Του Γιώργου Λεκάκη
Ο μήνας Μάιος (λατινικά Maius)
επήρε το όνομά του από την θεά Μαία, μια θεά της Γης, μητέρα του θεού Ερμού,
του αγγελιαφόρου των θεών.
Η Μαία (Μαῖα > Μαίη > λατινικά:
Maia > Maie, Μάγια, Μαγιέστη > majesty = μεγαλείο, κλπ.), στην αρχαία ελληνική θρησκεία - μυθολογία, είναι μια
από τις Πλειάδες, κόρη του Άτλαντα και της Πλειόνης της Ωκεανίδας. Είναι η παλαιότερη
από τις επτά Πλειάδες.
Ήταν η καλοθεά της μαιευτικής,
θεά που προάγει την ανάπτυξη των βρεφών. Το όνομά ήταν τιμητικός όρος για τις
ηλικιωμένες γυναίκες και σχετίζεται με το μάτερ / μήτηρ > μητέρα > Μεγάλη
Μητέρα Θεά > λατ. Magna Mater, που αναφέρεται αργότερα στην Κυβέλη.
Εγεννήθη στο όρος Κυλλήνη της
(τότε) Αρκαδίας (νυν Κορινθίας). Ποιητικώς όρος «Μαϊάδος ουρείας» (της ορείας
Μαϊάδος) το «βουνό της Μαϊάδος με τα υπέροχα μαύρα ματια» - βλ. Σιμωνίδης Κείος...
Οι Πλειάδες ονομάζονται και Ορειάδες
(ορεινές νύμφες) ή Ατλαντίδες (κόρες του Άτλαντα).
Σύμφωνα με τον Ομηρικό Ύμνο
στον Ερμή, ο Ζευς, μια νύκτα, έκανε κρυφά έρωτα με την Μαία, που απέφευγε την
συντροφιά των θεών, σε μια σπηλιά του όρους Κυλλήνη. Έτσι έμεινε έγκυος στον
Ερμή. Στους ιστορικούς χρόνους υπήρχε στο βουνό ο ναός του Κυλλήνιου Ερμού. Αφού
έτεκε το μωρό, η Μαία το ετύλιξε με κουβέρτες και πήγε για ύπνο. Το «ταχέως
ώριμο βρέφος» Ερμής σύρθηκε μακριά στην Θεσσαλία, όπου, το βράδυ της πρώτης ημέρας
της ζωής του, έκλεψε[1] μερικά
από τα βοοειδή του ετεροθαλή αδελφού του, Απόλλωνος, και εφηύρε την λύρα, από
ένα κέλυφος χελώνας. Η Μαία αρνήθηκε να πιστέψει τον Απόλλωνα, όταν ισχυρίστηκε
ότι ο Ερμής ήταν ο κλέφτης. Ο Ζευς όμως ετάχθη στο πλευρό του Απόλλωνος. Στο τέλος,
ο Απόλλων αντάλλαξε τα βοοειδή με την λύρα, η οποία έγινε ένα από τα αναγνωριστικά
του χαρακτηριστικά.
Η σχέση της με τον Δία
φαίνεται και στην παράδοση των ελληνικής καταγωγής Ετρούσκων, όπου η θεά αναφέρεται
Uni Mae[2] – δηλ. η
Μαία του Διός – ο Ζευς ετρουσκικά λέγεται Uni > λατ. Juno.
Στο χαμένο σατυρικό έργο του
Σοφοκλή «Ιχνευταί», η Μαία εμπιστεύθηκε τον Ερμή βρέφος στην νύμφη Κυλλήνη
(τοπική θεά του βουνού) να τον γαλουχήσει και να τον αναθρέψει.
Η Μαία μεγάλωσε και τον Αρκά
από βρέφος, το παιδί της Καλλιστούς με τον Δία. Αλλά η σύζυγος του Δία, Ήρα, μεταμόρφωσε
την Καλλιστώ σε άρκτο / αρκούδα. Ο Αρκάς έγινε ο επώνυμος ήρωας της Αρκαδίας,
όπου γεννήθηκε η Μαία. Η ιστορία της Καλλιστώ και του Αρκά, όπως και των
Πλειάδων, είναι ένας αστρόμυθος, για τον σχηματισμό, των αστερισμών της Μεγάλης
και της Μικρής Άρκτου.
Η Μαία λατρευόταν ιδιαιτέρως
στην Δήλο.
Μόνο γυναίκες επιτρέπονταν
στους ναούς της και στα μυστήρια που της ήταν αφιερωμένα στην Ρώμη και σε άλλες
πόλεις του Λατίου, καθώς και στην Πομπηία. Γινόταν χαρακτηριστική θυσία, μιας
εγκύου γουρούνας, στην Μαία και στις 15
Μαΐου θυσίες γίνονταν και στον Ναό του Ερμή, κοντά στο Circus Maximus στην
Ρώμη.
Η λατρεία της επεκτάθηκε και
στην Γαλλία, όπου έγινε το πρωτότυπο της γαλλο-ρωμαϊκής θεάς Rosmerta, με
ιδιαίτερη λατρεία στην Σισαλπίνη και την Ναρβονική Γαλατία.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Ελληνικη Μυθολογία». Γ. Λεκάκης «Λεξικο των παραδόσεων των λαών του κόσμου». Γ. Λεκάκης «Τάματα και αναθήματα». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.5.2015.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook