Του Γιώργου Λεκάκη
Αυτό το ρομβοειδές νόμισμα,
που έχει στον εμπροσθότυπο, έναν ζωηρό και καλοφτιαγμένο Πήγασο[1], με
κυρτά φτερά, που πετά προς τ’ αριστερά με ένα κλαδί αμπέλου με ένα τσαμπί
σταφύλια πίσω από το φτερό του, προς τα δεξιά, είναι κάτι που είναι πολύ ασυνήθιστο!
Δεν έχουμε δει αυτήν την
εικόνα ξανά στο παρελθόν!!!
Είναι ένα ντοκουμέντο της
ιστορίας της τέχνης!
Αυτό το νόμισμα είναι
εκπληκτικό!
Ότι η Κόρινθος είχε έμβλημά της στα νομίσματά της τον Πήγασο, το μαθαίνουμε και από αρχαίες πηγές (βλ. Πολυδ. 9.76).
Πρόκειται για νόμισμα της
Κορίνθου (περίπου του 450 - 415 π.Χ.). Ασημένιο διόβολο / Diobol διαμέτρου
14 χλστ., και βάρους 0,98 γραμμ. Υπάρχει το γράμμα Ϙ (= Q > Κόρινθος), κάτω από τον Πήγασο. Και τα γράμματα
Δ-Ι-Ο (= διόβολον;) μέσα σε πλατύ έγκοιλον / incuse. Ο Πήγασο σηκώνεται προς
τον θεατή! Είναι σίγουρα μια από τις πιο προηγμένες καλλιτεχνικά απεικονίσεις
του θρυλικού ιπτάμενου αλόγου, που εμφανίσθηκε ποτέ σε οποιοδήποτε νόμισμα της
αρχαίας εποχής!!! Επιδέξια απεικόνιση, ένα tour de force χαρακτικής, πρόδρομος
της σύγχρονης κατ’ ενώπιον[2] ζωγραφικής!!!
Είναι πολύ σπάνιο νόμισμα.
Δυστυχώς το νόμισμα
δημοπρατείται στις 21.5.2023 και θα χαθεί από τα μάτια των ανθρώπων…
Δημοπρατείται στην Ελβετία, από τον Nomos 26. Προέρχεται, λένε, από την «Συλλογή sans Pareille» των Ancient Greek Fractions, «που αποκτήθηκε πριν από το 1983 και από την συλλογή των L. Mildenberg, R. Jameson και Consul E. F. Weber, Hirsch XXI, 16.11.1908 / 1784.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Αρχαία ελληνική μυθολογία". Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
11.5.2023.
BCD Corinth 44. BMC 119. Berend, Reflexions, pl. 2, 6. HGC 4, 1882.
Jameson 1208.
[1] Πήγασος (δωρ. Πάγασος) < πήγνυμι, πηγή + άσος, ασός, ασσός (= τόπος πελασγικά) > Πήδασος(*) (< πηδώ, πήδος, πήδημα), πίδαξ, κλπ.
Υιός του Ποσειδώνος και της Γης, γονιμοποιημένης από το αίμα της Γοργούς Μέδουσας, ή της Γης, από την οποία ξεπήδησε, κατά την έριδα του Ποσειδώνος και της Αθηνάς στην Ακρόπολη των Αθηνών!
Ο ἵππος
ο ἀναπηδήσας ἐκ τοῦ αἵματος τῆς Μεδούσης καὶ λαβὼν τὸ ὄνομα τοῦτο διότι ἐγεννήθη
περὶ τὰς πηγὰς τοῦ Ὠκεανοῦ - γι’ αυτό και ονομάσθηκε από τις πηγές > Πήγασος
του Ωκεανού - ἔνθα ὁ Περσεὺς ἔσφαξε τὴν Μέδουσαν, ἐπ’ αὐτοῦ ἵππευσεν ὁ
Βελλεροφόντης ὅτε ἐφόνευσε τὴν Χίμαιραν - (βλ. Ἡσ. Θεογ. 281, 325)· οἱ
μετέπειτα ποιηταὶ περιγράφουσιν αὐτὸν ὡς ὑπόπτερον (πτερωτό - Εὐρ. Ἀποσπ. 308,
309, Ἀριστοφ. Εἰρ. 76, Ἀπολλόδ. 2.3,2).
Υπὸ τὴν
ὁπλὴν αὐτοῦ ἀνέβλυσε τὸ ὕδωρ τῆς Ἱπποκρήνης (ἵππου κρήνης, Πηγασὶς κράνα / κρήνη
- Μόσχ. 3.78, Ἀνθ. Π.11.24) ἐπὶ τοῦ Ἑλικῶνος (Στράβ. 379, Παυσ. 2.1,4).
Καὶ ἔτι ὕστερον ἐθεωρεῖτο προσφιλὴς ταῖς Μούσαις > Πηγασίδες (Λατ. ποιηταῖς Pegasides) αἱ Μοῦσαι, Προπέρτ. Η αρχαία παράδοσις έμεινε παροιμιωδώς στα χείλη του ελληνικού λαού, όταν λέει (αυτός) «ιππεύει τον Πήγασο» «πηγή έμπνευσης» ή (είναι) «καβάλα στον Πήγασο» και εννοεί «έχει ποιητική έμπνευση», άρα την εύνοια από τις Πηγασίδες Μούσες του Ελικώνος Βοιωτίας…
Στον πληθ.
Πήγασοι = εἶδος τεράτων («Γοργόνων καὶ Πηγάσων - Πλάτ. Φαῖδρ. 229Ε).
Υποκορ.
Πηγάσιον, το - Ἀριστοφ.
[2] κατενώπιον / κατά πρόσωπον / ανφάς.
(*) Με το όνομα Πήδασος απαντάται πόλις στην Αλικαρνασσό, ονοματισθείσα από το μυθικό άλογο! - βλ. Σχόλ. Ιλ. Ζ 351, Ευστ. Σχόλ. Ιλ. τ. 2 σελ. 237.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook