Ο νεολιθικός οικισμός με τις πασσαλόπηκτες καλύβες στον Συκεώνα Καρδίτσας!

Ο νεολιθικός οικισμός
με τις πασσαλόπηκτες καλύβες
στον Συκεώνα Καρδίτσας!

Στην κτηματική περιφέρεια του Δημοτικού Διαμερίσματος Συκεώνα(*), έχει καταγραφεί σειρά θέσεων με αρχαιολογικά στοιχεία. Στα ανατολικά όρια της δυτικής θεσσαλικής πεδιάδας, πάνω στον οδικό άξονα Καρδίτσας – Λάρισας, στην θέση «Ζευγαρολίβαδο» του πιο πάνω Δημοτικού Διαμερίσματος, αποκαλύφθηκε οικιστική δραστηριότητα της Νεολιθικής εποχής. Πρόκειται για τον προϊστορικό οικισμό του Συκεώνα, γνωστός και ως «Μαγούλα Συκεώνα».

Στην δεκαετία του 1970 μεγάλο τμήμα στην ανατολική πλευρά της Μαγούλας καταστράφηκε από τη χωματοληψία των κατοίκων των γύρω χωριών. Οι επιχώσεις στην βόρεια πλευρά της τομής του διερχόμενου δρόμου φθάνουν τα 4,80 μ. Αρχικά, κατά την επιφανειακή έρευνα συλλέχτηκε κεραμική της Μέσης και Νεότερης Νεολιθικής, καθώς και του τελευταίου σταδίου της Νεολιθικής (Χαλκολιθική) και της Μέσης και Ύστερης εποχής του Χαλκού.

Μία πρώτη ανασκαφική έρευνα πάνω στον προϊστορικό οικισμό έγινε το 1988, με αφορμή τη νέα χάραξη και κατασκευή της οδού Καρδίτσας – Λάρισας. Από το 1996 και μετά διεξήχθηκαν και άλλες σωστικές ανασκαφικές έρευνες. Ο προϊστορικός οικισμός εντάχθηκε ως Υποέργο στο ΠΕΠ Θεσσαλίας 1996 – 2000 στο Έργο «Ανάδειξη – Συντήρηση – Αξιοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Νομού Καρδίτσας». Σήμερα με αφορμή το Έργο της Κατασκευής της Εθνικής Οδού Καρδίτσας – Λάρισας η έρευνα συνεχίζεται δίνοντας νέα στοιχεία και ευρήματα.

Η πρώτη σωστική ανασκαφική έρευνα έδωσε αποσπασματικά λείψανα οικιών της Νεολιθικής εποχής. Παρατηρήθηκε έντονη παρουσία ανθρωπογενούς δραστηριότητας, με την αποκάλυψη τμημάτων πήλινων δαπέδων, αποσπασματικά τμήματα πηλών από τις επαλήψεις των τοίχων και της στέγης, καθώς και οπές ξύλινων πασσάλων και τμήματα εστιών.

Ο προϊστορικός οικισμός στη Μαγούλα Συκεώνα συνίσταται από πασσαλόπηκτες καλύβες κατασκευασμένες από κορμούς δένδρων, πλεγμένα κλαδιά και πηλό, ή σε άλλες περιπτώσεις με λίθινη κρηπίδα. Κατά γενική ομολογία είναι μονόχωρες κατασκευές με εστία και δάπεδο από πατημένο χώμα ή πηλό. Στο εσωτερικό παρατηρούνται χώροι αποθήκευσης, προετοιμασίας τροφής και ύπνου. Η στέγη τους είναι κατακευασμένη από πηλό, κλαδιά και άλλα φυτικά. Στον οικισμό παρατηρήθηκαν εξωτερικοί, κοινόχρηστοι χώροι για διάφορες εργασίες, όπως την κατασκευή λίθινων εργαλείων ή την κατεργασία των οστών, καθώς και άλλων οικοτεχνικών δραστηριοτήτων.

Οι ανασκαφικές εργασίες απέδωσαν αρκετή κεραμική, που καλύπτει το φάσμα από τη Μέση Νεολιθική, την αρχή της Νεότερης Νεολιθικής έως και την Τελική Νεολιθική / Χαλκολιθική. Ο χαρακτήρας της είναι χρηστικός για την μαγειρική, για την αποθήκευση και διατήρηση υγρών και στερεών τροφών, καθώς και για την μεταφορά προϊόντων. Παράλληλα παρατηρήθηκαν όστρακα με γραπτή και εγχάρακτη διακόσμηση υψηλής τεχνικής που δηλώνουν το τεχνολογικό υπόβαθρο των κατοίκων του οικισμού καθώς και τις ανταλλαγές και το εμπόριο.

Συγκεντρώθηκε μεγάλος αριθμός λίθινων εργαλείων, όπως μαρτυρούν οι λεπίδες, τα ξέστρα, οι αιχμές βελών και τα απολεπίσματα από οψιανό και πυριτόλιθο, οι αξίνες, οι σμίλες, τα τσεκουράκια και οι μυλόπετρες. Αρκετά μεγάλος είναι και ο αριθμός των οστέινων εργαλείων, όπως οι οπείς, οι βελόνες και οι σπάτουλες. Όλα τα παραπάνω υποδεικνύουν την ενασχόληση των κατοίκων με την γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ η πληθώρα των πήλινων σφονδυλιών, των υφαντικών βαρών και των πηνίων υπογραμμίζουν το βιοτεχνικό χαρακτήρα του οικισμού.

Τέλος, στα ευρήματα συγκαταλέγονται αντικείμενα κύρους, όπως σφραγίδες, καλλωπισμού, όπως κοσμήματα από θαλάσσια όστρεα, καθώς και ανθρωπόμορφα φυσιοκρατικά και σχηματοποιημένα ειδώλια, ενδεικτικά των δοξασιών των κατοίκων.

Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει πως η Μαγούλα Συκεώνα κατοικήθηκε αδιάκοπα από τις αρχές ως το τέλος της Νεολιθικής εποχής, ενώ παρατηρήθηκαν και στοιχεία της Εποχής του Χαλκού.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.5.2019.

(*) Συκιές ή Συκέες / Συκέαι: Πεδινό χωριό της Καρδίτσας Θεσσαλίας, στον 39ο παράλληλο [39°29′04″N 22°11′38″E], κοντά στον ποταμό Ενιπέα, 30 χλμ. ΒΔ. από την Καρδίτσα. Ο γήλοφος «Μαγούλα Συκεώνος», ευρίσκεται 2,5 χλμ. νοτιοδυτικά του χωριού. Και η θέση Κάστρο, στην κορυφή του λόφου στα βόρεια, από το 1964 έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος – προφανώς αρχαία ακρόπολη. - ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις".


νεολιθικος οικισμος πασσαλοπηκτη καλυβα Συκεωνας Καρδιτσας Συκεων αρχαιολογια δυτικη θεσσαλικη πεδιαδα οδικος αξονας Καρδιτσα – Λαρισα Ζευγαρολιβαδο Ζευγαρολειβαδο οικιστικη δραστηριοτητα Νεολιθικη εποχη προιστορικος Μαγουλα Συκεωνα 1970 καταστροφη χωματοληψια χωριο επιχωση κεραμικη Μεση Νεοτερη Νεολιθικο Χαλκολιθικη υστερη Χαλκου ανασκαφη προιστορια 1988 1996 σωστικες ανασκαφες αρχαιολογικος Χωρος Νομος ευρημα οικια πηλινο δαπεδο πηλος επαληψη τοιχος στεγη οπη ξυλινος πασσαλος εστια Συκεωνος πασσαλοπηκτος κορμος δεντρο πλεγμενα κλαδι λιθινη κρηπιδα μονοχωρη κατασκευη πηλοδαπεδο πατημενο χωμα αποθηκη τροφη υπνος κλαδια φυτικα εξωτερικος κοινοχρηστος χωρος εργασια λιθινα εργαλεια κατεργασια οστο οικοτεχνια Τελικη χρηστικος μαγειρικη αποθηκευση διατηρηση υγρη στερεα τροφη μεταφορα προιοντα τροφιμα οστρακο γραπτη εγχαρακτη διακοσμηση υψηλη τεχνικη τεχνολογια ανταλλαγες εμποριο λιθινο εργαλειο λεπιδα ξεστρο, αιχμη βελος απολεπισμα οψιανος πυριτολιθος, αξινα, σμιλη, τσεκουρακι τσεκουρι μυλοπετρα οστεινο οπεας, βελονα σπατουλα γεωργια κτηνοτροφια, πηλινο σφονδυλι υφαντικο βαρος πηνιο βιοτεχνια υφαντικη αντικειμενο κυρος, σφραγιδα, καλλωπισμος κοσμημα θαλασσιο οστρεο ανθρωπομορφο φυσιοκρατικο ειδωλιο δοξασια Συκιες Συκεες / Συκεαι Πεδινο χωριο Θεσσαλιας, θεσσαλια 39ος παραλληλος ποταμος Ενιπεας, γηλοφος Καστρο, λοφος 1964 αρχαια ακροπολη αρχαιο αρχαιος Ενιπευς πηλοστρωτο πηλοστρωτη
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ