Μινωική κεραμική, πλήθος οστρέων πορφύρας, αρχαίο βυθισμένο τείχος λιμενοβραχίονα, και αρχαίος δρόμος βρέθηκαν σε υποβρύχια έρευνα στον αρχαίο Ολούντα Λασυθίου Κρήτης

Μινωική κεραμική,

πλήθος οστρέων πορφύρας,

αρχαίο βυθισμένο τείχος

λιμενοβραχίονα,

και αρχαίος δρόμος

βρέθηκαν σε υποβρύχια έρευνα

στον αρχαίο Ολούντα

Λασυθίου Κρήτης

Για 4^η χρονιά, αρχαιολογική ομάδα από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και ομάδα γεωφυσικών από το Εργαστήριο Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών (ΙΤΕ), καθώς και εθελοντές δύτες και επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων συνέχισαν την υποβρύχια γεωαρχαιολογική έρευνα στην ευρύτερη περιοχή του κόλπου της Ολούντος (σ.σ.: και όχι της… Ελούντας - δεν ετυμολογείται από κανένα... έλος), αναζητώντας, διερευνώντας και αποτυπώνοντας τεκμήρια της βυθισμένης πόλης του αρχαίου Ολούντος και της επικράτειάς της, στον κόλπο της Ολούντας στην Κρήτη.

Εναέρια όψη βυθισμένης κατασκευής,
πιθανότατα αρχαίου δρόμου,
που κατέληγε στην παραλία στο Τσιφλίκι.

Το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε και φέτος, κυρίως στην περιοχή του Πόρου. Συγκεκριμένα, συνεχίστηκε ο επιφανειακός καθαρισμός από άμμο και βλάστηση στη συνέχεια μεγάλης επιμήκους κατασκευής που ανήκει πιθανότατα στο τείχος της αρχαίας πόλης, αν και δεν αποκλείεται η ερμηνεία του ως λιμενοβραχίονα. Το γεγονός ότι είναι ορατή στην επιφάνεια του βυθού μόνο η άνω όψη των λιθοπλίνθων και αυτό όχι σε όλη την έκταση, καθιστά  απαραίτητη την αποκάλυψη της συνολικής επιφάνειας της κατασκευής και την διενέργεια δοκιμαστικών ανασκαφικών τομών για τον προσδιορισμό της μορφής και συνεπώς της χρήσης της.

Άποψη της βυθισμένης κατασκευής, πιθανόν τείχους ή λιμενοβραχίονα,
στα νότια του Πόρου.

Παράλληλα, συνεχίστηκε η αποτύπωση υποβρυχίως και από αέρος βυθισμένων αρχαίων δομών που ανήκουν είτε σε κτήρια, είτε σε άλλες κατασκευές και βρίσκεται σε εξέλιξη η ψηφιακή επεξεργασία των δεδομένων που συλλέχθηκαν για την εκπόνηση σχεδίων και τρισδιάστατων απεικονίσεων, τα οποία θα τροφοδοτηθούν στην συνέχεια στη ψηφιακή βάση γεωχωρικών δεδομένων (GIS) ώστε να κατανοηθούν καλύτερα οι μεταξύ τους σχέσεις.

Καθαρισμός της επιφάνειας βυθισμένης κατασκευής στον Πόρο.

Στην ίδια περιοχή βόρεια και νότια του ισθμού του Πόρου συνεχίσθηκε, από το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, η γεωφυσική διασκόπηση του υποστρώματος του βυθού, με την εφαρμογή ηλεκτρικής και μαγνητικής τομογραφίας. Με την μέθοδο αυτή τεκμηριώνεται η ύπαρξη αρχαίων δομών στον υποπυθμένα, οι οποίες φτάνουν σε βάθος μέχρι 1,5 μ. Η εφαρμογή της μεθόδου σε συγκεκριμένους χώρους βοηθάει επίσης στην ερμηνεία δομών,  τμήματα των οποίων είναι ορατά στην επιφάνεια.

Το αρχαίο λατομείο πωρολίθου στον όρμο Πελεκητή στην Κολοκύθα.

Πέραν του Πόρου, συνεχίστηκε η υποβρύχια έρευνα στον όρμο του Κριού, στα ανατολικά της χερσονήσου της Κολοκύθας, όπου εντοπίστηκε διάσπαρτη κεραμική, μάρτυρας της χρήσης του όρμου ως αγκυροβολίου. Διερευνήθηκε επίσης το τμήμα από το ακρωτήριο, απέναντι από τη νησίδα Σπιναλόγκα, μέχρι τον όρμο Βαθύ, στην δυτική πλευρά της Κολοκύθας, με παρόμοια αποτελέσματα. Στον όρμο Βαθύ, έγινε τα προηγούμενα χρόνια αποτύπωση και τεκμηρίωση βυθισμένου κτηριακού συγκροτήματος, ενώ στην παραλία εντοπίστηκε  διαμορφωμένη πηγή υφάλμυρου πλέον νερού και μινωική κεραμική, ανάμικτη με πλήθος οστρέων πορφύρας. 

Στην απέναντι πλευρά του κόλπου, στην περιοχή Τσιφλίκι εντοπίστηκαν και αποτυπώθηκαν από αέρος βυθισμένα κατάλοιπα κτηρίων και επιμήκης κατασκευή, γνωστή στους ντόπιους, ως δρόμος. Θυμίζει, όντως, τα παραδοσιακά μονοπάτια στην Κολοκύθα, με ξερολιθιές στις δύο πλευρές, τα οποία αντιστοιχούν, πιθανότατα, στους αρχαίους δρόμους που οδηγούσαν στους όρμους με τα βυθισμένα σήμερα κτηριακά συγκροτήματα.

Η σύνθεση των δεδομένων με αυτά των προηγούμενων ετών - ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ - σε συνδυασμό με την μελέτη των πηγών και των αποτελεσμάτων προηγούμενων σωστικών ή συστηματικών αρχαιολογικών ερευνών στην ευρύτερη περιοχή, αποσαφηνίζει σταδιακά την εικόνα της αρχαίας πόλεως και της επικράτειάς της.

Λήψεις μετρήσεων για την εξάρτηση βυθισμένων δομών στον Πόρο.

Στην αποστολή έλαβαν μέρος οι αρχαιολόγοι: Δρ Θεοτόκης Θεοδούλου, Δρ Γεώργιος Τσιμπούκης, Δρ Αλέξανδρος Τούρτας, Δρ Τατιάνα Φραγκοπούλου, ΜΔ Δημήτριος Καραμπάς, η βιολόγος Δρ Ελπίδα Καραδήμου, ο γεωπόνος ΜΔ Γεώργιος Κατσικογιάννης, ο σχεδιαστής Ιωάννης Κτιστάκης, ο τοπογράφος/μηχανικός Κωνσταντίνος Κωστάκης και οι επαγγελματίες δύτες/εκπαιδευτές Μιχάλης Βασιλάκης, Στέλιος Ασβεσταδέλης και Jean Ασβεσταδέλης. Από πλευράς Ινστιτούτου Μεσογειακών σπουδών έλαβαν μέρος οι γεωφυσικοί: Δρ Νίκος Παπαδόπουλος, Δρ Δημήτρης Οικονόμου, Δρ Κλεάνθης Συμιρδάνης και ο αρχαιολόγος Δρ Gialuca Cantor. Για τη συνδρομή τους θερμές ευχαριστίες οφείλονται στο Δήμο Αγ. Νικολάου που αναμένεται να καλύψει μέσω Προγραμματικής Σύμβασης το κύριο μέρος των δαπανών της έρευνας, τη Mirum Hellas για την συνδρομή με αυτοκίνητο και καύσιμα, την Creta Maris Beach Resort  για τη συνδρομή της μέσω της ΑΛΣ ΑΜΚΕ για αναλώσιμα και στους κατοίκους της Ελούντας για το φιλόξενο τρόπο με τον οποίο υποδέχονται πάντοτε την ερευνητική ομάδα και ενισχύουν παντοιοτρόπως το έργο της. Ως ελάχιστο «αντίδωρο» η ομάδα ξενάγησε στο πεδίο εργασιών την Δ' τάξη του Δημοτικού Σχολείου Ελούντας, κατά την διάρκεια της έρευνας.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, 7.3.2021. Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.3.2021.

Μινωικη κεραμικη, οστρεα πορφυρας, αρχαιο βυθισμενο τειχος λιμενοβραχιονας, αρχαιος δρομος υποβρυχια ερευνα αρχαιος Ολουντας ολους ελους ελουντα Λασυθιου Κρητης Λασιθιου Κρητη Λασιθι Λασυθι Μινωικα κεραμικα, οστρεο πορφυρα, αρχαια βυθισμενα τειχη λιμενοβραχιων, αρχαιοι δρομοι υποβρυχιος αρχαιολογια Εφορεια Εναλιων Αρχαιοτητων γεωφυσικη Ινστιτουτο Μεσογειακων Σπουδων ΙΤΕ δυτης γεωαρχαιολογια κολπος της Ολουντος Ελουντας τεκμηρια βυθισμενη πολη Πορος επιμηκης κατασκευη βυθος λιθοπλινθοςο ανασκαφη βυθισμενες αρχαιες δομες κτηριο γεωχωρικα δεδομενα διασκοπηση ηλεκτρικη μαγνητικη τομογραφια αρχαια δομη υποβρυχια Κριου, κριος χερσονησος της Κολοκυθας, Κολοκυθα αγκυροβολιο ακρωτηριο, νησιδα Σπιναλογκα, νησις μικρονησι Βαθυ, κτηριακο συγκροτημα παραλια πηγες υφαλμυρο νερο μινωικο οστρακο Τσιφλικι παραδοσιακα μονοπατια παραδοσιακο μονοπατι ξερολιθια ορμοι σωστικη συστηματικη αρχαιολογικη Δημοτικο Σχολειο λατομειο πωρολιθος Πελεκητη Πελεκητης

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ