Του αθλητικογράφου Ανδρέα Γ. Λεκάκη
Η ελληνική ολυμπιακή ομάδα του 1932. |
Για δεύτερη φορά στην ιστορία, οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα διοργανώνονταν στις ΗΠΑ, αφού το 1932 το φανταστμαγορικό Λος Άντζελες φιλοξένησε το σπουδαιότερο αθλητικό γεγονός. Στόχος των Αμερικανών ήταν να πραγματοποιήσουν μια άρτια διοργάνωση, έτσι ώστε να σβήσουν και τις κακές αναμνήσεις από την τελευταία φορά, αφού η Ολυμπιάδα του Σεντ Λούις το 1904 πέρασε στην ιστορία ως μία από τις χειρότερες. Και η αλήθεια είναι πως παρά τη μεγάλη δοκιμασία που περνούσε η οικονομία τους μετά το ιστορικό κραχ του 1929 τα κατάφεραν περίφημα και σύμφωνα με τους περισσότερους οργάνωσαν την καλύτερη ως τότε Ολυμπιάδα.
Το... Κολοσσαίο του Λ. Άντζελες... |
Η τελετή έναρξης ήταν εντυπωσιακή, με μια χορωδία που αποτελείτο
από 2.000 ανθρώπους να ψάλλει τον Ολυμπιακό Ύμνο και 200 λευκά περιστέρια να
αφήνονται να πετάξουν ψηλά, στέλνοντας μήνυμα ειρήνης σε όλο τον κόσμο.
Όπως συνέβη και στο Παρίσι, έτσι και στην “πόλη των αγγέλων”
δημιουργήθηκε ολυμπιακό χωριό, πολύ πιο οργανωμένο. Αποτελείτο από 700 σπιτάκια
τύπου bungalows και διέθετε
τις δικές του υπηρεσίες όπως αστυνομία, νοσκομομείο, ταχυδρομείο, πυροσβεστική
καθώς και 40 διαφορετικά εστιατόρια! Το πιο σημαντικό βέβαια ήταν πως
διαμένοντας όλοι οι αθλητές σε αυτό, μπορούσαν να αναπτύξουν σχέσεις και να
δημιουργήσουν δεσμούς που καλλιεργούσαν την ευγενή άμιλλα. Από το Λος Άντζελες
και μετά, το ολυμπιακό χωριό αποτέλεσε θεσμό για κάθε Ολυμπιάδα.
Η Ελλάς διακρίθηκε στην πάλη
Μόλις 10 Έλληνες αθλητές συμμετείχαν σε εκείνη τη διοργάνωση και η
μοναδική μας επιτυχία ήρθε ουσιαστικά στην πάλη. Ο Γιάννης Φαρμακίδης στην
ελεύθερη πάλη και ο Γιώργος Ζερβίνης στην ελεύθερη και (την κακώς λεγομένη) "ελληνορωμαϊκή" πάλη (αφού είναι αμιγώς ελληνική) κατέλαβαν την 5η θέση στην κατάταξη.
Μίλντρεντ Ντίντρικσον,
η πρώτη γυναίκα σταρ των Ολυμπιακών Αγώνων
Σε αυτούς τους Ολυμπιακούς ξεχώρισε ιδιαίτερα με την παρουσία της
η Αμερικανίδα αθλήτρια του στίβου Μίλντρεντ Ντίντρικσον, η οποία θεωρείται η
πρώτη ολοκληρωμένη αθλήτρια με τόσο σημαντικές ολυμπιακές επιτυχίες. Η
Ντίντρικσον είχε τραβήξει ήδη τα βλέμματα όλων προτού πάρει μέρος στη
διοργάνωση, αφού στα αμερικανικά πρωταθλήματα που έκριναν την πρόκριση στους
Ολυμπιακούς είχε κάνει τέσσερα παγκόσμια ρεκόρ σε ένα μόνο απόγευμα, στο
ακόντιο, στα 80 μ. μετ' εμποδίων, στο άλμα εις ύψος και στη ρίψη με μπαλάκι του
μπέιζμπολ!
Στο Λος Άντζελες κέρδισε δύο χρυσά μετάλλια και ένα αργυρό σε τρία
εντελώς διαφορετικά αθλήματα, στο ακόντιο, στα 80 μ. με εμπόδια και στο άλμα
εις ύψος. Στα εμπόδια μάλιστα έκανε τον ίδιο ακριβώς χρόνο με μια άλλη αθλήτρια
αλλά βγήκε πρωτη γιατί έκοψε το νήμα με το... στήθος της, ενώ και στο ύψος
κανονικά βγήκε πρώτη αλλά σε έναν κριτή δεν άρεσε ο τρόπος που πηδούσε και έτσι
της έδωσε τη δεύτερη θέση.
Η Ντίντρικσον ήταν απίστευτα προικισμένη σε όλα τα αθλήματα και
έκανε επίσης μεγάλη καριέρα στο μπάσκετ, στο αμερικανικό ποδόσφαιρο αλλά και
στο μπέιζμπολ! Και επίσης τι να πούμε για το γκολφ, στο οποίο κέρδισε 31
μεγάλες διοργανώσεις μεταξύ 1948 και 1956. Επίσης διέπρεψε στην κολύμβηση, στις
καταδύσεις, στο σκι και στο μπιλιάρδο, ενώ αξίζει να αναφέρουμε πως ήταν
παντρεμένη με Έλληνα, τον Ζαχάριας, χρησιμοποιώντας το όνομα του συζύγου της σε
κάποια αθλήματα που πήρε μέρος. Το 1950 οι Αμερικανοί την ανακήρυξαν ως το πιο
πολυσύνθετο ταλέντο όλων των εποχών.
Στέλλα Γουόλς, γυναίκα ή άνδρας;
Μια από τις πιο αμφιλεγόμενες και μυστήριες περιπτώσεις στην
ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων είναι αυτή της Αμερικανοπολωνέζας αθλήτριας
Στέλλα Γουόλς, ή αλλιώς Στανισλάβα Βαλασίεβιτς, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα.
Η Βαλασίεβιτς είχε γεννηθεί στην Πολωνία αλλά έζησε από ενός έτους στις ΗΠΑ.
Παρ' όλα αυτά, στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες αγωνίστηκε με τα χρώματα της
Πολωνίας και κατάφερε να κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στα 100 μ., ενώ στο ίδιο
αγώνισμα τέσσερα χρόνια αργότερα στο Βερολίνο πήρε το αργυρό.
Το παράξενο με τη συγκεκριμένη αθλήτρια ήταν πως το παρουσιαστικό
της παρέπεμπε σε άνδρα και γενικότερα η κατασκευή της ήταν πολύ διαφορετική από
τις άλλες αθλήτριες, κάτι που τη βοήθησε βέβαια να κυριαρχήσει στο γυναικείο
αθλητισμό. Το 1980, έξω από ένα σούπερ μάρκετ στο Κλίβελαντ, δυο νεαροί
προσπάθησαν να τη ληστέψουν, εκείνη αντιστάθηκε και ο ένας από αυτούς έβγαλε
όπλο και την πυροβόλησε. Η Γουόλς άφησε την τελευταία της πνοή τρεις ώρες
αργότερα στο νοσοκομείο. Στην αναφορά του γιατρού κατά τη νεκροψία, έγινε
γνωστό πως η Γουόλς ήταν ερμαφρόδιτη, αφού τα χρωμοσώματα XY που συναντώνται μόνο στα αρσενικά
υπερίσχυαν, ενώ διέθετε και ανδρικά γεννητικά όργανα. Παρ' όλα αυτά η Γουόλς
έζησε μια ολόκληρη ζωή ως γυναίκα και ως τέτοια πέτυχε τις δύο αυτές πολύ
σπουδαίες διακρίσεις στους Ολυμπιακούς.
-Ο Αμερικανός Έντι Τόλαν κέρδισε στους δρόμους ταχύτητας 100 και
200 μ. και θεωρείται ο πρώτος μαύρος Ολυμπιονίκης.
-Ο Αμερικανός Μπιλ Καρ που πήρε το χρυσό στα 400 μ. κάνοντας
παγκόσμιο ρεκόρ με επίδοση 46,2 δευτερόλεπτα, είχε σπάσει τους αστραγάλους του
σε ηλικία 17 ετών. Ένα χρόνο μετά το θρίαμβό του, ένα τραμ συνέθλιψε και τα δυο
πόδια του και έμεινε ανάπηρος για όλη την υπόλοιπη ζωή του.
-Στο άλμα επί κοντώ ο Αμερικανος Μίλερ νίκησε με επίδοση 4.31
έναντι του Ιάπωνα Νισίντα με 4.30!
-Αν και στους δρόμους αποστάσεων είχαν παράδοση οι Αμερικανοί και
οι Φινλανδοί, ένας Ιταλός νίκησε στα 1.500 μ. (Μπεκάλι) και ένας Πολωνός στα
10.000 μ. (Κουζοτσίνσκι).
-Μετά από λάθος των κριτών, οι συμμετέχοντες τα 3.000 μ. στιπλ
έτρεξαν στην ουσία 3.460, με νικητή τον Φινλανδό Ίσο Χόλο.
-Στον μαραθώνιο νίκησε ένας 20χρονος εφημεριδοπώλης από την
Αργεντινή, ο Χουάν Κάρλος Ζαμπάλα. Αργότερα δήλωσε πως έκανε προπόνηση
πουλώντας εφημερίδες στους δρόμους του Μπουένος Άιρες.
-Οι Ιάπωνες ήταν η αποκάλυψη στην κολύμβηση των ανδρών,
κερδίζοντας πέντε χρυσά μετάλλια. Ο Κουσούο Κιταμούρα μάλιστα, που πήρε το
χρυσό στα 1.500 μ. ελεύθερο, δεν είχε κλείσει ούτε τα 15 και παραμένει έως
σήμερα ο νεότερος Ολυμπιονίκης στην ανδρική κολύμβηση.
-Τρία χρυσά στην κολύμβηση κέρδισε η Αμερικανίδα Χέλεν Μάντισον,
στα 100 και 400 μ. ελευθερο, καθώς και στα 4x100 μ. ελευθερο με την ομάδα των
ΗΠΑ.
-Τρία χρυσά στη γυμναστική πήρε ο Ιταλός Ρομέο Νέρι, στο ολ αράουντ,
στο δίζυγο και στις σύνθετες ασκήσεις στο ομαδικό.
-Η εθνική Ιταλίας πήρε το χρυσό στο ποδόσφαιρο και προετοίμασε τον
κόσμο για τις μετέπειτα επιτυχίες της, δύο σερί Παγκόσμια Κύπελλα (1934, 1938)
και ένα ακόμη χρυσό στην Ολυμπιάδα του Βερολίνου το 1936.
ΠΗΓΕΣ-Βιβλιογραφία: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.5.2021.
Μιχαηλίδης Τ. «Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του Αθλητισμού»,
εκδόσεις Δρακόπουλου, 1961.
Billioud Jean-Michel, «40 Πρωταθλητές των
Ολυμπιακών Αγώνων», Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, 2020
Νάτσιος
Αντ.
«Ένας αιώνας Ολυμπιακοί Αγώνες», 1997.
Συρράκος
Κ.
«Ολυμπιακοί Αγώνες: Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα», ΕΥΡΩΤΥΠ, 1984.
Χρονόπουλος Γ. «Η δολοφονία της
Στέλλα Γουόλς» του Γιώργου, www.sport-retro.gr.
«Αρχαίοι και σύγχρονοι
Ολυμπιακοί Αγώνες», εκδόσεις Promote, 1972.
www.wikipedia.org, www.mundosport0.webnode.gr
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook