Το πρώτο ελληνικό βιβλίο σε φωνητική γραφή και χωρίς τόνους, ήταν το 1814 - του Γ. Λεκάκη

Το πρώτο ελληνικό βιβλίο

σε φωνητική γραφή

και χωρίς τόνους,

ήταν το 1814…

Του Γιώργου Λεκάκη

Το έργο του Ιωάννη ΒΗΛΑΡΑ «Η ρομεηκη γλοσα», που εκτυπώθηκε «στην Τηπογραφηα τον Κορφον», το 1814, θεωρείται το πρώτο ελληνικό βιβλίο που τυπώθηκε σε φωνητική γραφή και χωρίς τόνους.

Ήταν σε σχήμα 16ο, σελ. να´.

Σπανιοτάτη η α΄ έκδοσις αυτού του έργου.

Την αφιέρωσε στον προσωπικό του φίλο, Ηπειρώτη διδάσκαλο Αθανάσιο Ψαλίδα.

Είχε ριζοσπαστικές απόψεις, πρότεινε την κατάργηση της ιστορικής ορθογραφίας και την φωνητική ορθογραφία. Αυτήν την γραμματική του μάλιστα, την αναπτύσσει σε δυο σελίδες.

Ο Ιωάννης Βηλαράς (γεννήθηκε στα Κύθηρα, το 1771 - πέθανε στο Τσεπέλοβο Ζαγορίου Ιωαννίνων, 1823) ήταν ιατρός[1] (υιός ιατρού) λυρικός και σατυρικός δημοτικιστής[2] ποιητής και πεζογράφος. Έγραψε «Διαλέξεις περί ἑλλήνων ποιητῶν τοῦ ΙΘ' αἰῶνος», εν Αθήναις, τυπ. Σακελλαρίου 1916 – 1917, κ.ά. Μετέφρασε και αρχαία ελληνικά αποσπάσματα: Πλάτωνος «Κρίτων» (1922), Θουκυδίδη «Επιτάφιος», 1923. Ομήρου «Βατραχομυομαχίαι», 1919.

ΠΗΓΗ: Ηλιού 1814.42, Legrand & Pernot, 861. Γ. Λεκάκης «Ελληνικη Βιβλιογραφια». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.5.2021.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Προσωπικός ιατρός του Βελή πασά, υιού του Αλή πασά, τον οποίο ακολούθησε στην Πελοπόννησο και την Θεσσαλία, του χαρεμιού του, αλλά και του ιδίου του Αλή πασά. Κατάφερε να κερδίσει την εύνοια του Αλβανού πασά. Και τον ετίμησε αφιερώνοντάς του τιμητικό επίγραμμα στον «φιλοπρόοδο και φωτισμένο κυβερνήτη»! – βλ. και «Επιστολές πρός τον Αλή Πασά» (έκδ. 1982). Και Γ. Κορδάτο: «Ο Βηλαράς τιμούσε τον Αλή γιατί ήταν φιλοπρόοδος και υποστήριζε τη μεσαία τάξη και τη φτωχοαγροτιά» (..) «δεν έβλεπε στο πρόσωπο του Αλή τον τύραννο, αλλά το φωτισμένο κυβερνήτη» («Ιστορία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας. Από το 1453 ως το 1961», εκδ. Επικαιρότητα, Αθήναι, 1983).

[2] Βλ. «Ἡ δημοτιστική ἀντίθεση στήν Κοραϊκή "Μέση ὁδό"», εκδ. Οδυσσέας, Αθήναι, 2022.

πρωτο ελληνικο βιβλιο φωνητικη γραφη χωρις τονους, ατονικο ελληνικη γλωσσα 1814 βηλαρας εργο Η ρομεηκη γλοσα Τηπογραφηα τον Κορφον κορφου πολυτονικο συστημα γραφης ρωμεικη γλωσσα Τυπογραφια των Κορφων Τυπογραφειο κερκυρας κερκυρα Ηπειρωτης διδασκαλος Ψαλιδας ριζοσπαστισμος καταργηση ιστορικη ορθογραφια φωνητικη γραμματικη Κυθηρα, 1771 Τσεπελοβο Ζαγοριου Ιωαννινων, Ζαγορι Ιωαννινα 1823 ιατρος λυρικος σατυρικος σατυρα δημοτικιστης ποιητης πεζογραφος Διαλεξη περι ελληνων ποιητων ελληνες ποιητες ΙΘ 19ος 18ος αιωνας Αθηναι, αθηνα τυποις Σακελλαριου 1916 – 1917, μεταφραση αρχαια ελληνικα αποσπασματα πλατων Πλατωνος πλατωνας Κριτων 1922, Θουκυδιδης Επιταφιος, 1923. Ομηρου Βατραχομυομαχιαι, 1919 Ελληνικη Βιβλιογραφια Ομηρος Βατραχομυομαχια Βελης πασας, Αλης πασας, Αληπασας Αλη πασσας Πελοποννησος Θεσσαλια, χαρεμι ευνοια Αλβανος τιμητικο επιγραμμα φιλοπροοδος φωτισμενος κυβερνητης επιστολες επιστολη Κορδατος μεσαια ταξη φτωχοαγροτια φτωχοι αγροτια φτωχος αγροτες πτωχοι τυραννος, Νεοελληνικη λογοτεχνια δημοτιστες αντιθεση Κοραικη Μεση οδος Κοραηκη Κοραης δημοτικη καθαρευουσα

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ