Άνοιξε Αρχαιολογικό Μουσείο στην αρχαία ελληνική πόλη των Αχαιών, Μωκησσό, στην Καππαδοκία! - του Γ. Λεκάκη

Άνοιξε Αρχαιολογικό Μουσείο

στην αρχαία ελληνική πόλη

των Αχαιών, Μωκησσό,

στην Καππαδοκία!

Του Γιώργου Λεκάκη

Η αρχαία ελληνική πόλη Μωκησσός[1] - αργότερα Ιουστινιανούπολις[2] – Καππαδοκίας[3], κείται στον 39^ο παράλληλο[4], επί παραποτάμου του Άλυος, είναι σήμερα η έδρα της επαρχίας Κηρ-Σεχρή ή Κιρσεχίρ της ομώνυμης περιφέρειας της Τουρκίας, σε υψόμετρο 1.027 μ. μόλις 140 χλμ. νοτιοανατολικά της Άγκυρας.

Τα ερείπιά της ευρίσκονται 35 χλμ. νότια του Ακσαράι, στο Βιράν-σεχίρ Καππαδοκίας.

Η ιστορία της επαρχίας χρονολογείται από την εποχή των Ετέων (Ετεοκρητών) > Χετταίων, όταν, όλη η λεκάνη του Κιρσεχίρ ήταν γνωστή ως η χώρα των Αχιγιάβα / Ahiyuva, δηλαδή «η χώρα των Αχαιών» - όπως έλεγαν τους Έλληνες οι Χετταίοι. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν τους οικισμούς Hashöyük (3500-2000 π.Χ.) και Kaman-Kalehöyük (1700-600 π.Χ.). Το 1950 ο αρχαιοανατολιστής Helmuth Theodor Bossert εξέτασε το Stadthüyük της περιοχής. Με βάση τα ευρήματα κεραμικής και την έκταση του τύμβου, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν μια σημαντική πόλη των Χετταίων της 2^ης και 1^ης χιλιετίας π.Χ. Στο βραχομνημείο Malkaya (12 χλμ. δυτικά της πόλεως) υπάρχουν επιγραφές επί των βράχων…

Η λεκάνη αυτή επήρε και το όνομα Καππαδοκία την εποχή των Ρωμαίων και των Βυζαντινών.

Στην επαρχία ήταν και οι θέρμες Aquae Saravenae – τα ερείπιά τους ευρίσκονται κοντά στο Terzili Hamam (νυν Sarıkaya) στην επαρχία Yozgat.

Τουρκικά φύλα εμφανίσθηκαν εδώ, μόλις το 1071 μ.Χ.

Από τα μέσα του 8^ου αι. έως τα μέσα του 14^ου αιώνα, η πόλις ήταν σημαντικό πολιτιστικό κέντρο της Ανατολίας. Από τις αρχές του 14^ου αιώνα, άρχισε να εμφανίζεται μαζικά η λογοτεχνία στην περιοχή! Εδώ υπάρχει και μαυσωλείο του μουσουλμάνου αγίου Ahi (Αχαιού;) Evran.

Κατά την ελληνική υποχώρηση τον Αύγουστο του 1922, ο Κεφαλλονίτης ήρως αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, Νικόλαος Κλαδάς, αιχμαλωτίσθηκε στην Μωκησσό, και προσπάθησε να αυτοκτονήσει με δηλητήριο…[5]

Η πόλις αριθμούσε, μέχρι της μικρασιατικής καταστροφής, 8.000 κατοίκους, το πλείστον Έλληνες, οι οποίοι με την ανταλλαγή το 1923, ήλθαν στην Ελλάδα…

Σε απόσταση 2 χλμ. από το χωριό Μπογιαλίκ[6], που κατοικείται από Κούρδους, ασχολούμενων στην ταπητουργία και την κτηνοτροφία, ευρίσκεται λίθος ευλάξευτος, από τον οποίο κατασκευάζονται διάφορα καλλιτεχνικά αντικείμενα, όπως πίπες, φιαλίδια, δοχεία κλπ. μεγάλης αξίας.

Σήμερα άνοιξε το νέο Μουσείο της πόλεως για τους επισκέπτες…

Κι έτσι σιγά-σιγά, οι Καππαδόκες κάτοικοί του, θα μάθουν την προϊστορία τους…

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Η άγνωστη Μικρά Ασία». Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.5.2023.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Ή Μωκισσός / Μοκισσός ή Μάκις - Mocissus, Macissus, Macis: Η κατάληξη –σσός προδίδει πελασγικό τοπωνύμιο.

[2] Μετά την ανοικοδόμηση του φρουρίου και της πόλεως από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α'. Προίκισε δε την πόλη με ξενώνες, λουτρώνες και άλλα δημόσια κτήρια, και την ανέδειξε σε έδρα μητροπολίτου!

[3] Από τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο αναφέρεται ως μία των 8 πόλεων της επαρχίας Καππαδοκίας.

[4] 39°08′44″N 34°09′39″E.

[5] Η άμεση ιατρική βοήθεια του έσωσε την ζωή. Αφέθηκε ελεύθερος λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του, τον Φεβρουάριο του 1923.

[6] πρωτεύουσα της υποδιοικήσεως Μετζητιέ της διοικήσεως Κηρσεχήρ (Μωκησσού) του νομού Αγκύρας.

Αρχαιολογικο Μουσειο αρχαια ελληνικη πολη Αχαιοι Μωκησσος Καππαδοκιας Μωκισσός Ιουστινιανουπολις Ιουστινιανουπολη Καππαδοκια 39ος παραλληλος παραποταμος ποταμος Αλυς, επαρχια Κηρ Σεχρη ΚηρΣεχρη Κιρ Σεχρι ΚιρΣεχρι Κιρσεχιρ Κιρ σεχιρ Κηρσεχιρ Κηρ σεχηρ περιφερεια Τουρκια Αγκυρα ερειπια Aksaray / Ακσαραι, Ak saray / Ακ σαραι Viransehir Καππαδοκια βιρανσεχιρ βιραν Ετιοι Ετεοκρητες Χετταιοι λεκανη χωρα των Αχιγιαβα / Ahiyuva, Αχαια αρχαιοι Ελληνες Χεταιοι ανασκαφη αρχαιος οικισμος Χας χογιουκ Χασχογιουκ Hashoyuk 3500 2000 πΧ καμαν καλε καλεχογιουκ Kaman Kalehoyuk 1700 600 5.500 4.000 3.700 2.600 xronia prin 1950 ανατολιστης μποσερτ μποσσερτ Bossert σταντ σταντχογιουκ Stadthuyuk ευρημα κεραμικη τυμβος, 4η 3η 2η 1η χιλιετια βραχομνημειο μνημειο μαλκαγια Malkaya επιγραφη βραχος Ρωμαιοι Βυζαντινοι θερμες ακουα σαραβεναι σαραβενε Aquae Saravenae τερζιλι χαμαμ Terzili Hamam σαρικαγια Sarıkaya γιοζγκατ Yozgat Τουρκοι 1071 11ος μΧ 8ος 14ος πολιτισμος Ανατολια λογοτεχνια μαυσωλειο μουσουλμανος μουσουλμανοι μουσουλμανισμος αγιος Ahi Αχαιος Evran αχι εβραν ελληνικη υποχωρηση Αυγουστος 1922, Κεφαλλονιτης Κεφαλονιτης Κεφαλλονια Κεφαλονια ηρως ηρωας αξιωματικος Ελληνικος Στρατος Κλαδας, αιχμαλωτος αυτοκτονια δηλητηριο πολις μικρασιατικη καταστροφη ανταλλαγη 1923, Ελλαδα χωριο Μπογιαλικ Κουρδοι ταπητουργια κτηνοτροφια λιθος ευλαξευτος, καλλιτεχνικα αντικειμενα, πιπα, φιαλιδιο, δοχειο Καππαδοκες προιστορια Μοκισσος Μοκισος Μακις μακη καταληξη –σσος πελασγικο τοπωνυμιο πελασγοι ανοικοδομηση φρουριο αυτοκρατορας Ιουστινιανος Α ξενωνας, λουτρωνας λουτρο λουτρα δημοσιο κτηριο, εδρα μητροπολιτης βυζαντιο Κωνσταντινος Πορφυρογεννητος 8 πολεις οκταπολις οκτωπολις οκταπολη οκτωπολη υποδιοικηση Μετζητιε Μετζιτιε διοικηση νομος Αγκυρας τουρκιας

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ