Του Γιώργου Λεκάκη
Ίχνη δρόμου 7.000 – 6.900 χρόνων
ευρέθησαν στο Soline, μια νεολιθική τοποθεσία βυθισμένη στις δαλματικές ακτές
της Αδριατικής Θάλασσας, κοντά στην ακτή της Κροατίας, από μια ομάδα ερευνητών
με επί κεφαλής τον Mate Parica (του Πανεπιστημίου του Ζαντάρ) και τους
συναδέλφους του. - ΔΕΙΤΕ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ.
Θυμίζω ότι προηγουμένως είχε βρεθεί βυθισμένος οικισμός 6.000 χρόνων. - ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ.
Ο δρόμος, πλάτους 4 μ., που ήταν φτιαγμένος από στοιβαγμένες πέτρινες πλάκες, συνέδεε τον προϊστορικό οικισμό (του «πολιτισμού της νήσου Φαρίας / Φάρος[1]») με το τεχνητό νησί Μέλαινα Κόρκυρα – Μαύρη Κέρκυρα[2]. - ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκη "Η αρχαία ελληνική Ιλλυρία και Δαλματία" - Αποκαλύφθηκαν επίσης λεπίδες από πυριτόλιθο, πέτρινα τσεκούρια και θραύσματα μυλόπετρων.
Την ίδια στιγμή, στην άλλη
πλευρά του νησιού της Μαύρης Κέρκυρας, αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Ζαντάρ
διεξάγουν έρευνα κοντά στον κόλπο Gradina, κοντά στην Vela Luka. Ο κ. Igor
Borzić, επί κεφαλής της έρευνας, παρατήρησε τις παράξενες κατασκευές στην
θάλασσα του κόλπου. Η αρχαιολογική ομάδα που καταδύθηκε στην θέση Soline
επιθεώρησε το κεντρικό τμήμα του κόλπου Gradina και προσδιορίστηκε η ύπαρξη
ενός οικισμού, σχεδόν πανομοιότυπου με αυτόν στο Soline, σε βάθος 4 - 5 μ.
Θυμίζω ότι είναι το νησί που
συνεχίζει να εντυπωσιάζει με τα μυστικά του παρελθόντος: Το νησί
πρωτοκατοικήθηκε από μεσολιθικούς χρόνους. Στα αξιοθέατα του νησιού περιλαμβάνονται
το Μέγα Σπήλαιο[3], το
Σπήλαιο Jakas κοντά στο χωριό Zrnovo και στην Vela Luka, στην οποία έχει
τεκμηριωθεί ζωή από την Λίθινη Εποχή, πριν από 20.000 χρόνια, ενώ το Ψήφισμα[4] που
ευρέθη στην Lumbarda, είναι μια ενεπίγραφη πέτρινη πλάκα, που το κείμενό της στα
αρχαία ελληνικά περιγράφει λεπτομερώς την προέλευση του οικισμού, πριν από
περίπου 2.300 χρόνια! Το νησί είναι το πρώτο μέρος στον κόσμο που κατάργησε την
δουλεία (το 1214)! Κατά τα άλλα, το νησάκι είναι πιο γνωστό ως η… γενέτειρα της οικογενείας του Μάρκο Πόλο! Φυσικά είναι ένας από τους πιο όμορφους τουριστικούς προορισμούς
της Κροατίας…
ΠΗΓΗ: P. Bradbury «7,000 Year-Old Preserved Road Found in Adriatic Sea Off Korcula», Total Croatia News, 7.5.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.5.2023.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Cahill N. «Household and City Organization at Olynthus».
- Hansen M. H. και T. H. Nielsen «An
Inventory of Archaic and Classical Poleis».
- Težak-Gregl T. «Božidar Čečuk i Dinko Radić: Vela spila: A stratified
prehistoric site Vela Luka – island of Korčula», στο Opuscula Archaeologica Papers of the Department of Archaeology - Department
of Archaeology, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Zagreb,
2005.
- Και: «Dubrovnik: The City and Its
Surroundings. A Tourist Guide», 1967.
[1] νυν παραφρασμένα Hvar.
[2] Υπήρχαν δύο αρχαίες ελληνικές αποικίες στην νήσο. Η «Περιήγησις» (του 1ου αιώνα) αναφέρει μια ελληνική αποικία των Κνιδίων, που ιδρύθηκε από τον Τρώα ήρωα Αινεία ή τον φίλο του Αντήνορα, στο νησάκι. Είτα, άλλοι Έλληνες άποικοι, από την ελληνική μεγαλόνησο Κέρκυρα των Επτανήσων του Ιωνίου Πελάγους, ίδρυσαν μια μικρή αποικία στο νησί, στον 42ο παράλληλο [42°57′N 17°07′E], τον 6ο αιώνα π.Χ. Η Μαύρη Κέρκυρα επήρε το όνομά της από την πατρίδα τους και, το «μαύρο» προσετέθη για να αντικατοπτρίζει τα πυκνά κυπαρίσσια και τα πευκοδάση στο ίδιο το μικρονήσι. Τα αρχαιολογικά ευρήματα του νησιού είναι πολυάριθμα: Σκαλιστές μαρμάρινες επιτύμβιες στήλες, κεραμικά και θεμέλια ελληνικών επαύλεων. Αυτά τα αντικείμενα βρίσκονται στο μουσείο του νησιού και της πόλης, που αμφότερα νυν λέγονται Korčula.
[3] Τα ευρήματα από το Μέγα Σπήλαιο – νυν Vela Spila - εκτίθενται στο Κέντρο Πολιτισμού στην Βέλα Λούκα.
[4]Το «Psephisma», όπως λέγεται, ανακαλύφθηκε το 1877, από τον Božo Kršinić.
Η πέτρινη επιγραφή έχει ένα γραπτό διάταγμα, που περιγράφει λεπτομερώς την συμφωνία για την ίδρυση ελληνικής αποικίας, τον 4ο - 3ο αιώνα π.Χ. Το κείμενο παρέχει πληροφορίες για τους Έλληνες από το νησί Ίσσα - σήμερα γνωστό παραφρασμένα ως Βις / Vis. Οι Έλληνες δημιούργησαν έναν οικισμό βάσει προηγούμενης συμφωνίας, με τους εκπροσώπους των εντοπίους. που ήταν ο Πύλλος και ο υιός του, Δάζος.
 |
| Το αρχαίο ελληνική ψήφισμα της Ίσσας. |
Γράφει: «Τύχη αγαθή, στην εποχή του Ιερομνήμονα Πραξίδαμου, τον μήνα Μαχανέα, συνήφθη το συμβόλαιο για την ίδρυση του οικισμού μεταξύ Ίσσας και Πύλλου και του υιού του, Δάζου. Οι ιδρυτές συμφώνησαν και ο κόσμος αποφάσισε: Ότι αυτοί που πήραν την γη και τείχισαν την πόλη [Δυμάνες, Υλλείς, Παμφύλοι] θα αποκτούσαν ειδικές τοποθεσίες για οικοδόμηση μέσα στην οχυρωμένη πόλη ... και ότι οι Αρχές ορκίζονται ότι η πόλη και η γη δεν θα διαιρεθούν ποτέ ξανά...». Sylloge Inscriptionum Graecarum: 141.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook