Ένα χρυσό περιδέραιο, 2.530 χρόνων, από τις 121 ταφές που βρέθηκαν στην Σίνδο Θεσσαλονίκης, με τα περίαπτα σε σχήμα ροδιού

Ένα χρυσό περιδέραιο,
2.530 χρόνων,
από τις 121 ταφές
που βρέθηκαν στην Σίνδο
Θεσσαλονίκης,
με τα περίαπτα
σε σχήμα ροδιού

Το χρυσό αυτό περιδέραιο ευρέθη σε έναν από τους πλουσιότερους τάφους του νεκροταφείου της Σίνδου (ΜΘ 7962, 7963, 7966, 7967).

Το νεκροταφείο ανακαλύφθηκε τυχαίως, το 1980, φέρνοντας στο φως 121 ταφές των αρχαϊκών και κλασσικών χρόνων.

Ο τάφος ανήκε σε μια γυναίκα που πέθανε γύρω στο 510 π.Χ. Ανάμεσα στα κτερίσματά της βρέθηκαν ένα χρυσό προσωπείο, ομοιώματα επίπλων και άμαξας, χρυσά και ασημένια κοσμήματα, πήλινα και μεταλλικά αγγεία κ.ά. πολύτιμα αντικείμενα.

Το εντυπωσιακό αυτό κόσμημα είναι σίγουρα έργο ενός έμπειρου και εξειδικευμένου χρυσοχόου με βαθειά γνώση της τέχνης του και μεγάλη επιδεξιότητα. Αποτελείται από τριών διαφορετικών ειδών αμφικωνικές ψήφους όλες κατασκευασμένες από χρυσό έλασμα. Οι περισσότερες από αυτές (48) χωρίζονται με τρία επάλληλα χρυσά στριφτά σύρματα σε δύο τμήματα, διακοσμημένα με μια ζώνη από φύλλα. Δύο από τις χάντρες έχουν κυλινδρικές προεκτάσεις στις δύο πλευρές τους που κοσμούνται με κοκκιδωτά τρίγωνα. Εννέα ακόμη διαχωριστικές ψήφοι, μικρότερες σε μέγεθος, φέρουν κάθετες χαράξεις. Το περιδέραιο συμπληρώνουν δύο μεγάλα περίαπτα σε σχήμα ροδιού. Έχουν διακόσμηση παρόμοια με αυτήν των ψήφων με στριφτό σύρμα και ζώνες από φύλλα και απολήγουν σε άνθη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης για το ΡΟΔΙ της ΣΙΝΔΟΥ, ΕΔΩ.

Η επιλογή του ροδιού ως κύρια διακόσμηση του περιδεραίου μας παραπέμπει στους πολλαπλούς συμβολισμούς αυτού του καρπού. Κατά την αρχαιότητα, συνδεόταν τόσο με τον κύκλο της ζωής όσο και με του θανάτου. Λόγω του πλήθους των κόκκων του συμβόλιζε την αφθονία, την ευμάρεια, τον γάμο και την γονιμότητα. Το βρίσκουμε πολύ συχνά στα ιερά σαν προφορά των πιστών σε σημαντικές γυναικείες θεότητες (Ήρα, Αθηνά, Άρτεμη, Αφροδίτη, Δήμητρα και Κόρη). Ειδικώς, όσον αφορά στην ιστορία της Περσεφόνης, ο ρόλος του ροδιού θεωρείται καθοριστικός. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Άδης, πριν την αφήσει να γυρίσει στην μητέρα της, της έδωσε να φάει καρπούς ροδιού, μια κίνηση που πιθανόν συμβολίζει την σαρκική ένωση με την θεά. Με τον τρόπο αυτό την «έδεσε» με τον Κάτω Κόσμο και εξασφάλισε την επιστροφή της σε αυτόν. Ρόδια συναντάμε επίσης συχνά στα χέρια αθλητών σε επιτύμβια ανάγλυφα και είναι πιθανόν να δίνονταν ως έπαθλο στους νικητές.

Ο χθόνιος χαρακτήρας του καρπού της ροδιάς, μάλλον, ήταν και ο επικρατέστερος στην αρχαιότητα, μια και είναι πολύ συνήθεις οι προσφορές ροδιών σε ταφές και τα ομοιώματα ροδιού αποτελούσαν συχνά ταφικό κτέρισμα. Πιστεύεται ότι, λόγω του κόκκινου χρώματος του ροδιού και του χυμού του, όμοιο με αυτόν του αίματος, συσχετιζόταν με τον κόσμο των νεκρών. Η μυθολογία μιλά για ροδιές που είχαν φυτρώσει από το αίμα του Ζαγρέα Διόνυσου, αλλά συναντάμε το ίδιο δέντρο και στον τάφο του Μενοικέα, γιου του Κρέοντα, που θυσιάστηκε για να σώσει την Θήβα καθώς και στον τάφο των αδελφών Ετεοκλή και Πολυνείκη, των γιων του Οιδίποδα, που πέθαναν σε μονομαχία στην 7η πύλη των Θηβών.

Ο πλούσιος συμβολισμός του ροδιού δεν χάνεται μετά το πέρας της αρχαιότητας, αλλά επιβιώνει και μεταλλάσσεται κατά τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά χρόνια. Έως και τις ημέρες μας σηματοδοτεί την μετάβαση σε γάμους και κηδείες και πρωταγωνιστεί σε έθιμα που σχετίζονται με την υποδοχή του νέου έτους και την πρώτη σπορά το φθινόπωρο.

Το χρυσό περιδέραιο που μπορεί κανείς να δει στην προθήκη 68 της έκθεσης «Ο χρυσός των Μακεδόνων».

ΠΗΓΗ ΑΜΘ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.6.2024.

αρχαιο χρυσο περιδεραιο πλουσιος ταφος νεκροταφειο Σινδου 1980, ταφη αρχαικα κλασσικα χρονιαι γυναικα 2.500 πριν 510 πΧ κτερισμα χρυσος προσωπειο, ομοιωμα επιπλο αμαξα χρυσα ασημενιο κοσμημα πηλινο μεταλλικο αγγειο πολυτιμα αντικειμενα χρυσοχοια τεχνη αμφικωνικη ψηφος ελασμα στριφτο συρμα διακοσμηση ζωνη φυλλο χαντρα κυλινδρος κοκκιδωτο τριγωνο ψηφοι, χαραξη περιαπτο σχημα ροδι ζωνες ανθος ροδια συμβολισμος καρπος κυκλος της ζωης θανατος κοκκος συμβολο αφθονια, ευμαρεια, γαμος γονιμοτητα ιερο προφορα πιστος γυναικεια θεοτηταθεα ηρα, Αθηνα, αρτεμη, Αφροδιτη, Δημητρα Κορη Περσεφονη μυθος, αδης, μητερα καρποι ροδιου σαρκικη ενωση ερως ερωτας δεσιμο Κατω Κοσμος εξασφαλιση επιστροφη χερι αθλητης αθλητισμος επιτυμβιο αναγλυφο επαθλο νικητης χθονιος χαρακτηρας αρχαιοτητα, προσφορες ομοιωματα ταφικο κτερισματα κοκκινο χρωμα χυμος αιμα νεκρος ελληνικη μυθολογια ροδιες Ζαγρεας Διονυσος Ζαγρευς δεντρο δενδρο Μενοικεας, Μενοικευςγ κρεων Κρεοντας, θυσια Θηβα θηβαι βοιωτια Ετεοκλης Πολυνεικης, οιδιπους Οιδιποδας, μονομαχια εβδομη 7 7η πυλη Θηβων βυζαντινα μεταβυζαντινα βυζαντιο μεταβαση γαμος κηδεια εθιμα εθιμο υποδοχη νεο ετος πρωτοχρονια πρωτη σπορα φθινοπωρο Μακεδονες Μακεδονια
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ