Αζωγυρές Χανίων: 5.600 χρόνων αρχαιολογικός χώρος: Μνημειακός θολωτός τάφος τοπάρχη, κτήριο με κλιμακοστάσιο, κεραμική κάμινος - της Κ. Τζανακάκη

Αζωγυρές Χανίων:

5.600 χρόνων αρχαιολογικός χώρος: Μνημειακός θολωτός τάφος τοπάρχη,

κτήριο με κλιμακοστάσιο,

κεραμική κάμινος !

Της Κατερίνας Τζανακάκη, αρχαιολόγου

Ο αρχαιολογικός χώρος που είναι γνωστός με την ονομασία Αζωγυρές ή Αζοϊρές Στύλου Αποκόρωνα Χανίων απλώνεται στα νότια της αρχαίας Απτέρας και ανατολικά του επαρχιακού δρόμου που οδηγεί στο σύγχρονο χωριό Στύλος. 

Πρόκειται για περιοχή με χαμηλούς λόφους, στον υψηλότερο από τους οποίους, εντοπίζεται σημαντικός προϊστορικός οικισμός, πιθανότατα η a-pa-ta-wa, η γνωστή από πινακίδες σε Γραμμική Β, Απτέρα της μινωικής περιόδου.

Η ίδρυσή του ανάγεται στους πρωτομινωικούς χρόνους (3600 - 2160 π.Χ.) και η εγκατάλειψή του στον 5ο αιώνα π.Χ.

Το σπουδαιότερο μνημείο στην περιοχή συνιστά ο μνημειακός θολωτός τάφος τοπάρχη της Υστερομινωικής ΙΙΙ περιόδου (14^ος - 13^ος αιώνας π.Χ.), ο οποίος αποκαλύφθηκε μετά από υπόδειξη Χανιώτη πολίτη το 1961. Ο τάφος βρέθηκε συλημένος με λίγα θραύσματα κεραμικής στο δάπεδό του. Ο λιθόκτιστος δρόμος του έχει μήκος 20,80 μ. και ο κυκλικός του θάλαμος, διάμετρο 4,30 μ. Στους ιστορικούς χρόνους (7^ος - 5^ος αιώνας π.Χ.) επάνω στο υπέρθυρο της εισόδου αποτέθηκαν κύπελλα στο πλαίσιο τελετών προγονολατρείας.

Η θέση του μινωικού οικισμού, με τον οποίο συνδέεται ο τάφος εντοπίστηκε το 1970 στα νοτιοανατολικά του λόφου, όταν ήρθε στο φως τμήμα ενός σημαντικού Υστερομινωικού ΙΙΙ κτηρίου (1390 - 1100 π.Χ.). Η μια πλευρά του αποτελείται από ισχυρό τοίχο μήκους 11 μ. και σωζόμενου ύψους 1,30 μ. Ενδεικτικό στοιχείο για τη σημασία του κτηρίου αποτελεί η εύρεση, χαραγμένου πάνω στον τοίχο, ενός τεκτονικού σημείου (τρίαινα). Όπως προκύπτει από πρόσφατες δοκιμαστικές έρευνες, κατάλοιπα του οικισμού εντοπίζονται και σε άλλα σημεία, περιμετρικά του κεντρικού λόφου. 

Σε εγγύτητα με το κτήριο βρέθηκε κεραμική κάμινος, η ύπαρξή της οποίας φανερώνει έντονη βιοτεχνική δραστηριότητα κατά την Υστερομινωική ΙΙΙ Β περίοδο (περ. 1340 - 1190 π.Χ.). Η κάμινος έχει κυκλικό σχήμα με τρεις επιμήκεις σύριγγες. Όπως επιτρέπει να υποθέσουμε ο διαθέσιμος χώρος πάνω από την εσχάρα, τα προς όπτηση αντικείμενα πρέπει να ήταν μικρών σχετικά διαστάσεων (αγγεία ή μικροί πίθοι).

Στην κορυφή του λόφου αποκαλύφθηκε μεγάλο τμήμα κτηριακού συγκροτήματος του τέλους του 7ου αιώνα π.Χ. με διάρκεια ζωής έως τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. περίπου. Η έρευνα έφερε στο φως τέσσερα μεγάλα δωμάτια σε παράταξη με κοινό τον δυτικό εξωτερικό τοίχο. Ανάμεσα στα δωμάτια βρέθηκε κλιμακοστάσιο που οδηγούσε στον δεύτερο όροφο.

Η κατοίκηση στην ευρύτερη περιοχή στα ανατολικά και νότια του Αζοϊρέ συνεχίστηκε χωρίς διακοπή και σε όλη της διάρκεια της Ρωμαϊκής εποχής έως και τους βυζαντινούς χρόνους.

Στην θέση Ξερολιός, στα ανατολικά, υπήρχε νεκροταφείο και οικισμός της όψιμης αρχαιότητας (7^ος αιώνας μ.Χ. και εξής).

Πολύ κοντά, στην περιοχή Μοναστήρα διατηρείται σε εξαιρετική κατάσταση ο Μεσοβυζαντινός Ναός της Παναγίας της Ζερβιώτισσας (12ος αιώνας μ.Χ.).

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΧΑΝΙΩΝ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.5.2021.

Μνημειακος θολωτος αρχαιος ταφος τοπαρχης 3.500 χρονια πριν Αζωγυρε Χανιων αρχαια κεραμικη καμινος αρχαιολογικος χωρος Αζωγυρες Αζοιρες Στυλου Αποκορωνα Χανιων Κρητης Στυλος Αποκορωνας Χανια Κρητη Απτερα χωριο προιστορια προιστορικος οικισμος, apatawa, απαταβα απαταρα απαταουα πινακιδα Γραμμικη Β, μινωικη περιοδος ιδρυση εποχη πρωτομινωικα χρονοι 5.600 4.160 3600 - 2160 πΧ εγκαταλειψη 5ος αιωνας μνημειο Υστερομινωικη ΙΙΙ Γ 14ος - 13ος υποδειξη Χανιωτης πολιτης 1961 συλημενος συληση αρχαιοκαπηλια θραυσμα κεραμικη λιθοκτιστος δρομος κυκλικος θαλαμος, ιστορικα 7ος - 5ος υπερθυρο εισοδος κυπελο τελετη προγονολατρεια μινωικος οικισμος 1970 λοφος Υστερομινωικο ΙΙΙ κτηριο 1390 - 1100 4.390 4.100 τοιχος χαραγμενο τεκτονικο σημειο τριαινα κεραμικα καμινι βιοτεχνια Υστερομινωικη ΙΙΙ Β 1340 - 1190 κυκλικο σχημα επιμηκης συριγγα εσχαρα, οπτηση αντικειμενο αγγειο πιθος κορυφη κτηριακο συγκροτημα δωματιο σε παραταξη κλιμακοστασιο κλιμακα κατοικηση αδιακοπη ρωμαικη βυζαντιο Ξερολιος, οψιμη αρχαιοτητα Μοναστηρα μεσοβυζαντινος ιερος Ναος Παναγια Ζερβιωτισσα 12ος μΧ Τζανακακη, αρχαιολογια

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ