Ο βάλτος Duvensee είναι από τις πιο σημαντικές αρχαιολογικές
περιοχές στην βόρεια Ευρώπη. Δεκάδες θέσεις της Μεσολιθικής έχουν βρεθεί εκεί
από το 1923, και οι περισσότερες από την δεκαετία του 1980.
Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν αποτεφρωμένα οστά, ηλικίας 10.500 χρόνων,
σε ένα «κάμπινγκ» δίπλα στην λίμνη (της Εποχής του Λίθου), που κάποτε
χρησιμοποιείτο για ψάρεμα και το ψήσιμο φουντουκιών, σημαντικές πηγές τροφής
για τις ομάδες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών εκείνη την εποχή!
Η τοποθεσία είναι η αρχαιότερη γνωστή ταφή στην έκταση της νυν βόρειας Γερμανίας.
Η ανακάλυψη σηματοδοτεί την πρώτη φορά που βρέθηκαν ανθρώπινα
λείψανα στο τέλμα Duvensee στην περιοχή Schleswig-Holstein, όπου υπάρχουν
δεκάδες κατασκηνώσεις της Μεσολιθικής εποχής ή της Μέσης Εποχής του Λίθου
(περίπου μεταξύ 15.000 - 5.000 χρόνια πριν από σήμερα) και έχουν βρεθεί.
Τα φουντούκια ήταν ένα μεγάλο θέμα στην περιοχή, επειδή οι
άνθρωποι της Μεσολιθικής εποχής μπορούσαν να τα μαζέψουν και να τα ψήσουν, είπε
ο κ. Harald Lübke, αρχαιολόγος στο Κέντρο Βαλτικής και Σκανδιναβικής
Αρχαιολογίας, του Ιδρύματος Κρατικών Μουσείων Schleswig-Holstein.
Οι κατασκηνώσεις άλλαξαν με την πάροδο του χρόνου, δείχνει η
έρευνα. «Στην αρχή, έχουμε μόνο μικρές εστίες ψησίματος φουντουκιών και στις
μεταγενέστερες τοποθεσίες γίνονται πολύ μεγαλύτερες» — πιθανώς συνέπεια της
διάδοσης των φουντουκιών καθώς άλλαξε το περιβάλλον.
Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι την τότε λίμνη Duvensee επισκέπτονταν
το φθινόπωρο για την συγκομιδή φουντουκιών.
Η ταφή βρέθηκε κατά την διάρκεια ανασκαφών, αυτόν τον μήνα, σε μια
τοποθεσία που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1980 από
τον αρχαιολόγο Klaus Bokelmann και τους μαθητές του, οι οποίοι βρήκαν εκεί
δουλεμένους πυριτόλιθους, όχι κατά τη διάρκεια επίσημης ανασκαφής, αλλά κατά τη
διάρκεια ενός… μπάρμπεκιου…
Τα αποτεφρωμένα οστά είναι τα πρώτα ανθρώπινα υπολείμματα που
βρέθηκαν σε οιαδήποτε από τις μεσολιθικές τοποθεσίες στον βάλτο Duvensee.
Ο χώρος ταφής βρίσκεται κοντά σε τουλάχιστον 6 μεσολιθικές κατασκηνώσεις,
που θα ήταν στις όχθες της αρχαίας λίμνης στο Duvensee.
Οι πρώτες τοποθεσίες που ερεύνησε ο Bokelmann την δεκαετία του
1980 ήταν σε νησιά, που θα βρίσκονταν κοντά στην δυτική όχθη της λίμνης, η
οποία έχει ξεραθεί τελείως τα τελευταία 8,000 χρόνια περίπου, και σχημάτισε τύρφη («moor» στα γερμανικά).
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν "ψάθες" από φλοιό, για να κάθεται κανείς στο υγρό χώμα, κομμάτια κατεργασμένου πυριτόλιθου και υπολείμματα πολλών μεσολιθικών εστιών για το ψήσιμο φουντουκιών, αλλά δεν έχουν ανακαλύψει ταφές στις τοποθεσίες του νησιού.
«Ίσως δεν έθαψαν ανθρώπους στα νησιά, αλλά μόνον στις τοποθεσίες
στα όρια της λίμνης, που φαίνεται να είχαν διαφορετικό είδος λειτουργίας», είπε
ο κ. Lübke.
Σε αντίθεση με την μετέπειτα Μεσολιθική εποχή, όταν ειδικοί χώροι
είχαν παραχωρηθεί για την ταφή των νεκρών, αυτήν την στιγμή φαίνεται ότι οι
νεκροί θάβονταν κοντά στο σημείο που πέθαναν, είπε. Είναι σημαντικό ότι το σώμα
αποτεφρώθηκε πριν από την ταφή του, στην τοποθεσία Duvensee, όπως και άλλες
ταφές περίπου της ίδιας ηλικίας κοντά στο Hammelev, στην νότια Δανία, που είναι
περίπου 195 χλμ. βόρεια!
Μόνο κομμάτια από τα μεγαλύτερα οστά είχαν απομείνει μετά την
αποτέφρωση. Δεν είναι σαφές εάν τυλίχτηκαν σε κάποιον φλοιό πριν ταφούν. Σε
κάθε περίπτωση, «το κάψιμο του σώματος φαίνεται να είναι κεντρικό μέρος των
τελετουργιών ταφής», είπε ο κ. Lübke.
Θραύσματα πυριτόλιθου έχουν επίσης βρεθεί σε όλην την περιοχή, αν
και ο πυριτόλιθος δεν εμφανίζεται φυσικά εκεί, υποδηλώνοντας ότι οι άνθρωποι
της Μεσολιθικής εποχής επισκεύαζαν τα εργαλεία και τα κυνηγετικά τους όπλα σε
αυτό το μέρος κατά την διάρκεια της ετήσιας συγκομιδής φουντουκιών το
φθινόπωρο, είπε ο κ. Lübke.
Οι μεσολιθικές τοποθεσίες στο Duvensee έχουν περίπου την ίδια ηλικία με τη μεσολιθική τοποθεσία στο Star Carr στο Βόρειο Γιορκσάιρ στο Ηνωμένο Βασίλειο και μερικά από τα τεχνουργήματα που βρέθηκαν εκεί είναι πολύ παρόμοια, είπε ο Lübke. Από εκείνη την εποχή μέχρι πριν από περίπου 8,000 χρόνια, η περιοχή Schleswig-Holstein και η Βρετανία συνδέονταν με μια - βυθισμένη πλέον περιοχή - που ονομάζεται Doggerland και είναι πιθανόν ότι οι μεσολιθικές ομάδες θα είχαν κοινές τεχνολογίες, είπε.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα να πραγματοποιήσουν περαιτέρω
ανασκαφές στον χώρο της μεσολιθικής ταφής, για να προσδιορίσουν ποιες άλλες
δραστηριότητες πραγματοποιήθηκαν εκεί. Ο Ulf Ickerodt, επί κεφαλής του Κρατικού
Αρχαιολογικού Τμήματος του Schleswig-Holstein, είπε ότι το τελευταίο εύρημα στο
Duvensee είναι παγκόσμιο!
ΠΗΓΗ: T. Metcalfe «Human 'bog bones'
discovered at Stone Age campsite in Germany - Archaeologists in northern
Germany have unearthed 10,000-year-old cremated bones at a Stone Age lakeside
campsite that was used for spearing fish and roasting hazelnuts», Live Science,
19.10.2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.10.2022.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook