Του Γιώργου Λεκάκη
Μια ακόμη έκδοση του μέγα μυθογράφου / μυθοποιού της αρχαιότητας, του Πόντιου συγγραφέα, ΑΙΣΩΠΟΥ!
Όπως και για τον Όμηρο, πολλές περιοχές ερίζουν για την καταγωγή του: Ελληνικές πόλεις στην Φρυγία, την Σάμο, την Θράκη, τις Σάρδεις, την Αίγυπτο, την λοιπή Αφρική, την Αιθιοπία, κλπ. - ΔΕΙΤΕ την ΟΜΙΛΙΑ του Γ. Λεκάκη για την ελληνικότητα της ΦΡΥΓΙΑΣ, ΕΔΩ.
Αλλά η πιο παραδεκτή και πιθανή καταγωγή του ήταν ποντιακή. Αφού, ο συγγραφέας του 7ου π.Χ. αιώνος, Αίσωπος, εγεννήθη στην Μεσημβρία του Ευξείνου Πόντου, 620 π.Χ. (και σκοτώθηκε καταδικασθείς στους Δελφούς, 564 π.Χ.). - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΑΡΧΑΙΟ ΠΟΝΤΟ, ΕΔΩ.
Ήταν ο πρώτος που έγραψε παραβολές
ή αλληγορίες, ιδρύοντας και καθιερώνοντας αυτό το λογοτεχνικό είδος στον κόσμο.
Θεωρείται ότι έχει διαβαστεί όσο και η Βίβλος!
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΑΙΣΩΠΟ, ΕΔΩ.
Πρώτος εξέδωσε επιλογή μύθων
του Αισώπου (σε πεζό λόγο) ο Δημήτριος Φαληρεύς (4ος π.Χ. αιώνας). Ακολούθησαν
ποιητικές επεξεργασίες του Βαβρίου (ελληνιστι), του Φαίδρου (λατινιστί) κ.ά.
Σωζονται συλλογές του, από τον 1ο μ.Χ. και 2ο μ.Χ. αιώνα.
Ο Αίσωπος ήταν από τους πρώτους
των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, που πρωτοεκδόθηκαν, άμα τη εφευρέσει της τυπογραφίας…
Πρώτη φορά εκτυπώθηκαν:
-στο Μιλάνο το 1479,
-το 1485 «Aesopus moralisatus»,
-στην Ισπανία, το 1489 «La vida del Ysopet con sus fabulas historiadas»,
-το 1497 - βλ. ΕΔΩ,
-το… 1505 - βλ. ΕΔΩ.
-στην Βενετία το 1525 και
1543, από την οικογένεια τυπογράφων Damiano di Santa Maria,
-στη νέα ελληνική από τους
Ανδρόνικο Νούκιο και Γεώργιο Αιτωλό, τον 16ο αιώνα,
-στο Παρίσι το 1547.
-στο Άμστερνταμ, το 1672, με
τίτλο «Fabulæ Aesopi, nunc denuo selectæ», υπό J. Ravesteyn. Σε
σχήμα μικρό 8ο, 158 σελ. ελληνικό κείμενο και λατινική μετάφραση σε
2 στήλες, ξυλόγραφο τυπογραφικό σήμα στον τίτλο, πολυάριθμες ξυλογραφίες εντός
κειμένου.
-το 1687 «Aesop's Fables with His
Life», από τον Francis Barlow,
(Γνωρίζουμε ότι τον 17ο
αιώνα ήταν ήδη γνωστός και δημοφιλής στην Ιαπωνία!)
Έκδοση Βενετίας, 1803. |
-στην Βενετία, το 1768 από τον Ιω. Πατούσα (*). - Επανακυκλοφόρησε το 1803, με
τίτλο «Αἰσώπου μῦθοι, καταπολλά σκεπτικώτατοι, μεταγλωττισθέντες εἰς κοινήν γλῶσσαν,
διά τήν πάντων ὠφέλειαν, παρά τοῦ ἱεροδιδασκάλου Ἰωάννου Πατούσα», από τον Πάνο
Θεοδοσίου, του εξ Ιωαννίνων. Ήταν σε σχήμα 12ο (142 x 80 χλστ.), και
119 σελ. Με μια ξυλογραφία στον τίτλο (πορτραίτο του συγγραφέα) και 13 μικρές
ξυλογραφίες εντός κειμένου.
Από την α΄ έκδ. των μύθων του Αισώπου, επιμ. Πατούσα, έκδ. Βενετίας. |
-στο Παρίσι, από τον Κοραή το
1810,
-στην Λειψία, κριτική έκδοση από τον Χαλμ, το 1852, και πολλές άλλες...
(*) Σημαντικότατος λόγιος (1677-1712), με καταγωγή από την Σαμαλτάνα Μικράς Ασίας, από όπου πέρασε στο Ναύπλιο και είτα στην Ιταλία. Στην Ρώμη σπούδασε Γραμματική, ρητορική, φιλοσοφία και θεολογία. Έλαβε το ιερατικό σχήμα, μετέφρασε στην ελληνική μία ομιλία του πάπα Κλήμεντος ΙΑ', συνοδεύοντας το κείμενό της με ελληνική και λατινική προσφώνηση. Στην Βενετία χειροτονήθηκε ιερεύς στον ΙΝ Αγίου Γεωργίου (εφημέριος 1708-1711). Σχολάρχης του Φλαγγιανού Ελληνομουσείου. Εδίδαξε επί 11 έτη, όταν συνέλαβε (και πραγματοποίησε) την ιδέα να συλλέξει όλους τους προς διδασκαλίαν Έλληνες συγγραφείς! Εξέδωσε «Φιλολογική Εγκυκλοπαίδεια» (1710 – επανέκδ. ως «Εγκυκλοπαιδεία Φιλολογική εις τέσσαρας τόμους διηρημένη, Συναρμοσθείσα μέν ποτε παρά του Ελλογιμωτάτου Ιωάννου Πατούσα του εξ Αθηνών. Νυν δε επιμελέστερον μετατυπωθείσα, πλείονος ένεκα των της Ελληνικής Γλώττης φιλομαθών ωφελείας, Επιστασία Σπυρίδωνος Βλαντή, παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων, εν Βενετία, το 1817 - 451+1λ. σελ. (Τ.4), 19 εκατ.) ) - έργο που προσέφερε πολλά στην μόρφωση των Ελλήνων πριν και κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Επιμελήθηκε και μετατύπωσε την «Γραμματική» του Λάσκαρη (1711), και ήταν revisor (ελεγκτής/διορθωτής) των ελληνικών εκδόσεων των τυπογραφείων της Βενετίας! Δυστυχώς ο πανίσχυρος και φιλοκαθολικός μητροπολίτης Μελέτιος Τυπάλδος (ο οποίος προσπαθούσε για την υποταγή της ελληνικής κοινότητος στον παπισμό) τον οδήγησε στην υπογραφή «ομολογίας» της καθολικής πίστης (1709).
ΠΗΓΗ: Ηλιού 1803.3. Γ.
Λεκάκης «Ελληνική Βιβλιογραφία». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 17.11.2020. ΒΕΡΓΟΣ,
17.12.2020.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook