Του Γιώργου Λεκάκη
Το αρχαίο ελληνικό Ζεφύριον[1] Κιλικίας, στην μικρασιατική ακτή βόρεια της Κύπρου[*], κείται στον 36ο παράλληλο[2].
Ως Ζεφύριον αναφέρεται από πολλούς
αρχαίους συγγραφείς. Εκτός από το φυσικό λιμάνι και την στρατηγική της θέση,
κατά μήκος των εμπορικών οδών της νότιας Ανατολίας, η πόλη επωφελήθηκε από το
εμπόριο μολυβδαινίου (λευκού μολύβδου), από τα γειτονικά ορυχεία της Κέρκυρας Κιλικίας. Οι αρχαίες ορυκτές πηγές της απέδιδαν το καλύτερο μολυβδαίνιο, εξ
αιτίας του οποίου η πόλις, έκοψε και δικά της νομίσματα!
Ο Στράβων, την αναφέρει στην
περιοχή της Κιλικίας, ως το πλησιέστερο λιμάνι της πρωτεύουσας Ταρσού, και
«κύρια πύλη» της Κιλικίας.
Ο Μάρκος Αντώνιος έδωσε τις
περιοχές μεταξύ Αλάνιας και Μυρσίνης ως γαμήλιο δώρο στην Ελληνίδα βασίλισσα Κλεοπάτρα!
Η πόλη μετά επήρε το όνομά
της από το αρωματικό φυτικό γένος μυρτιά (> μυρσίνη[3]), που
φύεται εν αφθονία στην περιοχή.
Οι ανασκαφές ξεκίνησαν πριν
από 86 χρόνια!
Οι ανασκαφές στον τύμβο (tumulus) Gözüle (με βραχογραφίες του 6000 π.Χ.) και στο Yumuktepe έδειξαν ότι η περιοχή
ήταν ένα πολύ σημαντικό κέντρο στην ιστορία.
Η ακτή αυτή κατοικείται από
την 9η χιλιετία π.Χ. Οι ανασκαφές του Άγγλου αρχαιολόγου John
Garstang στον λόφο Yumuktepe αποκάλυψαν 23 επίπεδα κατοίκησης, το αρχαιότερο των
οποίων χρονολογείται από την νεολιθική περίοδο, πριν από 7.000 χρόνια – και κατά
νεώτερες έρευνες πριν από 10.000 χρόνια. Άκμασε εδώ μια κοινωνία αγροτών και βοσκών.
Ευρέθησαν διάφορα γεωργικά εργαλεία και αγγεία, που πιστοποιούν την ανάπτυξη
της παραγωγικής οικονομίας και της κοινωνικής συνείδησης. Οι οχυρώσεις κατασκευάστηκαν
γύρω στο 4500 π.Χ. Οι κύριες κατασκευές χρονολογούνται μεταξύ 3200 και 1200
π.Χ.[4] Το 528
π.Χ. την περιοχή κατέλαβαν οι Πέρσες. Το 527 π.Χ. ξανά οι Έλληνες (μαζί με την
Κύπρο[*]). Το 334 π.Χ. την ανακατέλαβαν οι Μακεδόνες Έλληνες. Η τοποθεσία φαίνεται να
εγκαταλείφθηκε περί το 300 π.Χ.
Μετά την ακμή της Κωνσταντινούπολης, το εμπόριο μετατοπίσθηκε στην Πόλη και η Μυρσίνη έχασε την σημασία της.
 |
| Ο λόφος Γιουμούκ... |
 |
| Το υπαίθριο μουσείο ετοιμάζεται... |
Σήμερα, είναι πόλη και λιμάνι
στο Αιγαίο, στην έκταση που καταλαμβάνει η Τουρκία.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης
Ελλάδος περιήγησις». Γ. Λεκάκης «Η άγνωστη Μικρά Ασία». IHA. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.4.2023.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Και στα λατινικά κείμενα αναφέρεται ως Zephyrium. Και κατά τον Μεσαίωνα, όταν κατοικείτο κυρίως από Αρμένιους, και αποτελούσε τμήμα της Κιλικίας Αρμενίας, οι Αρμένιοι την έλεγαν… Zepyur. Επίσης, στα ρωμαϊκά χρόνια μετονομάσθηκε σε Αδριανούπολη προς τιμήν του φιλέλληνος αυτοκράτορος Αδριανού. > Και είτα Μυρτιά > Μυρσίνη, Μερσίνη ή Μερσίνα, Mersin.
[2] 36°48′0″N 34°37′0″E.
[3]
Η μυρρίνη - μύρρινος (Θεόφραστος), μυρσίνη (Διοσκορίδης), μυρτίνη (Πίνδαρος) είναι η νύν καλούμενη μυρτιά [> μερσινιά (κυπριακά[*]), μερτιά, μυρσίνη, σμυρτιά] είναι του γένους Μύρτος (Myrtus) και ανήκει στην οικογένεια των Μυρτίδων (Myrtaceae).
Ιερόφυτο της Πάφιας[*] Αφροδίτης, διότι όταν βγήκε γυμνή από την θάλασσα, κρύφτηκε πίσω από μια μυρτιά. Έκτοτε σύμβολο ομορφιάς και νεότητος.
Η Φαίδρα είναι αυτή που τρύπησε τα φύλλα της, από στενοχώρια και για να εκδικηθεί την Αφροδίτη, επειδή δεν την ερωτεύθηκε ο Ιππόλυτος. (Πράγματι τα φύλλα της μυρτιάς μοιάζουν τρυπημένα στον Ήλιο).
Παράγει αιθέριο έλαιο (μυρτέλαιο). Το φυτό ήταν γνωστό από τα αρχαία χρόνια. Το αναφέρει ο Διοσκορίδης. Τους καρπούς της τους έδινε ως αντίδοτο για δήγματα σκορπιών και αραχνών και για θεραπεία ασθενειών της κύστης, και την διάρροια, βρασμένη σαν χυμός. Συνταγή που χρησιμοποιείται έως και σήμερα στην παραδοσιακή λαϊκή ιατρική.
Χρησιμοποιείτο και ως καλλωπιστικό φυτό σε ναούς. Σχετίζεται και με τον γάμο.
Έχει ανθεκτικό ξύλο που χρησιμοποιείται στην λεπτοξυλουργική. Τα κλαδιά της στην καλαθοπλεκτική.
Δεκάδες τοπωνύμια στην Ελλάδα φέρουν το όνομά της (Αιτωλοακαρνανίας, Ηλείας, Ηρακλείου Κρήτης, Λακωνίας) - επίσης: Μυρτιάς (Εύβοιας), Μυρτιές (Καλύμνου Δωδεκανήσου), Μυρτίσκη (Ροδόπης), Μύρτος (Αχαΐας, Λασυθίου), Μυρτούσσα (Ξάνθης), Μυρτόφυτο (Καβάλλας), Μυρτώνας (Καρπάθου Δωδεκανήσου), Μύρινα (Καρδίτσας, Λήμνου), Μυρρίνη (Σερρών), Μυρσίνα (Γρεβενών), Μυρσίνη (Ηλείας, Τήνου Κυκλάδων, Λακωνίας, Λασυθίου), Μυρσινοχώρι (Μεσσηνίας), Μούρτος, κλπ.
[4] Μέχρι τον 6ο αιώνα π.Χ. είχε σχέσεις και με τα τοπικά βασίλεια Λυδίας (Luwian), Hurri, Kizzuvatna ή Kue των Ετέων / Χεταίων, Ασσυρίας και Βαβυλωνίας.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook