Αρχαία νομίσματα
των Κλαζομενών Ιωνίας
Του Γιώργου Λεκάκη
Από την Ένωση Βουρλιωτών Μικράς Ασίας (τηλ. 6933.340.007) κυκλοφόρησε σε συλλεκτική έκδοση το Ημερολόγιο του 2024, με θέμα «Αρχαία νομίσματα των Κλαζομενών Ιωνίας», του Γιώργου Λεκάκη.[1]
Έτσι, στα 12 κεφάλαιά του
διαβάζουμε:
- ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ: Νομίσματα από τον
6ο π.Χ. αιώνα, από ήλεκτρον
- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ: Νομίσματα από
τον 5ο π.Χ. αιώνα – ο πτερωτός κάπρος.
- ΜΑΡΤΙΟΣ: Το σύμβολο του Πτερωτού Κάπρου: Ένας ακόμη
αστρόμυθος: Ο «φτερωτός αγριόχοιρος», που κατέστρεψε κάποτε τις Κλαζομενές! Και
μαζί μια περιοχή από την Ρόδο και την Λυκία, έως την Λέσβο, την Σάμο, και την
Κύζικο!!!
- ΑΠΡΙΛΙΟΣ: Ο Απόλλων και ο Κύκνος.
- ΜΑΪΟΣ: Πτερωτός κάπρος και γρυψ.
- ΙΟΥΝΙΟΣ: Ο Μίκκαλος και το πρόβατο…
- ΙΟΥΛΙΟΣ: Νομίσματα με τον κριό.
- ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ: Νομίσματα των Κλαζομενών στο όνομα και τους
τύπους του Μεγάλου Αλεξάνδρου!
- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ: Και Αθηνά και πτερωτός κάπρος.
- ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ: Σχέση Κλαζομενών – Κεβρήνος Τρωάδος.
- ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ: Το γοργόνειον.
- ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ: Κλάζουν με μανία οι κύκνοι στις Κλαζομενές…
Επίσης, στο Ημερολόγιο υπάρχουν
και άλλα θέματα, όπως:
- Κλαζομενές.
- Γ. Οικονόμου, ο αρχαιολόγος
των Κλαζομενών.
- Οι ανασκαφές και οι
σαρκοφάγοι των Κλαζομενών.
- Κλαζομενές, τα σημερινά Βουρλά.
- Τα Κλαζομένια αγγεία.
- Οι σαρκοφάγοι των Κλαζομενών,
κ.ά.
Όπως γράφει ο Γ. Λεκάκης στον
ΠΡΟΛΟΓΟ του:
«Τα νομίσματα είναι γραπτές
πηγές, ανοικτά βιβλία!
Και κάτι παραπάνω:
Εικονογραφημένα βιβλία!
Και κάτι παραπάνω: Ομιλούντα
σύμβολα, αποκωδικοποιημένα…
Τα νομίσματα διηγούνται
ιστορίες πόλεων-κρατών, ηγετών, θεών κι ανθρώπων…
Τα νομίσματα διατηρούν μνήμες
ανθρώπων, λαγετών, που δεν φρόντισε να διατηρήσει η ιστορία…
Τα νομίσματα φωνάζουν, για
σχέσεις πόλεων-κρατών, με άλλες, και προσδιορίζουν εποχές φιλίας, φιλονικίας,
συμμαχίας, ομοσπονδίας, υποταγής…
Τα νομίσματα μιλούν για σταθμά.
Έτσι φαίνεται η σχέση με νομισματοκοπεία…
Τα νομίσματα αποτελούνται από
μέταλλα. Έτσι διαγράφεται η ιστορία των ορυκτών, των μετάλλων, της
μεταλλοτεχνίας, της χημείας, της φυσικής… Περιβλύζουν για πλουτοπαραγωγικούς
πόρους, πηγές, προϊόντα, εμπόριο, διαχείριση όλων αυτών των υλών… Έτσι διαφαίνονται
ταξείδια, δρόμοι και δρομολόγια…
Τα νομίσματα δείχνουν την
οικονομία μιας πόλεως, την ακμή και την παρακμή της, την ικανοδοσία της,
Τα νομίσματα μιλούν για
θεούς, θεότητες και δαίμονες. Έτσι φαίνονται οι σχέσεις μιας ολόκληρης πόλεως
με τους προστάτες της, τους πολιούχους θεούς της, της ιερής κάθε φορά τριάδος
της, σχέσεις με ιερατεία, εξαρτήσεις, εξαρτήματα, τελετές…
Τα νομίσματα καταγράφουν
νίκες, ήττες, φαινόμενα, ημερομηνίες και ημερολόγια, γεγονότα, που με κάποιον
τρόπο έπρεπε να μείνουν κάπου χαραγμένα… Θιάσους, συντεχνίες, ομάδες,
δεξιότητες, ικανότητες, μύθους, φήμες…
Τα νομίσματα είναι εικαστικοί
πίνακες. Εκδεικνύεται σε αυτά, η καλλιτεχνία, η γραμμή, η αισθητική μιας
πόλεως-κράτους…
Τα νομίσματα είναι
αδιάψευστοι μάρτυρες. Καμμιά πόλη δεν θα μπορούσε να έχει επί των νομισμάτων
της σύμβολα, πρόσωπα και πράγματα, εάν όλοι – και κυρίως οι πέρα από τα σύνορά
της – δεν έστεργαν κάτι τέτοιο. Αυτό θα ήταν καταστροφικό για την οικονομία
μιας πόλεως. Διότι το νόμισμά της, απλώς… δεν θα περνούσε. Θα ήταν σαν να μην
υπάρχει!
Έτσι μέσα από την σειρά των
νομισμάτων μιας πόλεως-κράτους, μπορούμε να δούμε και την σειρά της ιστορίας
της και να την συνθέσουμε, ακόμη κι αν δεν είχε την τύχη να γράψουν γι’ αυτήν
σπουδαίοι ιστορικοί και συγγραφείς, τα έργα των οποίων διατηρήθηκαν…
Όλα αυτά επιχειρήσαμε στις
σελίδες που ακολουθούν: Να δούμε την πορεία των Κλαζομενών, μέσα από τα
νομίσματά τους…
Και όταν η τεχνολογία
προχωρήσει έτι περισσότερο, κάθε νόμισμα θα μας πει ακόμη περισσότερα πράγματα…
Και τότε θα αλλάξει και η (εγ)κατεστημένη ιστορία…
Μακάρι όλοι οι σύλλογοι, όλων
των πόλεων-κρατών – τώρα… χωριών – και κυρίως της καθ’ ημάς Ανατολής, να
προβούν σε τέτοια καταγραφή, όπως επιχείρησαν ρηξικέλευθα οι Βουρλιώτες, για τις
αγαπημένες τους Κλαζομενές. Και να μην μέναν σε στείρες, και πολλές φορές
βαρετές, βγαλμένες από την ναφθαλίνη, φορεσιές και χορούς και πανηγύρια, με
μόνο αποτέλεσμα την διασκέδαση (και ούτε καν την ψυχαγωγία)…
Η ιστορία της πατρίδος μας –
και κάθε μιας από τις μικρές πατρίδες μας, τα κύτταρα που συνθέτουν το μεγάλο σώμα
που λέγεται Ελλάς, στην διαχρονία της – θα ήταν λαμπερότερη, και πιο απλή, πιο
ένδοξη, πιο απίστευτη, και ως τέτοια, πιο αξιολάτρευτη…».
Το Συλλεκτικό Ημερολόγιο
μπορείτε να το προμηθευτείτε από την Ένωση Βουρλιωτών Μικράς Ασίας (τηλ.
6933.340.007).
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.8.2023.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Απόσπασμα της μεγάλης έρευνας του Γ. Λεκάκη «Αρχαία
ελληνικά νομίσματα της Μικράς Ασίας» - βλ. και Γ. Λεκάκης «Η Άγνωστη Μικρά Ασία».
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook