Του Γιώργου Λεκάκη
Ο Τζ. Μπέικερ (του
Πανεπιστημίου του Μπορντώ) και οι συνάδελφοί του συνέκριναν χάντρες, που
ανακτήθηκαν από 112 αρχαιολογικούς χώρους της Gravettian εποχής - σ.σ.: πλην Ελλάδος! - τις ταξινόμησαν σε 134 διαφορετικούς τύπους, με βάση τις πρώτες ύλες και τον
σχεδιασμό τους, και διαπίστωσαν ότι υπήρχαν τουλάχιστον εννέα διαφορετικοί
πολιτισμοί στην Ευρώπη.
Έως τώρα, εθεωρείτο ότι οι
άνθρωποι που ζούσαν στην Ευρώπη, μεταξύ 34.000 - 24.000 χρόνων, ήταν όλοι μέλη
μιας λίθινης κουλτούρας της Gravettian περιόδου, με βάση τις ομοιότητες στα
ειδώλια και τις αιχμές βελών τους.
Για παράδειγμα, η ανάλυση DNA
ενετόπισε δύο γενετικές γενεαλογίες, στον πολιτισμό της Gravettian:
- μια ομάδα επικεντρώθηκε γύρω
από τα βουνά των Πυρηναίων, κατά μήκος των νυν συνόρων Γαλλίας - Ισπανίας και
- μια δεύτερη ομάδα, με έδρα
την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Ο κ. Baker διαπίστωσε ότι η
ανάλυση των προσωπικών κοσμημάτων είναι σύμφωνη με τα γενετικά δεδομένα, αλλά
με ορισμένες πρόσθετες υποδιαιρέσεις.
Η μελέτη κοσμημάτων
υποδηλώνει επίσης ότι υπήρχαν ξεχωριστές ομάδες πολιτισμού στην Μολδαβία και την
νότια Ισπανία, περιοχές όπου αρχαίο DNA δεν έχει ανακτηθεί.
Εν τω μεταξύ, ορισμένες
ομάδες στην Ιταλία, που είχαν κοινούς προγόνους, δεν φορούσαν παρόμοια
κοσμήματα. Οι άνθρωποι στην Γαλλία και το Βέλγιο, που φορούσαν παρόμοια
στολίδια, δεν είχαν συγγένεια μεταξύ τους.
Τα μοτίβα των διαφορών σε
χάντρες, που εμφανίστηκαν στην παράδοση του κοσμήματος, μπορεί να είναι το
αποτέλεσμα πολιτιστικής και γενετικής ανταλλαγής, με γειτονικές ομάδες,
πρόσθεσε ο κ. Baker.
ΠΗΓΗ: J. Baker, κ.ά. «Evidence from
personal ornaments suggest nine distinct cultural groups between 34,000 and
24,000 years ago in Europe». https://doi.org/10.1038/s41562-023-01803-6,
Nature Human Behaviour, 29.1.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.1.2024. Science.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook