«ΧΑΙΡΕ ΜΑΡΙΑ» η προκλητική ταινία του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
από τις 18.4.2024 στους κινηματογράφους από την New Star.
«Το ότι ο κινηματογράφος
εφευρέθηκε σαν εργαλείο σκέψης, η ανθρωπότητα το λησμόνησε εξαιρετικά γρήγορα»
- Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
«Μια ταινία που πληγώνει
βαθεια τα θρησκευτικά αισθήματα των πιστών» - πάπας Ιωάννης Παύλος II
Μια σύγχρονη αφήγηση της
ιστορίας της παρθενογένεσης.
Ο Γκοντάρ που, όπως έχει
δηλώσει, θα ήθελε να δουλεύει σαν ζωγράφος, δημιουργεί εικόνες ομορφιάς και αποδίδει
εικαστικά τη φύση, το τοπίο το φως το σώμα της Μαρί.
Η ταινία που ανάγκασε τον Πάπα να καταδικάσει δημόσια το φιλμ, προκάλεσε σκάνδαλο στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας και βίαιες διαδηλώσεις σε πολλές πόλεις στην Ευρώπη.
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας – Cahier du Cinema 1985.
«ΧΑΙΡΕ ΜΑΡΙΑ»
Σκηνοθεσία: Jean-Luc Godard
Σενάριο: Jean-Luc Godard
Παραγωγή: Yves Peyrot, Alain Sarde
Φωτογραφία: Jacques Firmann, Jean-Bernard Menoud
Μοντάζ: Anne-Marie Mieville
Παίζουν: Myriem Roussel, Thierry Rode, Philippe Lacoste, Malachi Jara Kohan, Juliette Binoche, Johan Leysen.
Η Μαρία είναι μια
φοιτήτρια που παίζει μπάσκετ κι εργάζεται στο βενζινάδικο του πατέρα της. Ο
Τζόζεφ είναι ένας τίμιος νεαρός που παράτησε το σχολείο κι εργάζεται ως
ταξιτζής. Ο άγγελος Γαβριήλ πρέπει να πειθαρχήσει τον Τζόζεφ να αποδεχτεί την
εγκυμοσύνη της Μαρίας, καθώς κι αυτή να αποδεχτεί τα σχέδια του θεού, τα οποία
της εμφανίζονται μέσω διαλογισμών που κάποιες φορές είναι οργισμένοι, αλλά και
εν είδη εικόνων της φύσης.
Τέσσερα χρόνια πριν τον
«Τελευταίο Πειρασμό» του Σκορτσέζε, μία άλλη βαθειά θρησκευόμενη ταινία, το
«Χαίρε Μαρία» του Γκοντάρ, θα προκαλέσει σκάνδαλο στους κόλπους της καθοΛυκής
εκκλησίας και βίαιες διαδηλώσεις σε πολλές πόλεις στην Ευρώπη, αναγκάζοντας τον
Πάπα να καταδικάσει δημόσια το φιλμ και την έξοδό του στις αίθουσες. Ο θόρυβος
οδήγησε εύλογα στην πολύ μεγάλη εισπρακτική επιτυχία της ταινίας, την τελευταία
μέχρι σήμερα για τον σκηνοθέτη. Εμπνεόμενος από τα κείμενα της Φρ. Ντολτό
στο βιβλίο «Τα Ευαγγέλια και η Πίστη. Ο Κίνδυνος μιας Ψυχαναλυτικής Ματιάς», ο
Γκοντάρ μεταφέρει την ιστορία της Αμώμου Συλλήψεως στο παρόν της δεκαετίας του
’80 και γυρίζει μια συγκλονιστική ταινία πάνω στα δυσδιάκριτα σύνορα που
χωρίζουν την επιστήμη και τη θρησκεία. Επίσης, το «Χαίρε Μαρία» συμπυκνώνει τη
διαχρονική αμφισημία του γκονταρικού έργου απέναντι στη θέση της γυναίκας:
δίνει μεν στην Μαρία τον κεντρικό ρόλο στη θεμελιώδη ιστορία της χριστιανικής
πίστης, το πράττει δε καδράροντας με διάθεση σαφέστατα φετιχιστική το πρόσωπο
και το κορμί της «μούσας» του σκηνοθέτη την δεκαετία του ’80, Μ. Ρουσέλ.
ΠΗΓΗ: cinemagazine.
Εν αρχή ην…: Το ζεύγος
Μαρία και Ιωσήφ. Στην σύγχρονη Γαλλία, η Μαρία είναι μια όμορφη και μπερδεμένη
όσον αφορά στη σεξουαλικότητά της, κοπέλα. Ο Ιωσήφ είναι ένας αρρενωπός νέος
που εργάζεται σε βενζινάδικο. Όλα θα ακολουθούσαν την φυσιολογική οδό για τους δύο
ερωτευμένους, αλλά ο Θεός έχει άλλα σχέδια, προκαλώντας την οργή της Μαρίας που
τα «χώνει» στον πανάγαθο για την περίπλοκη σχέση τους και την μόνιμη παρθενιά
της! «Πάτερ συγχώρεσέ με, αμάρτησα»: Μόνο ένας Γκοντάρ θα έφτιαχνε μια τέτοια
ανίερη ταινία. Το ειδύλλιο των γονιών του Χριστού μεταφέρεται σε μια σύγχρονη
πραγματικότητα με σκηνές που σκανδαλίζουν – η Μαρία εξερευνά τη σεξουαΛυκότητά
της με όποιο τρόπο μπορεί – προκαλώντας ακόμη και την αντίδραση του ίδιου του
Πάπα, του Ιωάννη Παύλου Β’, που καταδίκασε την ταινία ως βλάσφημη.
«Συγχωρεμένος, τέκνον
μου»: Σιγά μην καθάριζε τόσο εύκολα ο Γκοντάρ. Ακόμη και τούρτα έφαγε στη μούρη
όταν αγανακτισμένος πιστός παρεισέφρυσε στην συνέντευξη Τύπου του Φεστιβάλ των
Καννών.
Με το «Χαίρε Μαρία» ο Γκοντάρ
ασχολείται με έναν άλλο μύθο, έπειτα από εκείνον της Κάρμεν, εκείνο των Γραφών για
τη άμωμη σύλληψη του Ιησού για να τον εμπλουτίσει με το σύγχρονο εργαλείο της
ψυχανάλυσης από τα γραπτά της Fr. Dolto.
Το Χαίρε Μαρία έρχεται να αποδείξει,
ότι το μεγάλο σενάριο του παρελθόντος, το οποίο είναι καταγραμμένο στις Γραφές,
μπορεί να συμβεί, εφ΄ όσον συμβαίνει κάτω από τα μάτια μας, εφ΄ όσον γίνεται εικόνα.
Το παιδί, ο μικρός Ιησούς, που δεν είναι ο καρπός ενός έρωτα, αλλά μιας Αγάπης που
γίνεται Λόγος, ενός Λόγου που γίνεται σαρκα, μιας σάρκας που γίνεται εικόνα, για
να αποτυπωθεί στην οθόνη, όπως το πρόσωπο του Χριστού στην λευκή σενδόνη της Βερενίκης.
«Ο απόστολος Παύλος, νομίζω, έλεγε πως η εικόνα θα εμφανιστεί εξ ολοκλήρου την Ανάσταση.
Όχι την τεχνική ανάσταση του Χριστού, αυτός πλήρωσε για μια εικόνα. Είμαστε όλοι
απόγονοι του». Ο Γκοντάρ ως απόγονος του Χριστού, αλλά και ως απόγονος των πιονέρων
του κινηματογράφου, κάνει τη δική του ανάσταση, μας ξαναδίνει τις καθαρές εικόνες
των απαρχών του σινεμά που μαζί με τους ήχους του Μπαχ και του Ντβόρζακ μας υποδεικνύουν
τη δυνατότητα του κινηματογράφου να δείχνει την ψυχή των πραγμάτων και συγχρόνως
να μετατρέπει κάθε πράγμα σε απτή, υΛυκή σάρκα. Έτσι κατορθώνει εκείνο για το οποίο
θαύμαζε τον Ζαν Ρενουάρ και έγραφε το 1952 για τη Μαντάμ Μποβαρύ, να δώσει οπτικά
τη ψυχή των πραγμάτων, να κάνει απτή την εικόνα των σωμάτων, των τοπίων, των νερών
της λίμνης των δέντρων. «Πολύτιμη στιγμή είναι εκείνη όπου στη Μαντάμ Μποβαρύ του
Ζ. Ρενουάρ, η Έμα και ο Λεόν βγαίνουν από την εκκλησία και εμείς αναπνέουμε ξαφνικά
τη μυρωδιά της πέτρας και μαζί της θαμπή λάμψη της ύπαρξης στην Ρουέν, τις απραγματοποίητες
φιλοδοξίες της Έ. Μποβαρύ».
FLICKR με ΑΦΙΣΕΣ/ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ/BANNER
IMDB.
ΠΗΓΗ: STUDIO new star art cinema, Κινηματογράφος Τέχνης - Κιβωτός Πολιτισμού, Σταυροπούλου 33 & Σπάρτης, τηλ: 210-86.40.054. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.4.2024.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook