Το «ανάθεμα»
του μητροπολίτη Αθηνών
Θεοκλήτου Α΄
στον «προδότη, Βελζεβούλ
και Σατανά»
Ελευθέριο Βενιζέλο
Στις 12 Δεκεμβρίου 1916 και
ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην δίνη του Εθνικού Διχασμού, χωρισμένη στο
αντιβενιζελικό κράτος των Αθηνών και το βενιζελικό της Θεσσαλονίκης, έλαβε χώρα
στο Πεδίον του Άρεως στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες πόλεις της Παλαιάς Ελλάδας,
μια μεσαιωνική τελετή αναθέματος.
Λίγες ημέρες ενωρίτερα είχαν προηγηθεί
τα «Νοεμβριανά» με την σύγκρουση των βασιλικών στρατευμάτων και των Επιστράτων
με δυνάμεις της Αντάντ, που αποβιβάσθηκαν στον Πειραιά και την Αθήνα.
Στόχος του αναθέματος ήταν ο
Ελευθέριος Βενιζέλος που χαρακτηρίζονταν «προδότης», «Βελζεβούλ» και «Σατανάς».
Επί κεφαλής της τελετής ο μητροπολίτης Αθηνών Θεόκλητος Α΄, που αναγιγνώσκει το
εκκλησιαστικό ανάθεμα «Ελευθερίω Βενιζέλω επιβουλευθέντι την βασιλείαν και την
Πατρίδα και καταδιώξαντι και φυλακίσαντι Αρχιερείς, ανάθεμα έστω» και είναι ο
«πρώτος τον λίθον βαλέτω» για να τον ακολουθήσουν χιλιάδες Αθηναίοι, που
πετούσαν πέτρες στο σημείο, σχηματίζοντας τον σωρό του αναθέματος, βαθαίνοντας
τον διχασμό της ελληνικής κοινωνίας.
Με την επιστροφή του
Βενιζέλου στην Αθήνα το 1917 ο μητροπολίτης Θεόκλητος και άλλοι μητροπολίτες
που συμμετείχαν στις τελετές του αναθέματος κηρύχτηκαν έκπτωτοι. Ο Βενιζέλος
μετά την επιστροφή του, όπως αναφέρει η Πηνελόπη Δέλτα στο ημερολόγιό της, δεν
ήθελε την απομάκρυνση του σωρού του αναθέματος «για την ανατροφή του λαού, που
πρέπει να μάθει την αξία της εκκλησιαστικής κατάρας, όσο και της ευλογίας της,
όταν γίνεται η εκκλησία όργανο πολιτικών παθών».
Στα τεκμήρια των αρχειακών
συλλογών της Κεντρικής Υπηρεσίας των Γενικών Αρχείων του Κράτους υπάρχουν:
- Αίτηση «φιλελευθέρων κατοίκων»
Καλαβρύτων προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο σχετικά με τη δίωξη του Επισκόπου
Καλαβρύτων και Αιγιαλείας για εμπλοκή του στο ανάθεμα του Βενιζέλου και σε
άλλες ενέργειες εναντίον των Βενιζελικών. Καλάβρυτα, 16 Σεπτεμβρίου 1917.
- Έκδοσις βενιζελικού
ιεροδιάκονου Χρ. Κοντογιώργη με τίτλο «Τα παρασκήνια του αναθέματος. Σημαντικαί αποκαλύψεις»,
Αθήνα 1917, όπου καλεί τον Βενιζέλο να εκδιώξει τους «κάπηλους» από την
Εκκλησία.
ΠΗΓΗ: ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο
Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού, 13.12.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 14.12.2023.
αναθεμα μητροπολιτης Αθηνων Θεοκλητος Α προδοτης, Βελζεβουλ Σατανας Βενιζελος 12 Δεκεμβριου 1916 Δεκεμβριος Ελλαδα ελλας Εθνικος Διχασμος αντιβενιζελικο κρατος Αθηνα βενιζελικο Θεσσαλονικη Πεδιον πεδιο του αρεως Αθηναι Παλαια μεσαιωνικη τελετη αναθεματος Νοεμβριανα συγκρουση βασιλικα στρατευματα Επιστρατοι δυναμεις Ανταντ, αποβιβαση Πειραιας πειραιευς εκκλησιαστικο επιβουλη βασιλεια Πατριδα καταδιωξη φυλακιση αρχιερεις, πρωτος τον λιθον βαλετω λιθοβολισμος Αθηναιοι, πετρες σωρος ελληνικη κοινωνια πετρα λιθος λιθο αντιβενιζελικοι βενιζελικοι μεσαιωνας Νοεμβριος βασιλικοι Επιστρατος ιερεις αρχιερεας ιερεας παπας παππας 1917 μητροπολιτες τελετες εκπτωτοι εκπτωτος Δελτα ημερολογιο λιθοσωρος ανατροφη λαος αξια εκκλησιαστικη καταρα ευλογια πολιτικο παθος πολιτικα παθη πολιτικη τεκμιριο αρχειο Γενικα Αρχεια Κρατους αιτηση φιλελευθεροι Καλαβρυτα Αχαιας αχαια διωξη Επισκοπος Καλαβρυτων και Αιγιαλειας αιγιαλεια αιγιο εμπλοκη 16 Σεπτεμβριου 1917 Σεπτεμβριος εκδοσις βενιζελικος ιεροδιακονος παρασκηνια παρασκηνιο καπηλος κοντογιωργος εκδοση
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook