Δύο νύφες κι αδελφές, Ευρώπη και Αστυπάλαια, αρπάζονται από δύο αδέλφια! - του Γ. Λεκάκη

Δύο νύφες κι αδελφές,

Ευρώπη και Αστυπάλαια,

αρπάζονται από δύο αδέλφια…

Του Γιώργου Λεκάκη

Μωσαϊκό που εικονίζει την απαγωγή της Ευρώπης και της αδελφής της, Αστυπάλης ή Αστυπάλαιας, από δυο επίσης αδέλφια, τον Δία και τον Ποσειδώνα, ευρέθη στην αρχαία μακεδονική ελληνική πόλη Σελεύκεια - Ζεύγμα.

Ο Δίας εικονίζεται με την γνωστή μορφή θαλάσσιου ταύρου. Οδηγεί την Ευρώπη στην Γόρτυνα της Κρήτης. Ο Ποσειδών εικονίζεται με την μορφή θαλάσσιας πτερωτής λεοπάρδαλης.

Ενώ η Αρπαγή της Ευρώπης (δεξιά) έγινε δημοφιλέστατο θέμα ζωγράφων
σε όλες τις εποχές,
η αρπαγή της Αστυπάλης (αριστερά) ξεχάστηκε...

Έκτοτε η τέχνη και η ικανότητα της αρπαγής νύφης, εθεωρείτο από τους Έλληνες παροιμιωδώς, ως μέγα κατόρθωμα ανδρειοσύνης, τόλμης και γενναιότητος…

Το έργο τέχνης είναι του 1^ου - 2^ου αιώνα μ.Χ. και εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Gaziantep, στην έκταση που καταλαμβάνει νυν η Τουρκία.

Σύμφωνα με την γενεαλογία των Ολύμπιων θεών, ο Ποσειδών ήταν αδελφός του Διός, ενώ η Ευρώπη και η αδελφή της, Αστυπάλαια, ήταν θυγατέρες του Αργείτη βασιλιά Φοινίκης, Αγήνορος, και της Τηλέφης[1], οι οποίοι από το Άργος Αργολίδος, έγιναν βασιλείς μιας περιοχής της Μέσης Ανατολής, που εκ του υιού τους, Φοίνικα, θα ονομασθεί Φοινίκη…

Η Αστυπάλαια από την ένωσή της με τον Ποσειδώνα έτεκε τρεις υιούς:

            - τον Ευρύπυλο[2], τον οποίο εσκότωσε ο Ηρακλής. Έγινε σύζυγος της Κλυτίας, κόρης του Μέροπα, και πατέρας του Χάλκωνος, του Ανταγόρα και της Χαλκιόπης, από την οποία απέκτησε ο Ηρακλής τον Θεσσαλό.[3] Έτσι προκύπτει σχέση Αργειτών – Δωδεκανησίων – Θεσσαλών. Έγινε έτσι βασιλιάς των Μερόπων της νήσου Κω. Στο νησί, ίδρυσε πόλη με το όνομα της μητέρας του, Αστυπάλαια (= παλαιό άστυ)[4]. Από εκεί φαίνεται να επεκτάθηκαν και σε ένα γειτονικό νησί, που φέρει επίσης το όνομα Αστυπάλαια. Στο νησί αργότερα εγκαταστάθηκαν Δωριείς, οι οποίοι ευρήκαν εκεί μια προηγούμενη αποικία των Αργειτών, οι οποίοι επειδή είχαν έρθει από την Φοινίκη, ονομάσθηκε «φοινικική», συγχέοντάς την, από τους κατοπινούς συγγραφείς, με τους ασιάτες Φοίνικες – με τους οποίους όμως δεν είχε καμμιά σχέση…

            - τον Αγκαίο[5], που έγινε βασιλιάς των πρωτοελλήνων Λελέγων της Σάμου(*). Αυτός νυμφεύθηκε την Σαμία, κόρη του Μαιάνδρου, και έγινε πατέρας του Περίλαου, του Ένουδου, του Σάμου, του Αλιθέρση και της Παρθενόπης. Έτσι προκύπτει σχέση Αργειτών – Δωδεκανησίων – Σαμίων - Ιώνων. Ως αριστοναύτης έλαβε μέρος στην αργονατιτική εκστρατεία και, μετά τον θάνατο του τιμονιέρη Τίφου, του εδόθη το τιμόνι του πλοίου - ΔΕΙΤΕ ομιλία Γ. Λεκάκη: ¨Πού είναι θαμμένη η Αργώ;"! Ασχολήθηκε με την γεωργία και φύτεψε πολλά αμπέλια στο νησί του, που του χρωστά την φήμη του περίφημου σαμιώτικου κρασιού(**). Αλλά σκοτώθηκε από έναν κάπρο, πριν καν προλάβει να πιει το πρώτο κρασί(**) από τα σταφύλια του! Ακριβώς όπως του είχαν προβλέψει[6]…

και

            - τον Περικλύμενο[7], ο οποίος κατά τον Επτά επί Θήβας πόλεμο υπερασπίσθηκε την Θήβα και σκότωσε τον Παρθενοπαίο. Αλλά, πριν προλάβει να κτυπήσει και τον Αμφιάραο, εκείνος χάθηκε μαζί με το άρμα του και τον ηνίοχό του στο χάσμα της γης, που είχε ανοίξει ο Ζευς. Έτσι προκύπτει σχέση Αργειτών – Δωδεκανησίων – Βοιωτών - Θηβαίων.[8]

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Αστυπάλαια, η Τράπεζα των Θεών», εκδ. Αέροπος, 2007. Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». Γ. Λεκάκης «Λεξικό Μυθολογίας». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.6.2008.

        - Στρ.14.2.19, Στέφ. Βυζ. Απολλόδ.2/7.1 Παυσ. 7/4.1 Σχόλ. Ευρ. Φοίν. 5, Τζέτζ. Σχόλ. Λυκόφρ. Λλεξ. 488 Υγίν. μύθ. 157.3

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Τηλεφάη ή Τηλεφάασσα ή Τηλέφασσα ή Τηλέφη ή Τηλεφάεσσα = αυτή που μπορεί και βλέπει μακρυά (τηλε-). Μητέρα του Κάδμου, του Θάσου, του Γαληψού, του Φοίνικα, του Κίλικα και της Ευρώπης. Οι δυο τελευταίοι υιοί της ονόμασαν τις χώρες που βασίλεψαν Κιλικία και Φοινίκη… Πέθανε στην Θάσο της Θράκης (τότε), όπου και την έθαψε ο Κάδμος. – βλ. και Αρποκρ., Λεξ. ΣΟΥΔΑΣ.

Κατ’ άλλους, σύζυγός του ήταν η Περιμήδη, κόρη του Οινέα(**), που απέκτησε από τον Φοίνικα την Αστυπάλαια και την Ευρώπη (Παυσ. 7/4.1).

[2] Κατ’ άλλους μητέρα του ήταν η Μήστρα.

[3] Απολλόδ. 2/7.1, 2/7.8, Ησ. απόσπ. 43a, Σχόλ. Θεόκρ. 7.5-91, Σχόλ. Ιλ. Β' 627a

[4] Με το όνομα αυτό, επίσης συναντάμε και

            - ακρωτήριο της αττικής ακτής, κοντά στο Σούνιο - σήμερα Άγιος Νικόλαος! – βλ. Στρ. 9.1.21, Στέφ. Βυζ.

            - ακρωτήριο στην Μύνδο Καρίας – βλ. Στρ. 14.2.20, Στέφ.Βυζ.

            - ακρόπολη της Σάμου(*).

            - αρχαίος δήμος των Καμειριών Ρόδου.

[5] Κατ’ άλλους μητέρα του ήταν η Αλθαία.

[6] Βλ. Σχόλ. Απολ. Ρ. σελ. 24 [1.188]). Υγίν. μύθ. 14.16. Παυσ. 7/4.1. Απολ. Ρ. 1.188, Ρ. 2.894.

[7] Κατ’ άλλους ήταν υιός της Χλωρίδας.

[8] Βλ. Απολλόδ. 3/6.8, Παυσ. 9/18.6. Σχόλ. Πίνδ. Ν. 9.57a-b, Υγίν. μύθ. 157.3 Ευριπίδη «Φοίν.» 1153. κ.ε & Σχόλ. 1156.

νυφες αδελφες, Ευρωπη Αστυπαλαια, αρπαγη αδελφια μωσαικο Ευρωπης αδελφη Αστυπαλη Αστυπαλαιας, αδελφοι Ζευς Διας θεος Ποσειδωνας, αρχαια μακεδονικη ελληνικη πολη Ζευγμα σελευκεια θαλασσιος ταυρος γορτυς Γορτυνα κρητη Κρητης Ποσειδων θαλασσια πτερωτη λεοπαρδαλη τεχνη ικανοτητα νυφη Ελληνες παροιμια κατορθωμα ανδρειοσυνη, τολμη γενναιοτητα εργο τεχνης 1ος - 2ος αιωνας μΧ Αρχαιολογικο Μουσειο γκαζιαντεπ Gaziantep, Τουρκια γενεαλογια Ολυμπιοι θεοι αδελφος Αργειτης βασιλιας Φοινικης, Αγηνορας, αγηνωρ Τηλεφη αργος Αργολιδος, Αργολιδας Αργολιδα Αργολις βασιλεις Μεση Ανατολη Φοινικας, Φοινικη ενωση Ευρυπυλος Ηρακλης συζυγος Κλυτια μερωψ Μεροπας, Χαλκωνας, χαλκων Ανταγορας Χαλκιοπη Θεσσαλος Αργειτες αργειοι Δωδεκανησιοι Θεσσαλοι βασιλιας Μεροπες νησος νησι Κως αστυ Δωριεις, αποικια φοινιξ φοινικικη ασιατες ασια μικρα Φοινικες Αγκαιος βασιλευς πρωτοελληνες Λελεγοι Σαμος νυμφη Σαμια, Μαιανδρος Περιλαος Ενουδος Αλιθερσης Παρθενοπη Δωδεκανησα Σαμιοι Ιωνες ιωνια αριστοναυτης αργονατιτικη εκστρατεια τιμονιερης Τιφος, τιμονι πλοιο αργω γεωργια αμπελια σαμιωτικο κρασι καπρος, σταφυλια προβλεψη μαντεια σταφυλι αμπελι οινος Περικλυμενος Επτα επι Θηβας πολεμος Θηβα Παρθενοπαιος Αμφιαραος, αρμα ηνιοχος χασμα Θηβαιοι Στραβων Βυζαντιος Απολλόδωρος Παυσανιας Σχολια Ευριπίδης Φοινισσες Τζετζης Σχολιαστης Λυκοφρων Υγινος Τηλεφαη ή Τηλεφαασσα ή Τηλεφασσα ή Τηλεφη ή Τηλεφαεσσα τηλε Καδμος, Θασος Γαληψος Κιλικας κιλιξ Κιλικια Θρακη Αρποκρατιων, Λεξικο ΣΟΥΔΑΣ Περιμηδη, Οινεας, οινευς Μηστρα Ησιοδος Θεοκριτος ομηρου ομηρος Ιλιας ιλιαδα ακρωτηριο αττικη ακτη, Σουνιο αγιος Νικολαος ακρα Μυνδος Καριας καρια ακροπολη ακροπολις Σαμου Αλθαια χλωρις Χλωριδα Πινδαρος βοιωτοι βοιωτια αρχαιος δημος Καμειριοι Ροδου Καμειρος Ροδος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ