Βιβλίο του Αριστοτέλη, εκδοθέν στην Βενετία, το 1559, από Γάλλο, που καταδικάστηκε από την Ιερά Εξέταση «για την πώληση απαγορευμένων βιβλίων»!!!

Βιβλίο του Αριστοτέλη,

εκδοθέν στην Βενετία, το 1559,

από Γάλλο, που καταδικάστηκε

από την Ιερά Εξέταση

«για την πώληση απαγορευμένων βιβλίων»!!! 

Του Γιώργου Λεκάκη

Το βιβλίο του Αριστοτέλους «Ammonius, Hermiae / Αμμώνιος, Ερμίας» με συμπληρωματικό τίτλο «Aristotelis Categorias, et librum De interpretatione, Ioanne Baptista Rasario, medico Novariensi interprete», είναι ένα ακόμη ελληνικό βιβλίο, που τυπώθηκε και κυκλοφόρησε τον 16^ο αιώνα!

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ, ΕΔΩ.

Ήταν σε σχήμα 8^ο.

Εκδόθηκε στην Βενετία, από τον Vincenzo Valgrisi, το 1559.

Πρόκειται για την α΄ έκδοση με σχόλια του ιατρού και μεταφραστή Ioanne Baptista Rasario, ο οποίος είναι πιο γνωστός για την επεξεργασία των έργων του Γαληνού, για τον ίδιο εκδότη.

Το βιβλίο ΕΔΩ και ΕΔΩ.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΑΛΑΙΑ ΒΙΒΛΙΑ, ΕΔΩ.

Ο Vincenzo Valgrisi / Vicentius Valgrisius (γενν. 1490;), ήταν ένας Γάλλος καινοτόμος τυπογράφος, που δραστηριοποιήθηκε κυρίως στην Βενετία τον 16^ο αιώνα. Ετύπωσε κι εδημοσίευσε περίπου 200 έργα. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του δημοσιεύθηκε στην Βενετία και στην Ρώμη (1549 – 1551). Πολλά από τα βιβλία του, που εκδόθηκαν από το βιβλιοπωλείο του στην Βενετία, φέρουν το αποτύπωμα "Ex Officina Erasmiana".

Το 1546 εξέδωσε ποιήματα της Ιταλίδας ποιήτριας Vittoria Colonna (1492 - 1547), μιας από τις πιο δημοφιλείς γυναίκες ποιήτριες της Ιταλίας και της Ευρώπης του 16^ου αιώνα, η οποία ήταν ο πνευματικός μέντορας του Michelangelo Buonarroti, ο οποίος, λίγοι γνωρίζουν, πως ήταν και ο ίδιος ποιητής…

Ο Valgrisi κυκλοφόρησε το 1558 και την «Γεωγραφία»[1] του Κλ. Πτολεμαίου, όπου μεταξύ των 69 χαλκόγραφων χαρτών του Έλληνα γεωγράφου, υπήρχαν και 40 σύγχρονοι χάρτες, βασισμένοι σε χάρτες που συνέταξε ο Giacomo Gastaldi, το 1548.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Γ. Λεκάκης "ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ" του ΚΛ. ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ του 1541 ΕΔΩ και του 1573, ΕΔΩ.

Αλλά το 1570, η ρωμαϊκή Ιερά Εξέταση του επέβαλε πρόστιμο σε 50 δουκάτα (περίπου 6 ουγκιές χρυσού!)[2] για την πώληση «απαγορευμένων βιβλίων». Η αποθήκη του βρέθηκε να περιέχει 1.150 τόμους «απαγορευμένων έργων», μεταξύ των οποίων 400 αντίγραφα του έργου του Simolachri «Historie e figure de la morte», με εικόνες του Γερμανού ζωγράφου Hans Holbein του Νεωτέρου, (περ. 1497 - 1543)[3], κ.ά.

Νεκροί παίζουν μουσικά όργανα (πνευστά και κρουστά), σε πανηγύρι ζωντανών.

Από το έργο του Simolachri «Historie e figure de la morte», με εικόνες του Γερμανού ζωγράφου Hans Holbein, έκδοσις Λυών.

Όμως θα άξιζε να αναφερεθούμε λίγο στον «χορό του θανάτου».

Ενώ για τους Έλληνες (αρχαιότερους και νεώτερους) η εικονογραφία με τον θάνατο είναι κοινή, αποδεκτή, γνωστή, ο χορός με τους αποθαμμένους επίσης, σε δημοτικά τραγούδια, θεατρικά, παραμύθια, κλπ. για τους Ευρωπαίους «μεσαιωνιστές» της εκκλησίας, ο Έλλην Χάρων (= πρόξενος χαράς), έγινε αποκρουστικός Χάροντας και το θέμα έγινε φόβος και τρόμος… Μάταια προσπαθούσαν κάποια φωτισμένα μυαλά να υπενθυμίσουν την σχέση ζωής / θανάτου και την εξοικείωση με το πιο σίγουρο φαινόμενο, την νόσο του θανάτου…

Με τον όρο «Dance of Death / χορός του θανάτου / Danse Macabre / μακάβριος χορός» είναι γενικά γνωστό ένα καλλιτεχνικό θέμα / είδος αλληγορίας του Ύστερου Μεσαίωνα με θέμα τον θάνατο. Το καλλιτεχνικό αυτό θέμα έλεγε πως, ανεξάρτητα από τον βαθμό κάποιου στην ζωή, ο Μακάβριος Χορός του Θανάτου τους ενώνει όλους. Νεκροί ή μια προσωποποίηση του θανάτου, καλούν εκπροσώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα να χορέψουν μαζί στον τάφο, νεκροί και ζωντανοί συνεργάζονται σε διάφορες εργασίες, συμπανηγυρίζουν, συνυπάρχουν. Οι κόσμοι σμίγουν... Οι διαστάσεις εξαφανίζονται... Συνήθως μαζί είναι και ένας πάπας, ένας αυτοκράτορας, ένας βασιλιάς, ένα παιδί και ένας εργάτης. Αυτή η... εξίσωση δεν άρεσε καθόλου στον πάπα, βλέπετε. Φιλοτεχνήθηκε ως memento mori / ενθύμιο μοίρας, για να υπενθυμίζει στους ανθρώπους το πόσο εύθραυστη είναι η ζωή και πόσο μάταια τα πλούτη της γήινης ζωής!!!

Η πρώτη σύγχρονου τύπου εικόνα του «χορού» αυτού, υπάρχει:

- σε μια (χαμένη πια) τοιχογραφία στο Κοιμητήριο του Αγίου Ιννοκέντιου, στο Παρίσι. Χρονολογείτο στο 1424 – 1425.

- Κατεστραμμένος επίσης, αλλά από βομβαρδισμό του 1942, είναι και ο χορός του θανάτου του Bernt Notke (έργο του 1463),

- Τοιχογραφία σε πίσω τοίχο του Ι.Ν. Αγ. Μαρίας (Sv. Marija na Škrilinama) στην πόλη Beram της Ιστρίας / νυν Κροατίας, έργο του Vincent of Kastav (έργο 1471),

- Τοιχογραφία (φρέσκο) και του Johannes de Castua (έργο του 1490) στον Ι.Ν. Αγ. Τριάδος στο Hrastovlje της Σλοβενίας, (αντίγαφό της βλέπει κανείς σήμερα στο Εθν. Μουσείο Σλοβενίας).

- Ως Surmatants (Totentanz) το βλέπουμε στον Ι.Ν. Αγ. Νικολάου στο Ταλίν της Εσθονίας (15^ου αιώνος).

- Στην Αγ. Μαρία στο Bienno, έργο του 16^ου αι.

- Στον Ι.Ν. Αγ. Πέτρου και Παύλου στο Βίλνιους, κ.ά.

 

Βιβλία με εικόνες ζωγράφων με θέμα τον χορό αυτόν εκδόθηκαν από πολλούς εκδότες:

- Guy Marchant, Παρίσι, 1486,

- Michael Wolgemut στο «Χρονικό της Νυρεμβέργης / Nuremberg Chronicle» του Hartmann Schedel, 1493,

- στην Αγγλία, το 1538,

- Giovan Frellone, Λυών, 1549, κ.ά

 

ΠΗΓΕΣ: Adams A998; Edit 16 CNCE 1633. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.7.2019.,

Nuovo Angela «The Book Trade in the Italian Renaissance», εκδ. Brill, 2013, σελ. 409.

Grendler Paul F. «The Roman Inquisition and the Venetian press, 1540-1605», εκδ. Princeton, New Jersey, Princeton University Press. σελ. 166–168, 2015.

Γ. Λεκάκης «Ελληνική Βιβλιογραφία». Γ. Λεκάκης «Τάματα και αναθήματα».

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Βλ. Ludovico Ariosto, Girolamo Ruscelli (a cura di), Orlando Furioso... Con le Annotationi, gli Auvertimenti, & le Dichiarationi di Girolamo Ruscelli, La Vita dell'Autore descritta dal Signore Giovan Battista Pigna. Gli Scontri de' luoghi mutati... Aggiuntavi in questa Seconda impressione la Dichiaratione di tutte le Istorie, et Favole toccate nel presente libro, fatta da M. Nicolò Eugenico. Annotationi, Et Auvertimenti Di Girolamo Ruscelli.

[2] Το ποσόν αυτό φαίνεται ήταν σύνηθες πρόστιμο της Ιεράς Εξετάσεως για «ασεβείς» εκδότες, τυπογράφους, συγγραφείς, μεταφραστές και επιμελητές έργων!

[3] του επονομαζόμενου «ο Απελλής του 16^ου αιώνα» - βλ. Nicholas Bourbon, ενώ είχε ζωγραφίσει και σκανδαλίσει την Κορινθία εταίρα Λαΐδα.

ΛΕΞΕΙΣ: Βιβλιο, Αριστοτελης, Βενετια, 1559, Γαλλος εκδοτης, καταδικη, Ιερα Εξεταση, απαγορευμενα βιβλια, Ammonius, Hermiae, Αμμωνιος, Ερμιας, Ioanne Baptista Rasario, medico, ελληνικο βιβλιο, 16ος μΧ αιωνας, Vincenzo Valgrisi, ιατρος, μεταφραστης, ραζαριο, Γαληνος, Βαλγκριζι, 1490, Γαλλος τυπογραφος, Ρωμη, 1549, 1551, βιβλιοπωλειο, Ex Officina Erasmiana, 1546, ποιημα, Ιταλιδα ποιητρια Βιττορια Κολοννα, Vittoria Colonna, 1492, 1547, Ιταλια, Μιχαηλ Αγγελος, Michelangelo Buonarroti, 1558, Γεωγραφια, Κλαυδιος Πτολεμαιος, χαλκογραφος χαρτης, Ελληνας γεωγραφος, χαρτες, Giacomo Gastaldi, 1548, Γκασταλντι, 1570, Ιερα Εξετασις, προστιμο, δουκατο, ουγκια χρυσος, απαγορευμενο βιβλιο, αποθηκη, απαγορευμενο εργο, Simolachri, Historie e figure de la morte, Γερμανος ζωγραφος Hans Holbein, 1497, 1543, χορος του θανατου, εικονογραφια, θανατος, χορος με τους αποθαμμενους, αποθαμενος, δημοτικα τραγουδια, θεατρικο εργο, παραμυθια, εκκλησια, Χαρων, χαρα, Χαροντας, φοβος, τρομος, Dance of Death / χορος του θανατου / Danse Macabre / μακαβριος χορος, καλλιτεχνικο θεμα, αλληγορια, Μεσαιωνας, παπας, αυτοκρατορας, βασιλιας, παιδι, εργατης, εξισωση, memento mori / ενθυμιο μοιρας, υπενθυμιση, πλουτη, πλουτος, τοιχογραφια, Κοιμητηριο του Αγιου Ιννοκεντιου, Παρίσι, Αγιος Ιννοκεντιος, 1424, 1425, βομβαρδισμος, 1942, Bernt Notke, 1463), ΙΝ Αγιας Μαριας, Sv. Marija na Škrilinama, Μπεραμ, Beram, Ιστρια, Κροατια, Vincent of Kastav, Κασταβ, 1471, φρεσκο, Johannes de Castua, Καστουα, 1490, ΙΝ Αγια Τριαδα, Hrastovlje, Χραστοβλι, Σλοβενια, Εθνικο Μουσειο Σλοβενιας, Surmatants, Totentanz, ΙΝ Αγιου Νικολαου, Ταλιν, Εσθονια, 15ος αιωνας, ΙΝ Αγιας Μαριας, Μπιεννο, Bienno, ΙΝ Αγιου Πετρου και Παυλου, Βολνιους, Guy Marchant, Μαρσαντ, 1486, Michael Wolgemut, Βολγκεμουτ, Χρονικο Νυρεμβεργης / Nuremberg Chronicle, Hartmann Schedel, 1493, Σεντελ, Αγγλια, 1538, Giovan Frellone, Λυων, 1549, Φρελλονε, Απελλης, Βουρβον, Μπουρμπον, σκανδαλο, Κορινθια εταιρα Λαιδα, Λαις

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ