα πολιας Πιραιας Πειραιας Πειραιευς Διας Σωτηρας Διος Σωτηρος Σωτειρα βασιλιας ιερα διαταξη τετραετια μισθωμενο αναλωμα θυμα στηλες μισθωση αποδοση δημοσια δημοτελεις Δημητρος Κορης ιερος ορος δημητρα κορη επισκευη ελευσινα ελευσιςι απ̣ολογια απαρχη καρπος ιδιωτης ατταλος ασφαλεια Λυκ̣ομηδης αρχοντας Κυχρεας πολις Κυχρεια, αιαντος αιας αιαντας ακρωτηριον ακρωτηριο Θεμιστοκλεους τροπαιον Περσες πολυανδρειον μαχη Μεγαρεας νησος κηπος Σολωνας σολων ελαφυδριος εητιονεια ηετιονεια ηετιων ιεραι ναυς εθος νεμειν υλαζεσθαι Θεμιστοκλη τροπαιο Περσια πολυανδριον Μεγαρα Θεμιστοκλης πολυανδριο πολυανδρειο αττικης αττικη στεφανωμα προσοντα ασκληπιειο Πελοποννησιακος πολεμος προσον Πιραιευς ιππασια ιπποτης ακτη ψιλα Διονυσος διονυσια βουλευτηριο ψυκτρα νεωριο λιμενας Ζεα κλειθρο στρατηγιο αγαθη Τυχη θεατρο αρτρμιδα αρτεμις αρτεμη Υρ̣κ̣ανη Σαλαμινα ναυμαχια σαλαμις σαλαμινας νεωρια αφροδισιο στοα κλειθρα δειγμα Μαγνος υπαιθρον, μακρα τιχη τειχη αθηνας Πολιαδος αγαθης Τυχης Θησεως θησεα θησεας θησευς υμηττος μεταλλα διοδιο λιθοτομια υσπληγξ Παναθηναικο σταδιο Λαμπτρασι Δορυκλειον Λαμπτραις Δορυκλειο λαμπτραι λαμπτρες χρησμος βωμος υακινθιον υακινθιο υακινθος προβολη Ευκλειας Ευνομιας Ευκλεια Ευνομια παλαιστρα οικια Κυρρηστου, αναθημα υμηττιος παραδρομιδα ταφρος Σαραπις ηβη ασχατια Διας αερηδες πλακας πλακα αθηνων αθηνας σεναβαρντ CHENAVARD Voyage en Grece et dans le Levant εκδοσεις Lovis Perrin, Λυων, 1858 φολιο χαλκογραφος χαρτης σχεδιο ρει ρευ Rey πινακας αναδιπλουμενος, κειμενα κειμενο
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ