Του Δημήτρη Θωμαδάκη,
Πρόσφατη (13.1.2021) ανάρτηση στο YOUTUBE, με μία σπάνια και ιστορική ζωντανή μουσική
ηχογράφηση στο studio του ιδιωτικού τότε
ραδιοφωνικού σταθμού Θεσσαλονίκης, από ανθρώπους που έζησαν την Μικρασιατική καταστροφή του έτους 1922, με συνέπεια οι ήχοι των οποίων γινόμαστε γνώστες, να
αντλούνται μέσα από την ψυχή τους… Το video αυτό συνοδεύεται με
σπάνιες ιστορικές φωτογραφίες από τα μαγευτικά αυτά προάστια της ελληνικής τότε
Σμύρνης, ορισμένες εκ των οποίων εμφανίζονται για πρώτη φορά…
ΔΕΙΤΕ το, ΑΚΟΥΣΤΕ το ΕΔΩ.
Σημειώνω ότι για τη δημοσιοποίηση του εν λόγω πονήματος, έχει δοθεί έγγραφη
(μέσω email) άδεια από την εταιρία που κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα.
Γενική άποψη του Μπουρνόβα / Bournabat, από παλαιό γαλλικό επιστολικό δελτάριο. |
(συνοπτικά ιστορικά και διαχρονικά στοιχεία του τραγουδιού αυτού, χρόνος, τόπος και στοιχεία της συγκεκριμένης ηχογράφησης και διάσωσή της, καθώς και γενικά στοιχεία για τον Σμυρναίο τροβαδούρο Στέφανο Βέζο).
Ερευνώντας τα ιστορικά στοιχεία για το παρόν τραγούδι, όπως μας ενημερώνουν
οι αναφερόμενοι στο ευχαριστήριο μελετητές της διαχρονικής ελληνικής
δισκογραφίας, διαπιστώνεται ότι αυτό δημιουργήθηκε ως παραλλαγή των στίχων και
του μουσικού ρυθμού του τραγουδιού «Χελμέ μου, με τα κρύα νερά», το οποίο
συναντάμε σε ιστορικές ηχογραφήσεις από το έτος 1911. Προφανώς αυτό μεταφέρθηκε
από έλληνες που μετοίκησαν την εποχή εκείνη στην Ιωνία της Μικράς Ασίας, όπου
το πανέμορφο αυτό μουσικό άκουσμα, πλαισιώθηκε στους παρόντες στίχους αναφοράς
στα ειδυλλιακά αυτά προάστια της Σμύρνης.
Η ηχογράφηση αυτή, η οποία εκτιμάται ότι πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ετών
1952-1960, όταν και άρχισε η καταγραφή των μουσικών εκπομπών του ιδιωτικού τότε
Ραδιοφωνικού Σταθμού Θεσσαλονίκης σε μπομπίνες, διασώθηκε από την θυγατέρα του
Σμυρναίου τροβαδούρου, κα Βάσω Παρασκευά – Βέζου. Η τελευταία παρέδωσε τις
μπομπίνες από τις ζωντανές ηχογραφήσεις, στην δισκογραφική εταιρία της
Θεσσαλονίκης VASIPAP, η οποία τις συμπεριέλαβε σε δύο δίσκους. Το παρόν
τραγούδι ενσωματώθηκε στον πρώτο κατά σειρά δίσκο με τίτλο «ΣΜΥΡΝΕΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
No 1, με το γνήσιο Σμυρναίο ΣΤΕΦΑΝΟ ΒΕΖΟ». Ο δίσκος αυτός πρωτοκυκλοφόρησε το έτος
1980 με χαρακτηριστική ένδειξη «Vasipap Ελλάδος VAS 284».
Ο Στέφανος Βέζος γεννήθηκε στη Σμύρνη το έτος 1905 και αποβίωσε στην
Θεσσαλονίκη το έτος 1970. Ύστερα από την εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη, ο
Βέζος δημιούργησε μουσικό συγκρότημα, το οποίο συνεργάστηκε από το έτος 1936 με
τον ιδιωτικό τότε Ραδιοφωνικό Σταθμό, που διήρκησε σχεδόν τρεις δεκαετίες. Οι ζωντανές
αυτές εμφανίσεις πραγματοποιούνταν μεσημέρι Κυριακής - ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκη "Η Θεσσαλονίκη στο ελληνικό τραγούδι".
Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Μπουρνόβα, από παλαιό γαλλικό επιστολικό δελτάριο. |
ΜΠΟΥΡΝΟΒΑ ΜΕ ΤΑ ΚΡΥΑ ΝΕΡΑ
(στίχοι):
Μπουρνόβα με κρύα νερά, Βουτζά με πρασινάδες,
και συ καημένε Κουκλουτζά (**) με τσ’ όμορφες κυράδες!
Μπουρνόβα με κρύα νερά, Μπουτζά με πρασινάδες,
και συ καημένε Κουκλουτζά με τσ’ όμορφες κυράδες!
Μπουρνόβα με κρύα νερά και με πολλές βρυσούλες,
και με τ’ αηδόνια τα πολλά και με τις βοσκοπούλες!
Μπουρνόβα με κρύα νερά και με τις ομορφιές σου,
με τα κοπάδια τα πολλά και με τις ζωγραφιές σου!
Μπουρνόβα με κρύα νερά, Βουτζά με πρασινάδες,
και συ καρά Σεβδίκιοϊ και με τους σαλβαράδες!
Μπουρνόβα με κρύα νερά, Μπουτζά με πρασινάδες,
και συ καρά Σεβντίκιοϊ και με τους σαλβαράδες (*)!
Μπουρνόβα σ’ αποχαιρετώ, στη ξενητειά θα πάω,
κι όπου σταθώ κι όπου βρεθώ, εσένα θ’ αγαπάω!
Ο Βουτσάς, περίπου το 1920. |
(*) Σημείωση: Σαλβαράδες = αυτοί που φορούσαν φαρδιά παντελόνια–βράκες, σαλβάρια.
(**) Κουκλουτζάς, το Κορυφάσιον - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΚΟΥΚΛΟΥΤΖΑ, ΕΔΩ.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 19.2.2021.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook