ΞΕΠΟΥΛΙΕΤΑΙ αρχαία κεφαλή
του θεού Πάνα!
Του Γιώργου Λεκάκη
Πρόκειται για μπρούντζινο έργο
τέχνης της αρχαίας Ελλάδος, του 5ου αιώνα π.Χ. Διαστάσεων 9,5 εκατ.
Εικονίζει τον θεό Παν (= τα
πάντα), αν και δευτερεύων θεός στην ελληνική μυθολογία. Ήταν ο άρχων των βοσκών, των κοπαδιών, των ζώων γενικότερα (εξ αυτού η λέξις πανίδα). Γεννήθηκε μισός τράγος και μισός άνθρωπος. Με μεγάλα, δυνατά
κέρατα κατσίκας, μακριά, δασύτριχη ουρά, γένια κατσίκας και γερά πόδια (> τραγοπόδαρος)! Απεικονίζεται
με πόδια κατσίκας ή, όπως στο εν λόγω έργο, με ανθρώπινη εμφάνιση, αλλά με
πρόσωπο που ομοιάζει με ζώο (φέρει κέρατα αίγας). Ο Παν ήταν επίσης ο θεός της
γονιμότητας και της αχαλίνωτης ανδρικής / αρρενωπής σεξουαλικότητας. Καταδίωκε τις νύμφες
μέσα στα δάση, αναζητώντας την εύνοιά τους. Ήταν κυνηγός, θεραπευτής και
μουσικός. Γι’ αυτό το κύριο χαρακτηριστικό του, ήταν η σύριγξ / σύριγγα (αυλός του
Πανός), που σχετίζεται με αυτές τις ερωτικές επιδρομές του, καθώς δημιουργήθηκε
από τα καλάμια στα οποία μεταμορφώθηκε η νύμφη Σύριγγα, για να αποφύγει τον θεό.
Έκτοτε με αυτά ο θεός συναρμολόγησε ένα μουσικό όργανο, που φέρει το όνομά του
(σύριγγα του Πανός), και που με το όνομά του (panflute) παίζεται και είναι γνωστή σε όλον τον κόσμο, εξ
αιτίας της αποδημίας των Αρκάδων, που διέδωσαν τον θεό τους… - ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης "Μουσικής Μύησις".
Η παράσταση συμπληρώνεται από
ένα κέρατο, σύμβολο του φυσικού πλούτου, που συμβολίζει επίσης ο ίδιος ο θεός,
αφού ο Πάν εν τέλει θεωρείται ως ο θεός όλης της άγριας φύσης.
Μέγας στρατηγός ο ίδιος,
συμμετείχε σε εκστρατείες και έσπερνε ένα συναίσθημα τρελλού φόβου, στους αντιπάλους
του, το οποίο επίσης φέρει το όνομά του: πανικός, λέξη που, κατ’ αρχήν, σήμαινε
τον φόβο των βοοειδών μπροστά στις καταιγίδες.
Γιατί τα λέω τώρα όλα αυτά;
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
10.7.2022.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook